Kültür ve Sanat

Nobel Edebiyat Ödülü, Fransız yazar Annie Ernaux’ya verildi

8 Ekim 2022

İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, 2022 Nobel Edebiyat Ödülü’nün Fransız yazar Annie Ernaux’ya verildiğini açıkladı.

Ödülün Ernaux’ya verilme gerekçesi “kişisel hafızanın köklerini, yabancılaşmalarını ve kolektif kısıtlamalarını ortaya çıkarmadaki cesareti ve objektif duyarlılığı” olarak açıklandı.

Ernaux, 10 milyon İsveç Kronu (yaklaşık 16,7 milyon TL) tutarındaki ödülün de sahibi olacak.

İsveç kanalı SVT’ye konuşan Ernaux, çok şaşırdığını dile getirdi ve Nobel edebiyat ödülü kazanan ilk Fransız kadın olmanın “büyük bir sorumluluk” olduğunu söyledi.

Nobel edebiyat komitesi başkanı Prof. Carl-Henrik Heldin ise, kitapları çağdaş Fransız klasiklerinden kabul edilen 82 yaşındaki Ernaux’nun çalışmalarını “hayranlık uyandırıcı” olarak değerlendirdi.

Çağdaş Fransız kurgu edebiyatı üzerine uzmanlaşan Londra Üniversitesi’nden Dr. Ruth Cruickshank, “Bir kadının Nobel edebiyat ödülü alması her zaman iyi haberdir. 1901’den beri 13’ü şu anda hayatta olmayan, 15 Fransız beyaz erkek Nobel almıştı” diye konuştu.

Ernaux’nun kitaplarının İngilizce baskısını yapan Fitzcarraldo Editions yayınevinden Jacques Testard ise BBC Dünya Servisi’nin Newshour programında, onun “müstesna ve özgün” bir yazar olduğunu söyledi.

Annie Ernaux kimdir?

1940 yılında Fransa’nın Lillebonne şehrinde, işçi sınıfına mensup bir ailede doğan Ernaux, edebiyat öğrenimi gördü ve uzun yıllar boyunca edebiyat öğretmenliği yaptı.

İlk romanını 1974 yılında “Les Armoires vides” (Boş Dolaplar) ismiyle yayımlayan yazar, bu dahil pek çok çalışmasında otobiyografik bir anlatımı önceledi.

“La Place” (Babamın Yeri) ismini verdiği ve 1984 yılında yayımladığı ikinci romanıyla Renaudot Ödülü’nü kazandı. Romanda doğup büyüdüğü küçük Fransız kasabasındaki hayat ve deneyimleriyle beraber, babasıyla kurduğu ilişkiyi otobiyografik bir anlatımla kaleme aldı.

Kişisel deneyimleri üzerinden sınıf atlama, evlilik, kadın özgürlüğü, cinsellik, kürtaj, hastalık, yaşlılık ve ölüm gibi meseleleri de sık sık konu edinen Fransız yazar, okuruna toplumsal bir anlatım sundu.

Yazarın, “Babamın Yeri”, “Boş Dolaplar”, “Seneler”, “Yalın Tutku” ve “Kürtaj” gibi Türkçeye çevrilmiş bazı kitapları bulunuyor.