Türkiye’de çocuk güvenliği, toplumsal sorumlulukların en öncelikli ve acil meselelerinden biri olarak karşımıza çıkıyor. Çocuk kayıpları, istismar vakaları, cinayetler ve okullaşma oranları, bu sorunun temel taşlarını oluşturuyor.
2023 yılında Türkiye genelinde 15.000’in üzerinde çocuk kayboldu. TÜİK verilerine göre, bu vakaların yaklaşık %30’u bir ay içinde bulunamadı. Emniyet Genel Müdürlüğü’nün raporlarına göre, kayıp çocuk vakalarının büyük bir kısmı kısa sürede çözüme kavuşturulsa da, yüksek kayıp çocuk sayısı, toplumda ciddi endişelere yol açıyor. Özellikle büyük şehirlerde yaşayan ve yoksul ailelerden gelen çocuklar daha büyük risklerle karşı karşıya kalıyor. Bu durum, güvenlik sistemlerinin etkinliğinden bağımsız olarak, toplumsal dikkatin artırılması gerektiğini ortaya koyuyor.
Çocuk istismarı ise, Adalet Bakanlığı’nın 2023 yılı raporlarına göre, ciddi bir toplumsal sorun olarak öne çıkıyor. Çocukların cinsel istismarı iddiasıyla açılan dosya sayısı 40.713 olarak belirlenmiş. Bu dosyalarda 36.275 şüpheli yer almakta ve veriler, istismarın toplumsal boyutunu gözler önüne seriyor. Aynı yıl içinde, çocuk istismarı suçlarından 7.088 sanık mahkum edilirken, 7.108 sanık beraat etti. Bu rakamlar, çocuk istismarının yalnızca hukuki değil, aynı zamanda toplumsal bir yara olduğunu ve bu alandaki mücadelenin ne denli kritik olduğunu gösteriyor.
2024 yılı itibarıyla yaşanan 8 çocuk cinayeti, toplumda alarm zillerini çaldırıyor. Çocuk Hakları İzleme Derneği’nin raporlarına göre, bu cinayetlerin büyük bir kısmı aile içi şiddet sonucu gerçekleşmiş. 2022’de kaydedilen çocuk cinayetlerinin %70’inde faillerin anne veya babalar olduğu tespit edilmiş. Ancak, çocuk cinayetlerinin ötesinde, İnsan Hakları Derneği’nin verilerine göre, doğu ve güneydoğuda güvenlik güçlerinin araçlarının çarpması sonucu ölen çocuklar da bulunuyor. Bu tür olaylar, çocuk cinayetleri istatistiklerinde yer almıyor ve bu durum, çocuk cinayetlerinin gerçek sayısının daha yüksek olabileceğini gösteriyor. Bu verilerin sınırlı olması, çocuk cinayetleri ve güvenlik güçlerinin yol açtığı ölümler hakkında daha fazla araştırma yapılması ve veri toplamanın güçlendirilmesini gerektiriyor.
Eğitim ve okullaşma konusu da çocuk haklarının önemli bir parçası olarak öne çıkıyor. TÜİK verilerine göre, 10-14 yaş arası kız çocuklarının %15’i ev işlerinde günde ortalama 3 saatten fazla çalışıyor. Bu durum, kız çocuklarının eğitim süreçlerini aksatmalarına ve gelecek hayallerine ulaşmalarına engel teşkil ediyor. Ayrıca, UNICEF verilerine göre Türkiye’de her 5 kız çocuğundan biri 18 yaşından önce evlendiriliyor. Bu veriler, eğitim fırsatlarına erişim eksikliğinin ve erken yaşta evliliklerin kız çocuklarının eğitim hakkını ciddi şekilde kısıtladığını ortaya koyuyor.
Bu çarpıcı veriler, çocuk güvenliği ve çocuk hakları konusunda toplumsal farkındalığın artırılması gerektiğini açıkça gösteriyor. Kayıp çocuklar, istismar, cinayetler ve eğitimdeki eksiklikler, acil ve etkin önlemler alınması gereken konular arasında yer alıyor. Toplum olarak bilinçlenmeli, yasal düzenlemeleri güçlendirmeli ve çocukları koruma adına atılacak adımları hızlandırmalıyız. Çocuk güvenliği sadece hukuki değil, aynı zamanda toplumsal bir sorumluluk ve bu sorumluluğu yerine getirmek, tüm toplumun ortak görevidir.
Kaynakça
1. Emniyet Genel Müdürlüğü: 2023 yılına ait kayıp çocuk vakalarına ilişkin veriler.
2. Adalet Bakanlığı: 2023 yılı raporu, çocukların cinsel istismarıyla ilgili dosya ve mahkeme sonuçları.
3. Adalet Bakanlığı: 2024 yılı raporu, çocuk cinayetleri verileri.
4. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK): Çocukların okullaşma oranları ve ev işlerinde çalışma süreleri ile ilgili veriler.
5. UNICEF: Kız çocuklarının erken yaşta evlendirilme oranları ve eğitim durumu ile ilgili veriler.
6. Çocuk Hakları İzleme Derneği: 2022 yılı çocuk cinayetleri raporu.
7. İnsan Hakları Derneği: Doğu ve güneydoğuda güvenlik güçlerinin araçlarıyla ölüme neden olduğu çocuklarla ilgili veriler.
