ABD Başkanı Donald Trump, NATO’nun savunma harcamalarını artırma kararına karşı çıkan İspanya Başbakanı Pedro Sánchez’i hedef aldı. Trump, İspanya’nın savunma bütçesini artırmaması halinde “NATO’dan çıkarılabileceğini” söyledi. Almanya’nın önde gelen haber kanallarından ntv.de’nin aktardığına göre, Trump’ın bu çıkışı sadece bütçe tartışması değil, aynı zamanda ideolojik bir hesaplaşma sinyali taşıyor.
Savunma Harcamalarında Gerilim: Trump Baskısı Artıyor
NATO üyesi 32 ülke, Haziran ayında ABD’nin yoğun baskısı altında, savunma harcamalarını önümüzdeki on yıl içinde yüzde 5’e çıkarmayı kabul etmişti. Yeni hedef, Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın (GSYH) %3,5’i doğrudan savunmaya, %1,5’i ise savunma altyapısına ayrılmasını öngörüyor.
Ancak İspanya Başbakanı Pedro Sánchez, ülkesinin bu artışı desteklemeyeceğini ve mevcut %2’lik savunma bütçesinin yeterli olduğunu belirtti. Sánchez, İspanya’nın ekonomik önceliklerinin savunmadan ziyade toplumsal refah ve sürdürülebilir kalkınma olduğunu vurguladı.
Bu açıklamalar üzerine Trump, Beyaz Saray’da Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb ile yaptığı ortak basın toplantısında, İspanya’yı “ittifakın zayıf halkası” olarak nitelendirdi:
“Bir geride kalanımız vardı, o da İspanya. Belki de onları NATO’dan atmak gerekir.”
Trump ayrıca, İspanya’nın bu tutumunu sürdürmesi halinde İspanyol ürünlerine ek gümrük vergileri uygulanabileceği tehdidinde bulundu.
Siyasetin Altında İdeolojik Gerilim
Trump’ın çıkışı, yalnızca askeri bütçelerle ilgili teknik bir tartışma değil. Gözlemcilere göre bu sert çıkışın arkasında, İspanya Başbakanı Sánchez’in siyasi kimliği ve uluslararası pozisyonu da bulunuyor. Sosyalist Enternasyonal Başkanı olan Sánchez, son yıllarda otoriter-sağ siyasetlere karşı demokratik dayanışma çağrılarıyla öne çıkmıştı.
Bu duruş, Trump’ın temsil ettiği sağ-popülist ve milliyetçi çizgiyle taban tabana zıt. Trump’ın tehdidi, dolayısıyla, ekonomik baskının ötesinde bir ideolojik gözdağı olarak da okunuyor. ABD lideri, ittifak içindeki sosyal demokrat liderlerin bağımsız ve eleştirel tutumlarını “disiplin dışı” olarak nitelendiriyor.
Madrid: “Ulusal Egemenliğimiz Tartışma Konusu Değil”
İspanya hükümeti ise Trump’ın sözlerine diplomatik bir dille ama net bir tavırla yanıt verdi. Madrid’den yapılan açıklamada, “İspanya, NATO yükümlülüklerini yerine getiren, ancak kendi egemen önceliklerini belirleme hakkına sahip bir ülkedir. Savunma harcamaları, dış baskılarla değil, ulusal çıkarlarımızla uyumlu olarak şekillenir” denildi.
Sánchez’in çevresi, ABD yönetiminden gelen bu açıklamaların “uluslararası ilişkilerde tehdit diliyle yönetim anlayışının sürdüğünü” gösterdiğini belirtti.
Trump’ın Gölgesinde Yeni Bir NATO Tartışması mı?
Trump’ın bu çıkışı, NATO içinde yeniden “ABD merkezli liderlik” tartışmasını alevlendirdi. Pek çok Avrupa ülkesi, Washington’un baskısıyla artan savunma bütçelerinin, sosyal devlet harcamalarını zayıflatacağı endişesini taşıyor.
İspanya’nın direnişi, bu bağlamda, Avrupa’da “askeri değil, insani güvenlik” önceliklerini savunan sosyal demokrat çizginin bir yansıması olarak da değerlendiriliyor.
NHY / ntv.de
