Berkeley Üniversitesi’nden bilim insanları, yüzyılı aşkın bir süredir büyük uyumsuzluk olarak bilinen kayıp levhaların gizemini çözdü.
Yüzyılı aşkın bir süredir uzmanların kafasını karıştıran bir başka gizem de “Büyük Uyumsuzluk” olarak bilinen ve jeolojik kayıtlarda yer almayan büyük yerkabuğu levhalarıdır.
Yeni kanıtlar, bu boşlukların, neredeyse tüm gezegenin buzla kaplı olduğu “Kartopu Dünya” olarak bilinen dönemde meydana gelen şiddetli buzul erozyonundan kaynaklanabileceğini ortaya koyuyor.
Bu olgu, ilk kez 1869 yılında Arizona’daki Büyük Kanyon’da gözlemlendi. Uzmanlar, kayaların yaşının keskin bir şekilde değiştiğini ve bunun, dünyanın çeşitli yerlerinde tekrarlandığını tespit ederek buna Büyük Uyumsuzluk adını verdi.
Berkeley Üniversitesi’nden uzmanlar, buzul erozyonu nedeniyle ortalama 3-5 kilometrekarelik kaya parçasının sıyrılarak kayıtlarda “kayıp” hale geldiğini tespit etti.
Çalışmanın ana yazarı Berkeley Jeokronoloji Merkezi’nden Dr. Brenhin Keller, kaya kaybının ölçeğinin çok büyük olduğunu ve meslektaşlarıyla birlikte 1 milyar kilometre küp Kambriyen öncesi malzemenin kayıp olduğunu tahmin ettiklerini açıkladı.
Bu çalışma, yerkabuğunun evrimi ve gezegenimizin tarihine ışık tutuyor. Kayıp levhaların bulunması, dünyanın nasıl soğuduğunu ve yaşamın nasıl ortaya çıktığını anlamamızda bize yardımcı olabilir. Ayrıca, buzul erozyonunun jeolojik süreçler üzerindeki etkisini de daha iyi değerlendirmemize olanak sağlayabilir.
Kaynak: Keller, B., Husson, J., Mitchell, R., Bottke, W., Gernon, T., Boehnke, P., Bell, E. (2021). The Great Unconformity and the late Proterozoic-Cambrian transition. Nature Communications, 12(1), 1-10. https://doi.org/10.1038/s41467-021-23800-7
- Behçet Necatigil: Türk Şiirinin Sessiz Gücü - 12 Aralık 2024
- İstanbul’da Yaşam Maliyetleri: Çarpıcı Veriler ve Gelişmeler - 12 Aralık 2024
- Rusya’nın Ölüme Davet Eden Füzeleri: Yeni Tehditler ve Stratejik Olasılıklar - 12 Aralık 2024