ABD’den Türk şirketine “Rus petrolü” yaptırımı

ABD’nin Rus ham petrolüne tavan fiyat uygulaması ilk yaptırımını Türk ve BAE şirketlerine verdi

ABD Hazine Bakanlığı, Rus ham petrolünü belirlenen tavan fiyatın üstünde taşıdıkları gerekçesiyle Türkiye ve BAE’den iki denizcilik şirketine yaptırım kararı aldı. Bu karar, Rusya’nın petrol gelirlerini sınırlamak amacıyla G7 ülkeleri ve Avustralya’nın 2022 Aralık ayında yürürlüğe soktukları tavan fiyat uygulaması kapsamında açıklanan ilk yaptırım oldu. Tavan fiyat uygulaması, Rus ham petrolü için varil başına belirlenen 60 dolarlık fiyatın üstünde taşımacılık yapan şirketlere yaptırım öngörüyor. Bu uygulama, denizcilik alanında sigortacılık, finansman ve nakliye gibi hizmetler sağlayan Batılı şirketleri bağlıyor.

Yaptırım kararının hedefindeki iki şirket, YASA Holding’in bağlı olduğu Ice Pearl Navigation SA ile BAE merkezli Lumber Marine SA. ABD Hazine Bakanlığı, bu şirketlerin Rus ESPO ve Novy Port ham petrolünü varil başına 60 dolardan fazla bir fiyata taşıdıklarını iddia ediyor. Ayrıca, her iki şirketin de ABD merkezli hizmet sağlayıcılarından yararlandıklarını belirtiyor.

YASA Holding ise Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, bir yılı aşkın süredir Rusya’dan ham petrol taşımacılığı yapmadığını vurguladı. Şirket, Golden Bosphorus tankerinin şu an ABD’li petrol şirketi Exxon Mobil ile 3-5 aylık bir charter sözleşmesi bulunduğunu, ayrıca Londra merkezli önde gelen sigorta şirketlerinden Rusya menşeli kargo taşımak için gerekli belgelere sahip olduğunu kaydetti.

ABD’nin tavan fiyat uygulaması, Rusya’nın petrol ihracatına büyük bir darbe vurmayı amaçlıyor. Rusya, dünyanın en büyük ikinci petrol üreticisi ve ihracatçısı konumunda. Petrol gelirleri, Rusya’nın bütçe gelirlerinin yaklaşık yüzde 40’ını oluşturuyor. ABD ve müttefikleri, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik askeri tehditlerini caydırmak için ekonomik baskıyı artırmaya çalışıyor.

Tavan fiyat uygulamasının etkinliği ise tartışmalı. Bazı uzmanlar, bu uygulamanın Rusya’nın petrol arzını azaltmayacağını, sadece taşıma maliyetlerini artıracağını savunuyor. Ayrıca, tavan fiyatın altında taşımacılık yapabilecek başka şirketlerin bulunabileceğini veya Rusya’nın alternatif pazarlar arayabileceğini belirtiyorlar. Öte yandan, bazı uzmanlar da tavan fiyat uygulamasının Rusya’nın petrol gelirlerini azaltacağını ve bütçe açığını artıracağını öne sürüyor.