Ä°ran Ä°nsan Hakları Örgütü (IHR), 2023 yılında Ä°ran’da en az 834 kiÅŸinin idam edildiÄŸini açıkladı. Bu sayı, Ä°ran’ın resmi olarak duyurduÄŸu 246 idamın üç katından fazla. Ä°dam edilenler arasında siyasi aktivistler, gazeteciler, kadın hakları savunucuları ve çocuklar da bulunuyor.
IHR’nin raporuna göre, idam edilenlerin 95’i kadın, 9’u ise 18 yaşından küçüktü. Raporda, idamların çoÄŸunun uyuÅŸturucu suçları, cinayet ve tecavüz gibi “kamu güvenliÄŸini tehdit eden” suçlardan dolayı yapıldığı belirtildi. Ancak raporda, idam edilenlerin bir kısmının da siyasi nedenlerle öldürüldüğü vurgulandı.
Rapora göre, Kasım ayında Ä°ran’ın güneybatısındaki Huzistan eyaletinde yaÅŸanan protestolarda gözaltına alınan 17 kiÅŸi idam edildi. Bu kiÅŸilerin çoÄŸu Arap azınlığa mensuptu ve idamları uluslararası toplum tarafından kınandı. Ayrıca, Haziran ayında düzenlenen cumhurbaÅŸkanlığı seçimlerine muhalif olan bazı kiÅŸiler de idam cezasına çarptırıldı.
Raporda ayrıca, Ä°ran’ın idamları gizli tuttuÄŸu ve resmi verilerin gerçek sayıyı yansıtmadığı da ifade edildi. IHR, idam sayısını medya kaynakları, tanıklar, aileler ve aktivistlerden elde ettiÄŸi bilgilere dayandırdığını söyledi. Örgüt, raporunu hazırlarken Ä°ran’daki insan hakları savunucularıyla iÅŸbirliÄŸi yaptığını da belirtti.
IHR, raporunun sonunda Ä°ran’ı idamları durdurmaya ve uluslararası insan hakları standartlarına uymaya çağırdı. Örgüt, idamların Ä°ran halkının iradesine aykırı olduÄŸunu ve ülkenin demokratikleÅŸmesine engel olduÄŸunu savundu. Raporun tam metnine IHR’nin web sitesinden ulaşılabiliyor.
NHY/ Euronews
