Venedik Komisyonu’ndan “yanıltıcı bilgi” eleştirisi

Venedik Komisyonu, Türkiye’de sosyal medya yasa tasarısındaki “yanıltıcı bilgi yayma” suçuna ilişkin hükmün, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nce güvence altına alınan ifade özgürlüğünü engellediğini bildirdi.

Cumhur İttifakı’nın “dezenformasyonla mücadele”, muhalefetinse “sansür yasası” olarak tanımladığı kanun teklifine, Venedik Komisyonu’ndan eleştiri geldi.

Venedik Komisyonu, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi’nin (AKPM) talebi üzerine İnsan Hakları ve Hukukun Üstünlüğü Genel Direktörlüğü (DGI) ile birlikte hazırladığı Acil Ortak Görüş’te, tasarıda yer alan “yanıltıcı bilgiyi yayma” suçuyla ilgili hükmün, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin “ifade özgürlüğü” başlıklı 10’uncu maddesine aykırı olduğunu bildirdi.

Komisyon, ayrıca söz konusu hükümdeki ifadelerin “yeterince açık” olmadığını ve bu nedenle uygulama kapsamının da belirsiz olduğunu belirtti.

Venedik Komisyonu, “böyle bir hükmün olası sonuçları konusunda, özellikle de Haziran 2023’te yapılması planlanan seçimler öncesi otosansürü artırabileceği için endişe duyduğunu” aktardı.

Komisyon, Türk makamlarına söz konusu madde hükmünün Ceza Kanunu’na eklenmemesi için tavsiyede bulundu.

Üç yıla kadar hapis

Tasarı kabul edildiği takdirde, “halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” suçu, kanun teklifinin 29’uncu maddesiyle Türk Ceza Kanunu’na 217/A maddesi olarak eklenecek. Bu maddede, “Sırf halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayan kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır” deniliyor.

Yayımlanan “Acil Ortak Görüş”, Venedik Komisyonu’nun 21-22 Ekim’deki oturumunda onaya sunulacak.

Resmi adı “Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” olan tasarı, TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmeye devam ediliyor. Tasarının şu ana kadar 14 maddesi kabul edildi.

Üyeleri arasında Türkiye’nin de bulunduğu Avrupa Konseyi’ne bağlı olan Venedik Komisyonu, anayasal konularda Avrupa’nın devletlerarası referans organı olarak biliniyor.

DW/CÖ,JD