TİP’ten milletvekili olan Can Atalay’ın tahliye süreci nasıl işleyecek?

16 Mayıs 2023

Gezi Parkı davasında tutuklu yargılanan avukat Can Atalay, 14 Mayıs 2023 tarihinde yapılan genel seçimlerde Türkiye İşçi Partisi (TİP) listesinden Hatay milletvekili seçildi. Can Atalay’ın tahliye edilmesi için öncelikle yargılandığı mahkemeye başvurması gerekmektedir. Mahkeme, Atalay’ın milletvekili seçilmesini dikkate alarak tahliye kararı vermesi gerekiyor..

Anayasa’nın 83. maddesi, milletvekillerinin dokunulmazlığını düzenlemektedir. Buna göre, seçimden önce veya sonra bir suç işlediği ileri sürülen milletvekili, Meclis kararı olmadıkça tutulamaz, sorguya çekilemez, tutuklanamaz ve yargılanamaz. Ayrıca Anayasa’nın 67. maddesi de vatandaşların seçme ve seçilme hakkını güvence altına almaktadır.

Bu hükümler ışığında, Can Atalay’ın tahliye edilmesi için öncelikle yargılandığı mahkemeye başvurması gerekmektedir. Mahkeme, Atalay’ın milletvekili seçilmesini dikkate alarak tahliye kararı verebilir. Ancak mahkeme bu talebi reddederse, Atalay Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) başvurabilir. AYM, Atalay’ın adil yargılanma hakkı, uzun tutukluluk hakkı ve seçilme hakkının ihlal edildiğini tespit ederse, tahliye kararı verebilir.

Bu süreçte, Meclis’in de bir rolü olabilir. Meclis, Atalay’ın dokunulmazlığının kaldırılması veya korunması yönünde bir karar alabilir. Ancak bu kararın uygulanması için AYM’nin onayı gerekmektedir.

Bu konuda bir örnek olarak Mustafa Balbay’ı gösterebiliriz. Balbay da Ergenekon davasında tutuklu iken 2011 yılında CHP listesinden milletvekili seçilmişti. Ancak mahkeme tahliye talebini reddetmişti. Bunun üzerine Balbay AYM’ye başvurmuş ve AYM de Balbay’ın haklarının ihlal edildiğine karar vererek tahliyesine hükmetmişti.

Can Atalay’ın tahliye süreci Anayasa’nın ilgili maddeleri ve AYM’nin içtihatları doğrultusunda işleyecektir. Bu süreçte hem yargı hem de Meclis’in kararları önemli olacaktır.