Çocuklarımızdan bir şeyler yapmalarını beklerken, onların çocuk bizimse dünkü aklımızı bugün beğenmeyen yetişkinler olduğumuzu unutuyor, kendi yaş standartlarımıza göre performans göstermelerini bekleme yanılgısına düşebiliyoruz. Çocuklarımızın davranışlarıyla bizim beklentilerimiz arasında bazen o kadar açık ara fark olabiliyor ki ortak bir paydada uzlaşmanın yolunu bulmakta zorlanabiliyoruz. Bu hataya bizim ebeveynlerimiz bizimle ilgili olarak düştüklerinde onlara nasıl da kızdığımızı ara sıra hatırlasak da yine de çocuklarımızla empati kurmak konusunda başarısız olabiliyoruz. Bu durumu bir anne olarak kendim de yaşadığım gibi çevremde de sıklıkla gözlemliyorum.
Bir çocuğun duygu ve düşünce dünyasını anlayıp ona göre davranmanın türlü yolları olabilir. Bu yollardan birinin de çocuk kitapları okumak olduğunu düşünüyorum naçizane. Çocuğunuzla birlikte onun okuduğu, henüz okumadığı, okumayı reddettiği, size özellikle tavsiye ettiği…vb. kitapları okumanın ebeveyn- çocuk ilişkisinde önemli etkileri olduğunu deneyimlediğim için sizinle de paylaşmak istedim.
Belki yadırgayacaksınız ama bu yolla çocukları kitap okumaya teşvik ediyor olmayı, bu yöntemin önemli etkileri listesinin en sonuna yazarım kendi adıma tam da bugünkü en beğendiğim aklımla. Kitap okuyarak rol model olmak iyi, hoş amenna; bunu artık herkes biliyor. Ama deneyimlerimden öğrendiğim şu ki çocuğumuz yapsın diye yaptığımız şeylerin çocuklarımız farkındalar, onlar da kendi özgünlüklerinin peşindeler ve bizim berbat taklitlerimizi, rollerimizi ciddiye bile almıyorlar. Yani okuyarak, ancak kendisi için okuyan bir ebeveyn ya da öğretmen rol-model olabilir bir çocuğa. Bu nedenle bahsedeceğim bu okuma etkinliğinde çocuğumuzun okumakla olan ilişkisinin niceliğine dair beklentilerimizi baştan minimuma indirmeli, kendi duygu ve düşüncelerimize odaklanmalıyız.
Söz konusu listesinin en başına ise, çocuk kitabı okuma yoluyla kendi çocukluk bilincimizi hatırlayarak, çocukluğumuzun hayal dünyasını gömülüp kaldığı dehlizlerden çıkararak, hiç değilse bir kitap okuma sürecinde çocuk duygularımızla yaşayarak, çocuğumuzun yaşamakta olduğu duygu ve düşünce haliyle eşitlenmeyi yazıyorum.
Oğlumun okumak istemediği bazı kitapları okudum, bazılarında ben de çocuksu bir sıkıntı duydum, kitap haricinde de beni sıkan şeyleri hatırladım, bu sıkıntımı dile getirdim, duygularının anlaşılması çocuğumun hoşuna gitti. Oğlumun özellikle tavsiye ettiği kitapları da okuyorum, üzerinde günlerce konuşuyor, düşünüyor, gülüşüyoruz… Bazen bir kıyak geçiyorum onun okumadığı ama benim çok sevdiğim bir kitabı bitirince ona anlatıyorum. Okumadığı halde bilmesine izin veriyorum çünkü içimdeki anlatmak isteyen çocuğu susturmuyorum. Kitabı, konusunu bildiği halde okuyup okumamayı ise onun kararına bırakıyorum içimden “O da elini çabuk tutsaydı, benden önce okusaydı bana ne!” diyerek 🙂 Bazen meraktan çatlasa da Nuh diyor, peygamber demiyorum, kitapla ilgili bilgi sızdırmıyorum. Bazen de bazısının başından, bazısının sonundan ortaya merak tohumu atıyorum, bakıyorum almış eline okumaya başlamış bile. Çünkü onun duygularına da dokunabiliyorum böylelikle.
Ama en başta da dediğim gibi, bu okuma paylaşımında oğlumun günde kaç sayfa okuduğu ya da ayda kaç kitap bitirdiği en son sırada ilgilendiriyor. Bu etkinlik beni yeniden bir çocuk yapıyor, artık ergenliğin eşiğinde olan oğluma, ergenliğin eşiğinden bakabilmemi sağlıyor ve ortak duygu ve düşüncelerde buluşan iki arkadaş oluyoruz. En önemli kazanım olarak da bir anne olarak onun yaşından neleri bekleyebileceğimi, neleri abarttığımı, neleri anlamadığımı fark ediyorum.
Onca sözün özeti… Neden okuduğu ve nasıl okuduğu, ne kadar okuduğundan daha mühimdir çocukların da yetişkinlerin de… Çocuk kitapları sayesinde hayali kahramanların hayali maceralarından yola çıkarak ortak düşünsel ve duygusal kesitlerde buluşabilir, anlaşabiliriz çocuklarımızla. Siz listenin başına kendi çocukluğunuzu yazın, gerisi kendiliğinden gelecektir zaten.
Not: Bu kadar anlatıp da bir öneride bulunmadan olmaz diye yazının kapak fotoğrafı olarak, kafayı çocuklarının okul başarısına ve notlarına takmış ebeveynler için okumayı bugün bitirdiğim keyifli bir çocuk kitabının görselini paylaşıyorum. Çocuklarıyla uzlaşmanın yolunu arayan ebeveynlere bol bol çocukça okumalar diliyorum…
- Hatıralar - 1 Ekim 2024
- Doğruluk mu? Cesaret mi? – Elif Demirbaş Topçu - 2 Haziran 2024
- Onsuz da Olmay… - 4 Aralık 2023
