Türkiye’de ekonomik krizin toplumsal etkileri giderek derinleşiyor. CHP Genel Başkan Yardımcısı Gökan Zeybek, 2025 yılı başından ekim ayına kadar icra dairelerine gelen 7 milyon 651 bin yeni dosya açıldığını açıkladı. Zeybek, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı paylaşımda, “İcra daireleri doldu taştı. Her gün on binlerce yeni dosya ekleniyor. Şahlanan ekonomi, yersen” ifadelerini kullandı.
Zeybek’in açıklaması, yalnızca sayısal bir veri değil; Türkiye’de ekonomik sıkışmanın adli göstergesi haline gelen icra dosyalarının toplumsal boyutuna da işaret ediyor. Uzmanlara göre bu tablo, hem gelir dağılımındaki adaletsizliğin hem de hanehalkı borç yükünün sürdürülemez hale geldiğinin göstergesi.
Borç Sarmalı: Kredi ve Kart Borçları 5,3 Trilyon TL’yi Aştı
CHP’li Zeybek’in paylaştığı verilere göre, yurttaşların bireysel kredi ve kredi kartı borçları yalnızca bir haftada 85,8 milyar TL artarak toplamda 5,304 trilyon TL’ye ulaştı. Ocak–Ağustos döneminde kredi borçları için 454,5 milyar TL, kredi kartı borçları için 318,8 milyar TL faiz ödendi. Böylece sekiz ayda ödenen toplam faiz tutarı 773,3 milyar TL oldu.
Ekonomistler, faiz yükünün bu seviyelere çıkmasının, hem dar gelirli haneler üzerinde hem de reel sektörün finansal sürdürülebilirliği üzerinde yıkıcı bir baskı oluşturduğunu vurguluyor. Zeybek’in “çökmüş bir ekonomi” tanımı, tam da bu tabloya atıf yapıyor: vatandaş geçinemiyor, borcunu çeviremiyor, borcunu çeviremeyince de icra kapısına düşüyor.
Takipteki Alacaklarda Alarm: Bankacılık Sistemi Baskı Altında
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) son haftalık verilerine göre, takipteki alacaklar 489,4 milyar TL seviyesine çıktı. Yalnızca 19–26 Eylül haftasında “batık kredi” miktarı 4,5 milyar TL artış gösterdi. Bu durum, finans sisteminde riskin büyüdüğüne, kredi geri dönüş oranlarının zayıfladığına işaret ediyor.
Zeybek’in ifadeleri bu verilerle örtüşüyor: “Krediler patladı, faiz yükü arttı, icra daireleri doldu. Batık kredilerde alarm çalıyor.” CHP’li yetkiliye göre bu tablo, sadece ekonomik yönetimin değil; sosyal devlet mekanizmalarının da çöküşünü temsil ediyor.
“İcra Daireleri Ekonominin Aynasıdır”
İcra takip dosyalarındaki artış, Türkiye’deki gelir erozyonunun ve borçlanma ekonomisinin doğrudan bir yansıması olarak görülüyor. Türkiye Bankalar Birliği ve Adalet Bakanlığı verileri, 2024’ün ikinci yarısından itibaren dosya sayısının hızla yükseldiğini, bazı illerde icra müdürlüklerinde kapasite sınırına ulaşıldığını gösteriyor.
Uzmanlara göre icra dairelerinde yaşanan yoğunluk, artık bireysel borç krizinin ötesinde, toplumsal bir ekonomik travma haline gelmiş durumda. Geliri enflasyon karşısında eriyen yurttaş, geçimini krediyle sağlarken, finansal sistemin sürdürülebilirliği de risk altına giriyor.
Ekonomik Gerilimden Siyasal Gerilime: “Şahlanan Ekonomi”nin Bedeli
Zeybek’in “Şahlanan ekonomi, yersen” çıkışı, iktidarın ekonomik başarı söylemine yönelik açık bir eleştiri olarak değerlendiriliyor. CHP kanadı, ekonomik krizle mücadelede izlenen politikaların “sosyal maliyeti”nin gizlendiğini savunuyor.
Nokta Haber Yorum’un görüştüğü ekonomi analistlerine göre, Türkiye’nin son yıllarda izlediği kredi genişlemesine dayalı büyüme modeli, kısa vadede tüketimi desteklese de uzun vadede yoksulluğu derinleştiren bir etki yaratıyor. Bu tablo, yalnızca ekonomik değil; aynı zamanda siyasal bir kırılmayı da işaret ediyor: ekonomik meşruiyetin sarsılması, toplumsal güven krizini derinleştiriyor.
Ekonomik göstergeler bir uyarı levhası gibi
İcra dosyalarının rekor seviyelere çıkması, faiz yükünün katlanması ve batık kredilerdeki artış, Türkiye ekonomisinin sosyal adalet ekseninde yeniden düşünülmesi gerektiğini ortaya koyuyor. “Şahlanan ekonomi” söylemi ile vatandaşın günlük yaşam deneyimi arasındaki uçurum büyüyor.
Ekonomideki bu kırılganlık yalnızca rakamlarda değil; vatandaşın geçim mücadelesinde, adliye koridorlarında, sessizce kapanan küçük işletmelerde somutlaşıyor. Bu nedenle, rakamlar artık yalnızca istatistik değil, bir toplumun ekonomik hafızasında açılan yeni bir yara.
NHY/ANKA Haber Ajansı, Artı Gerçek, BDDK Haftalık Bankacılık Verileri – Eylül 2025
