Norveç Nobel Komitesi, 2025 Nobel Barış Ödülü’nü Venezuelalı muhalif lider Maria Corina Machado’ya verdi. Komite, Machado’yu “insan hakları, özgürlük ve demokrasi mücadelesinde kararlılığı ve birleştirici rolü” nedeniyle ödüle layık gördü. Donald Trump’ın beklentilerinin gölgesinde açıklanan karar, uluslararası kamuoyunda geniş yankı uyandırdı.
Barış Ödülünde Sürpriz Değil, Beklenen: Machado’ya Onur
Norveç Nobel Komitesi, dünyanın en prestijli ödüllerinden biri olan Nobel Barış Ödülünün bu yılki sahibini açıkladı. Ödül, Venezuela’da demokratik değerler uğruna verdiği mücadeleyle tanınan Maria Corina Machado’ya verildi.
Komite Başkanı Jørgen Watne Frydnes, Machado’yu “bir zamanlar derin şekilde bölünmüş olan muhalefeti bir araya getiren kilit ve birleştirici bir figür” olarak tanımladı. Frydnes, “Son bir yılda hayatına yönelik ciddi tehditlere rağmen ülkesini terk etmedi. Bu tavrı milyonlara cesaret verdi. Otoriter rejimler güç kazandığında, özgürlük savunucularını onurlandırmak büyük önem taşır,” dedi.
Machado, Venezuelalıların uzun süredir süren baskıcı yönetim altında özgür seçim talebinde birleşmesine öncülük etmiş bir figür olarak biliniyor. Komite, Machado’nun yalnızca Venezuela’da değil, dünya çapında barış, insan hakları ve demokratik değerler için yorulmak bilmez bir mücadele verdiğinin altını çizdi.
Mühendislikten Demokrasi Mücadelesine
1967 doğumlu Machado, mühendislik eğitiminin ardından siyasete atıldı. 2002 yılında seçim güvenliğini savunan “Súmate” adlı sivil toplum örgütünü kurarak ülkesinde şeffaf seçimlerin savunucularından biri oldu.
2024’te Venezuela’daki başkanlık seçimlerinde adaylığı yasaklanan Machado, bu süreçte muhalefetin ortak adayı Edmundo González Urrutia’ya verdiği destek ve örgütlediği barışçıl protestolarla ülke siyasetinde sembol bir isim haline geldi.
Machado, daha önce Avrupa Parlamentosu Sakharov Özgür Düşünce Ödülü ve Avrupa Konseyi Vaclav Havel İnsan Hakları Ödülü ile de onurlandırılmıştı.
Trump’ın “Beklentisi” Suya Düştü
Nobel Barış Ödülü açıklanmadan önce ABD’nin eski başkanı Donald Trump’ın ismi, ısrarlı söylentilerle ödül çevrelerinde dolaşıyordu. Trump’ın Gazze’deki ateşkes planına aracılık etmesi, adaylık söylentilerini güçlendirmişti. Üstelik Trump’ın kendisi de defalarca “Bu yılki ödülü hak ettiğini” ima eden açıklamalarda bulunmuştu.
Ancak ödül, beklentilerin aksine Trump’a değil, Venezuela’daki demokratik direnişin yüzü haline gelen Machado’ya gitti. Washington kulislerinde bu karar “Trump ve destekçileri için soğuk duş etkisi” yaratırken, sosyal medyada ödülün açıklanmasının ardından çok sayıda ironik paylaşım yapıldı:
“Trump bu yıl Nobel yerine sadece tweet atma hakkını kazandı,”
“Nobel, Trump’ın değil, demokrasinin oldu.”
Diğer Adaylar ve Nobel Geleneği
Bu yıl ödül için güçlü adaylar arasında Sudan’daki iç savaşta insani yardım ağlarını koordine eden Acil Müdahale Odaları, Uluslararası Adalet Divanı (ICJ), Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICC) ve Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) de bulunuyordu.
Geçen yıl ödül, nükleer silahların yasaklanması için mücadele eden Japon atom bombası mağdurları hareketi Nihon Hidankyo’ya verilmişti.
Nobel Barış Ödülü diğer dallardan farklı olarak Norveç’in Oslo kentinde veriliyor. Fizik, kimya, tıp ve edebiyat ödülleri bu hafta Stockholm’de sahiplerini buldu. Ekonomi ödülü ise pazartesi günü açıklanacak.
Bir Kadın Liderin Küresel Yankısı
Maria Corina Machado’nun Nobel Barış Ödülü’nü kazanması, yalnızca Venezuela için değil, otoriter rejimlere karşı direnen tüm demokratik hareketler için sembolik bir anlam taşıyor. Komite, bu ödülün “baskıya karşı kararlılığın, kadın liderliğinin ve barışçıl direnişin gücünü” yansıttığını vurguladı.
Trump ve destekçilerinin “beklentisi” boşa çıkarken, Nobel Barış Ödülü otoriterliğe karşı sivil direnişin simgesi olan bir isme gitti.
- NHY / Nobel Prize Official Website (nobelprize.org), AP / Ariana Cubillos, Norveç Nobel Komitesi Basın Açıklaması
- Trump’a Nobel Şoku: Barış Ödülü, Venezuelalı Muhalif Lider Maria Corina Machado’ya Gitti - 10 Ekim 2025
- Göbeklitepe’de Yeni Bir Sayfa: Anıtsal Yapıların Yanında Konut İzleri Ortaya Çıktı - 10 Ekim 2025
- 10 Ekim’in 10. Yılında Adalet Talebine Barikat: Anma Yürüyüşüne Polis Engeli, Biber Gazlı Müdahale - 10 Ekim 2025
