Ezidi topluluÄŸu, her yıl Nisan ayının 13’ünden sonraki ilk ÇarÅŸamba günü, yaratılışın ve baharın baÅŸlangıcını simgeleyen ÇarÅŸema Sor’u kutlar. Bu özel gün, Ezidi inancında evrenin ve yaÅŸamın baÅŸladığı gün olarak kabul edilir ve kutsal bir bayram niteliÄŸi taşır. ÇarÅŸema Sor, Kürtçenin Kurmanci lehçesinde “Kırmızı ÇarÅŸamba” anlamına gelir ve Ezidi topluluÄŸunun kültürel ve toplumsal hafızasında derin bir yere sahiptir.
Çarşema Sor kutlamaları, Ezidi topluluğunun baharı karşılama ritüelleriyle doludur. Bu gün, kutsal yerlerin, mezarlıkların ve ibadethanelerin ziyaret edilmesi, aile ziyaretleri ve geleneksel yemeklerin hazırlanması gibi etkinliklerle kutlanır. Ayrıca, yumurtaların rengarenk boyanması, bu bayramın en renkli geleneklerinden biridir. Ezidi inancına göre, Nisan ayında evlilik törenleri düzenlenmez ve hayvancılıkla uğraşanlar, hayvanlarının sütünü sağmamaya özen gösterir.
Bu yıl, Viranşehir ilçesinde yaşayan Ezidiler, ilk defa kitlesel olarak Çarşema Sor Bayramı’nı kutladı. 17 Nisan 2024 tarihinde Burç kırsal mahallesinde gerçekleşen bu etkinlik, farklı inançlardan insanları bir araya getirdi. Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Mardin Milletvekili Saliha Aydeniz, Mardin Büyükşehir Belediye Eşbaşkanları Ahmet Türk ve Devrim Demir, Viranşehir Belediye Eşbaşkanları Bedriye Yorgun ve Serhat Dicle İnan gibi siyasi figürler de kutlamaya katıldı.
ÇarÅŸema Sor, aynı zamanda toplumsal barış ve uyumun simgesidir. Ezidiler, bu günü ÅŸerden uzak durarak, mevcut kırılmaların ve kavgaların bitmesi için “bahar barışı” yaparlar. Nisan ayı, Ezidilerin toplumsal hafızasında “bütün ayların gelini” olarak kabul edilir ve mevsimlerin en ihtiÅŸamlısı olarak betimlenir.
Bu bayram, aynı zamanda Ezidi topluluÄŸunun yaÅŸadığı zorluklara ve tarihsel trajedilere raÄŸmen kültürlerini ve geleneklerini sürdürme kararlılığının bir göstergesidir. 1980 ve 1990 yıllarında yaÅŸanan zorunlu göçler sonucu birçok Ezidi, ana vatanlarını terk etmek zorunda kalmış, ancak son yıllarda Mardin’in Midyat ve Şırnak’ın Ä°dil gibi yerlerdeki Ezidi köylerine dönüşler gözlemlenmiÅŸtir. Dünya genelinde bir milyon civarında olduÄŸu tahmin edilen Ezidi Kürtler, Kürdistan Bölgesel Yönetimi, Suriye, Türkiye, Rusya, Ermenistan, Gürcistan, Almanya ve diÄŸer Avrupa ülkelerinde yaÅŸamaktadırlar.
Çarşema Sor, Ezidi topluluğu için sadece bir bayramdan daha fazlasını ifade eder; bu gün, iyiliğin, sevginin ve güzelliğin gücünün mutlak zaferini ve karanlığın, kötülüğün ve şerrin mağlubiyetini simgeler. Bu özel gün, Ezidi halkının ve tüm insanlığın özgür, eşit ve barış içinde yaşayacağı günlerin umudunu taşır.
Ezidi topluluğunun Çarşema Sor kutlamaları, baharın gelişini müjdeleyen ve yaşamın yenilenmesini kutlayan bir gelenek olarak, kültürel zenginliğimizi ve insanlığın çeşitliliğini yansıtan değerli bir mirastır. Bu bayram, tüm dünyaya barış, umut ve yenilenme mesajı gönderirken, aynı zamanda Ezidi topluluğunun direncini ve yaşam sevincini de kutlar. Çarşema Sor, tüm insanlık için bir dayanışma ve kutlama günü olarak anlamını korumaktadır.
NHY/ Mardin Life, Bianet.
