İsviçre Parlamentosu, İsviçre’nin ürettiği silahların Ukrayna’ya ihracını reddetti

2 Haziran 2023

İsviçre’nin Ukrayna’ya silah sevkiyatına izin vermemesi, son günlerde uluslararası gündemin önemli konularından biri oldu. İsviçre, tarafsızlık ilkesine bağlı kalarak, İsviçre yapımı askeri malzemelerin başka bir ülkeden Ukrayna’ya yeniden ihracına karşı çıkıyor. Bu karar, Almanya ve diğer Batılı ülkeler tarafından eleştiriliyor ve İsviçre’nin Avrupa’nın güvenliğine daha fazla katkıda bulunması isteniyor.

İsviçre’nin tarafsızlık ilkesi

İsviçre, 1815 yılında Viyana Kongresi’nde alınan kararla tarafsız bir ülke olarak tanınmıştır. Bu statü, İsviçre’nin savaşlara katılmaması, herhangi bir askeri ittifaka dahil olmaması ve başka ülkelerin iç işlerine karışmaması anlamına gelmektedir. İsviçre, bu ilkeye bağlı kalarak, Birinci ve İkinci Dünya Savaşları’nda da tarafsız kalmıştır.

İsviçre’nin tarafsızlık ilkesi, aynı zamanda silah ihracat politikasını da belirlemektedir. İsviçre, silahlarını satın alan ülkelerden onları yeniden ihraç etmek için izin istemektedir. Ayrıca, silahların savaş halindeki ülkelere veya insan hakları ihlallerine karışan ülkelere satılmasını yasaklamaktadır.

İsviçre’nin Ukrayna’ya silah ihracını reddetmesinin nedenleri

İsviçre’nin Ukrayna’ya silah ihracını reddetmesinin temel nedeni, tarafsızlık ilkesidir. İsviçre hükümeti, Ukrayna’nın Rusya ile yaşadığı askeri gerilim nedeniyle, bu bölgeye silah sevkiyatının tarafsızlığı ihlal edeceğini düşünmektedir. Bu nedenle, İsviçre yapımı askeri malzemelerin başka bir ülkeden Ukrayna’ya yeniden ihracına izin vermemektedir.

Bu karar, Almanya ve diğer Batılı ülkeler tarafından eleştirilmektedir. Almanya Başbakanı Olaf Scholz, İsviçre Cumhurbaşkanı Alain Berset ile yaptığı görüşmede, Ukrayna’nın silah ve mühimmat desteğine ihtiyacı olduğunu belirtmiş ve İsviçre’den politikalarını yeniden gözden geçirmesini istemiştir. Almanya, daha önce de Ukrayna’ya gönderdiği Gepard uçaksavar tanklarında kullanılan İsviçre üretimi mühimmatın nakli için iki kez başvurmuş ancak ret yanıtı almıştır.

İsviçre Parlamentosunda da bu konuda farklı görüşler bulunmaktadır. Temsilciler Meclisi Güvenlik Politikaları Komitesi, İsviçre yapımı askeri malzemelerin başka bir ülkeden Ukrayna’ya yeniden ihracına izin verilmesini önermiştir. Komite, bu önerinin tarafsızlık ilkesini ihlal etmediğini savunmuştur. Ancak bu önerinin parlamentodan geçmesi için henüz erken olduğu belirtilmektedir.

İsviçre’nin Ukrayna’ya silah ihracını reddetmesinin sonuçları

İsviçre’nin Ukrayna’ya silah ihracını reddetmesinin hem bölgesel hem de küresel sonuçları olabileceği ileri sürülerek, bu kararın Ukrayna’nın savunma kapasitesini zayıflatacağı ve Rusya’nın saldırganlığını artıracağı yönünde baskılar yapılıyor. Ayrıca, Avrupa Birliği (AB) ve NATO ile İsviçre arasındaki ilişkilerde gerilime yol açabileceği ve İsviçre’nin uluslararası alanda etkinliğini azaltacağı eleştirileri yapılarak kararını gözden geçirmesi isteniyor.(NHY)