Büro Emekçileri Sendikası Araştırma Merkezi (BES-AR), Mart 2025’e ait “açlık ve yoksulluk sınırı” verilerini yayımladı. Araştırmaya göre, dört kişilik bir memur ailesinin sağlıklı bir şekilde beslenebilmesi için yapması gereken aylık harcama tutarı, yani açlık sınırı, 32.699 TL’ye ulaştı. Bu rakam, asgari ücretin yaklaşık %48 altında kalıyor.
Bekâr bir çalışanın yaşam maliyeti ise 46.966 TL olarak hesaplandı. Temel tüketim kalemlerine göre hesaplanan yoksulluk sınırı ise 82.271 TL’ye çıkarak, çalışan kesimin büyük bir bölümünün temel yaşam ihtiyaçlarını karşılamaktan uzak olduğunu ortaya koydu.
Açlık ve Yoksulluk Sınırı Asgari Ücreti Katladı
2025 yılı için belirlenen 22.104 TL’lik asgari ücret, BES-AR verilerine göre açlık sınırının dahi altında. Asgari ücretlinin kazancı, sağlıklı beslenme için gereken minimum tutardan aylık 10.595 TL eksik. Bu fark, yalnızca beslenme ihtiyacını değil, barınma, ulaşım, eğitim ve sağlık gibi temel haklara erişimi de imkânsız kılıyor.
Yoksulluk sınırı ile asgari ücret arasındaki fark ise 60.167 TL gibi uçuruma dönüşen bir rakama ulaştı. Asgari ücretlinin yoksulluk sınırını karşılayabilmesi için mevcut gelirinin neredeyse dört katına çıkması gerekiyor.
Barınmak İçin Öğrenci Evi Modelleri
Büyükşehirlerde yaşayan kamu çalışanlarının maaşlarının %75-80’ini kiraya ayırmak zorunda kaldığına dikkat çekilen BES-AR raporunda, çok sayıda memurun artık “öğrenci evi” tarzı birden fazla kişiyle birlikte yaşamak zorunda kaldığı vurgulandı. Bu durum, hem ekonomik krizin derinliğini hem de kamu görevlilerinin yaşam koşullarının nasıl zorlaştığını gözler önüne seriyor.
Sağlıklı Beslenmenin Günlük Bedeli: 1.089 TL
Mart ayı verilerine göre sağlıklı beslenmenin günlük maliyeti kişi başına 1.089 TL’yi aştı. Bu rakam, dört kişilik bir ailenin sadece beslenme giderinin dahi birçok çalışanın toplam maaşını aştığını ortaya koyuyor. Gıda enflasyonundaki bu artış, özellikle dar gelirli kesimlerin alım gücünü ciddi biçimde aşındırıyor.
BES, iktidarın bayram ikramiyesine yaptığı cüzi artışın da eleştirildiği açıklamasında, “Biz emekçilere, emeklilere ve asgari ücretlilere nasıl bir yaşam tasarlandığı bu adımlarla açık edilmiştir” denildi. Açıklamada, artan açlık ve yoksulluk sınırları karşısında iktidarın “harçlık” düzeyinde kalan sosyal yardımlarına tepki gösterildi.
Gelir Kaybı Altın Üzerinden Hesaplandı
Altın fiyatları üzerinden yapılan karşılaştırmalarda, 2025 yılı başından bu yana geçen üç ayda çalışanların alım gücünde ciddi kayıplar yaşandığı belirtildi. Buna göre:
- En düşük memur aylığında: 5.113 TL kayıp,
- Asgari ücrette: 3.988 TL kayıp,
- Emekli aylıklarında: 2.193 TL kayıp meydana geldi.
Üstelik bu veriler TÜİK’in resmî enflasyon verileri baz alınarak oluşturuldu. Gerçek enflasyonun daha yüksek olduğu dikkate alındığında, gelir kayıplarının çok daha büyük olduğu vurgulandı.
BES: “Bilerek ve İsteyerek Yoksullaştırma Politikaları”
BES, açıklamasının sonunda tüm emekçilere ve emeklilere çağrıda bulunarak, bu gidişatın durdurulabilmesi için birlikte mücadele çağrısını yineledi:
“Bu bilerek ve isteyerek sürdürülen yoksullaştırma politikalarına karşı örgütlü, kararlı ve birlikte bir direnişin zamanı çoktan gelmiştir.”
Değişim Oranları (%) – Mart 2025:
|
Dönem |
Açlık Sınırı |
Yoksulluk Sınırı |
Yaşam Maliyeti |
|---|---|---|---|
|
Bir önceki aya göre |
%3,83 |
%1,37 |
%4,58 |
|
Aralık 2024’e göre |
%7,30 |
%2,91 |
%15,61 |
|
Mart 2024’e göre |
%36,23 |
%29,08 |
%63,87 |
Bu rakamlar, emekçinin satın alma gücünün sadece düşmediğini, sistematik olarak eritildiğini gösteriyor. Açlık, artık yalnızca bir toplumsal tehdit değil; iktidarın ekonomik modelinde görünür hale gelen bir sonuç olarak karşımızda duruyor.
