Türkiye’de İşsizlik Sorunu Derinleşiyor: TÜİK ve DİSK-AR Verileri

10 Eylül 2024

DİSK-AR tarafından yayımlanan Eylül 2024 İşsizlik ve İstihdamın Görünümü Raporu, Türkiye işgücü piyasasındaki ciddi sorunları bir kez daha gözler önüne serdi. Temmuz 2024 itibarıyla geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 26,5’e yükselirken, geniş tanımlı işsiz sayısı 10,7 milyon kişiye ulaştı. Son bir yılda geniş tanımlı işsiz sayısı yaklaşık 2 milyon artmış durumda. Bu veriler, Türkiye’nin işsizlik krizinin boyutlarını ve derinliğini açıkça ortaya koyuyor.

TÜİK Verileri ve DİSK-AR’ın Yorumları

TÜİK’in Eylül 2024 Hanehalkı İşgücü Araştırması (HİA) sonuçlarına göre, mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 8,8 olarak gerçekleşti. Ancak, mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 26,5’e yükseldi. TÜİK verilerine göre, Temmuz 2024’te 15 yaş ve üzerindeki kişiler arasında dar tanımlı işsiz sayısı 3 milyon 167 bin olarak hesaplandı. DİSK-AR’ın hesaplamalarına göre, mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı ise 10 milyon 681 bin kişiye ulaştı.

DİSK-AR, bu verilerin Türkiye işgücü piyasasında yaşanan derin sorunları ve geniş kapsamlı işsizlik krizini gözler önüne serdiğini belirtiyor. Raporda, geniş tanımlı işsizlik oranının pandemi öncesi dönemdeki seviyelerden belirgin bir şekilde yüksek olduğu vurgulanıyor. 2019 Temmuz ayında geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 19,3 iken, Temmuz 2024’te bu oran yüzde 26,5’e yükseldi. Son bir yıl içinde geniş tanımlı işsiz sayısındaki artış ise 1 milyon 977 bin olarak kaydedildi.

Kadın İşsizliği ve Uluslararası Karşılaştırmalar

Raporda, Türkiye’nin uluslararası karşılaştırmalarda en yüksek işsizlik oranlarına sahip ülkeler arasında yer aldığı ifade ediliyor. Türkiye, OECD ülkeleri içinde en yüksek işsizlik oranına sahip dördüncü ülke konumunda bulunuyor. Geniş tanımlı işsizlik oranı, AB ortalamasının 2 katı, ABD ortalamasının ise 3,4 katı düzeyinde bulunuyor.

Kadın işsizliği, Türkiye işgücü piyasasının en kritik sorunlarından biri olarak öne çıkıyor. Türkiye’de geniş tanımlı kadın işsizlik oranı yüzde 37 olarak hesaplandı. Temmuz 2024’te mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı erkeklerde yüzde 7,0, kadınlarda ise yüzde 12,4 olarak gerçekleşti. Geniş tanımlı işsizlikte ise erkeklerde oran yüzde 21,1, kadınlarda ise yüzde 35,7 olarak belirlendi. Kadın işsizliği ile erkek işsizliği arasındaki farkın 14,6 puan olduğu belirtiliyor.

Pandemi Sonrası İşgücü Piyasasında Durum

Covid-19 salgını sonrası geniş tanımlı işsizlik oranının 7,2 puan, geniş tanımlı işsiz sayısının ise 4 milyon 75 bin kişi arttığı vurgulanıyor. Bu veriler, pandeminin işgücü piyasası üzerindeki uzun vadeli etkilerini ve mevcut ekonomik zorlukları ortaya koyuyor.

DİSK-AR, Türkiye işgücü piyasasındaki bu yapısal sorunların çözümü için daha kapsayıcı ve eşitlikçi politikaların uygulanması gerektiğini belirtiyor. İşsizlik sorununa ilişkin köklü ve kalıcı çözümler üretilmesi gerektiği vurgulanıyor, aksi takdirde Türkiye’nin işgücü piyasasında yaşanan sorunların daha da derinleşeceği ifade ediliyor.