Avrupa’da euro bazında asgari ücret ve satın alma gücü: Türkiye 2024’te ne durumda?

1 Şubat 2024

Türkiye’de euro bazında asgari ücret son iki yılda neredeyse ikiye katlandı. Ancak yüzde 87’lik artışa rağmen Türkiye, 26 Avrupa ülkesi içinde son sıralardaki yerini koruyor. Yeni açıklanan AB verilerine göre Ocak 2024’te Türkiye’de “brüt asgari ücret” 613 euro oldu. AB İstatistik Ofisi 2024 yılının başında Avrupa Birliği’nde asgari ücretin en düşük olduğu ülkenin Bulgaristan (332 euro), en yüksek olduğu ülkenin ise Lüksemburg (2.202 euro) olduğunu duyurdu.

Peki, Türkiye’nin asgari ücreti Avrupa’daki diğer ülkelerle karşılaştırıldığında ne anlama geliyor?

Euro bazında asgari ücretin satın alma gücü paritesi (SAGP) ile hesaplanması, farklı ülkelerdeki fiyat seviyelerini dikkate alarak daha gerçekçi bir karşılaştırma yapmamızı sağlıyor. SAGP, bir ülkedeki para biriminin başka bir ülkedeki para birimi cinsinden değerini, o ülkelerde aynı sepet içindeki mal ve hizmetlerin fiyatlarına göre belirliyor. Örneğin, Türkiye’de 613 euro olan brüt asgari ücret, SAGP’ye göre 1.066 euro olarak hesaplanıyor. Bu da Türkiye’nin asgari ücretinin satın alma gücü açısından Bulgaristan, Romanya, Letonya ve Litvanya gibi ülkeleri geride bıraktığını gösteriyor.

Ancak Türkiye’nin SAGP ile hesaplanan asgari ücreti, AB ortalamasının (1.901 euro) yarısından bile az. Ayrıca Türkiye’nin asgari ücretinin SAGP ile hesaplanan değeri, son iki yılda yüzde 6 oranında azaldı. Bu da Türkiye’nin enflasyon oranının Avrupa’daki diğer ülkelerden çok daha yüksek olduğunu ortaya koyuyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre, 2022 yılında Türkiye’de tüketici fiyatları endeksi (TÜFE) yüzde 36,1 arttı. Bu oran AB’de ise yüzde 3,9 oldu.

Türkiye’nin asgari ücretinin Avrupa ile arasındaki farkın kapanması için hem euro bazında hem de SAGP ile hesaplanan değerinin artması gerekiyor. Bunun için de Türkiye’nin ekonomik büyümesini sürdürmesi, enflasyonu kontrol altına alması ve döviz kurlarını istikrarlı tutması gerekiyor. Aksi takdirde Türkiye’nin asgari ücretlileri Avrupa’daki meslektaşlarına göre daha düşük bir yaşam standardına mahkum olacak.