Türkiye’de Okullarda Ücretsiz Yemek Programının Önemi ve Ekonomik Etkileri

28 Ağustos 2024

2023 yılında Millî Eğitim Bakanlığı, okul öncesi, ilkokul ve ortaokul öğrencilerine ücretsiz yemek sağlama programını genişletti. Bu genişleme ile birlikte, toplamda 5 milyon öğrenciye ulaşılması hedeflendi. Ücretsiz yemek programı, artan gıda enflasyonu ve çocuk yoksulluğu gibi önemli sosyal sorunlar göz önüne alındığında, bütçeye büyük bir maliyet getirmektedir.

İstanbul Planlama Ajansı’nın Ekim 2023 verilerine göre, çocukların yaklaşık dörtte biri okula aç gidiyor. UNICEF’in 2022 yılı verilerine göre ise Türkiye’deki çocuk yoksulluğu oranı %28’e ulaşmış durumda. Bu veriler, devletin ücretsiz yemek politikalarının ne kadar önemli olduğunu göstermektedir. Çocukların beslenme ihtiyacının karşılanması, hem sağlıkları hem de eğitimde fırsat eşitliği açısından kritik bir rol oynamaktadır.

Programın Ekonomik Maliyeti

Millî Eğitim Bakanlığı verilerine göre, 2024 yılı itibarıyla bir öğün ücretsiz yemeğin yıllık maliyeti okul öncesi öğrenciler için 13,7 milyar TL, ilkokul öğrencileri için 50 milyar TL, ortaokul öğrencileri için 46,9 milyar TL ve lise öğrencileri için 54,6 milyar TL olarak hesaplanmaktadır. Toplamda ise bu rakam yaklaşık 165 milyar TL’ye ulaşmaktadır. 2024 yılı bütçesi 38 milyar dolar olarak belirlenen Millî Eğitim Bakanlığı için, bu programın toplam maliyeti, bakanlık bütçesinin yaklaşık %18’ine denk gelmektedir. Bu durum, programın ekonomik olarak ne kadar büyük bir yük getirdiğini ortaya koymaktadır.

Türkiye’de okullarda ücretsiz yemek verilmesi, hem öğrencilerin sağlıklı beslenmelerini sağlamak hem de eğitimde fırsat eşitliğini artırmak açısından büyük bir öneme sahiptir. Ancak bu programın sürdürülebilirliği ve bütçe üzerindeki etkileri, ekonomik koşulların zorlu olduğu bir dönemde tartışılmaya devam etmektedir.