Başlık bana ait değil, üniversite sınavında baraj sitemi kaldırıldığı tarihlerde yayınladığı haberine NTV (12.02.2022) böyle bir başlık atmış[1]. Öylesine ucuz bir haber/propaganda metni ki hükümetin aldığı bu kararı övebilmek için atmadıkları takla kalmamış. Malum üniversiteye girişteki 150 ve 180 olan Temel Yeterlilik Testi (TYT) ve Alan Yeterlilik Testi (AYT) baraj puanları uygulaması kaldırıldı. NTV’nin haberine göre barajın kaldırılması ile eğitimde fırsat eşitliği sağlanacakmış falan filan… Habere göre, artık iki soru yapan “bile” üniversiteye girecekmiş; “At yalanı, bulunur inananı” diye boşa dememişler. Dönemin YÖK Başkanı Erol Özvar da kararı, “Temel amacımız daha fazla adayın tercih yapması. Bu sistem aslında öğrenciler arasında rekabeti getirecek” diyerek savunmuyor muydu.
Barajın kaldırılmasıyla eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanacak olması bir mavalsa da, çoğu AKP döneminde açılan ve yine çoğu vakıf, üniversitemsi kurumumsuların boş kalan kontenjanlarını barajın kaldırılmasıyla biraz olsun dolduracakları bir gerçek.
“Gençlere fırsat eşitliği” sömürünün hegemonik dili, bu hegemonyanın örttüğü realite ise üniversite kontenjanlarının dolmayışı, liseli gençlerin bazı üniversitelerin bazı bölümlerine gitmektense hiç gitmemeyi tercih etmeleri. Barış Pahlivan[2], “Karar kamuoyuna açıklanmadan önce YÖK Başkanı ani bir genel kurul kararı almış. Ve kurul üyeleri ile Zoom programı üzerinden toplantı” yapıldığını söylüyor: “Gündem konusu toplantı başlamadan sadece 15 dakika önce kurul üyelerine iletilmiş. YÖK Başkanı baraj puanının kaldırılmasıyla ilgili müzakere etmek isteyen kurul üyelerine müsaade dahi etmemiş. 20 dakika içerisinde de tartışmayı bitirmiş. Hatta bu tarihi kararla ilgili çalışma yapılıp yapılmadığını soran üyelere hiçbir rapor dahi sunulmamış.”
Gençler, ya dönemde 40 ila 80 bin lira ücret ödeyecekleri[3] özel okullara ya da taşrada açılan ve çoğu gerici ve faşist baskılara iktidarın arka bahçesine çevrilmiş üniversitelere giderek diplomalı işsiz olmak istemiyorlar. Bazı meslek yüksek okullarının anlı şanlı fakültelerden muteber olmaya başladığı günlerdeyiz. Birgün’den Mustafa Kömüş’ün haberine göre[4]İlk ek tercihlerde de üniversiteler dolmadı. Tıp ve diş hekimliği fakülteleri bile boş kaldı. Ayrıca mühendislik bölümleri de yine tercih edilmedi. Eski TTB Başkanı İlhan, plansız açılan fakültelere dikkat çekerken Eğitim Uzmanı Ünsal ise “Sınav öncesi öngörüsüzlüğün sonuçları” diye konuştu. Aynı haberde yer alan tabloyu da sizlerle paylaşmak istiyorum ki üç aşağı beş yukarı bu tablo aynı zamanda neden barajın kaldırıldığını da özetlemektedir. Ancak Kömüş’e katılmadığım nokta şu, yazar sürekli olarak bir öngörüsüzlükten bahsediyor. Lale Akarun[5] da Kömüş ile aynı fikirde “Barajı niye koyduk niye kaldırdık? Diye soruyor yazısında, rakamlarla desteklemiş argümanını nüfusun 65 milyon olduğu 2002’deüniversiteli(20-24 yaş arası)yaş nüfusu 6 milyon civarında. Yani toplam nüfusun, %9,4 gibi bir oranı üniversite çağında. Üniversite öğrencisi sayısı ise yaklaşık 1,6 milyon kişi. Yani 20-24 yaş arası nüfusun yaklaşık %26’sı üniversiteye gidiyor.2021 yılında ise nüfusumuz 85 milyon, üniversiteli dediğimiz kesim (20-24)bu nüfusun 6,8 milyonu; toplam nüfusunda kaba taslak %8’ine denk geliyor. 2002’de bu oran %9,4 oran idi günümüzde %8’edüşmüş; çünkü Türkiye nüfusu yaşlanıyor. Akarun şu noktanın altını çiziyor. “Gelelim günümüze: TÜİK’in açıkladığı 2021 yılı Türkiye nüfusu 85 milyon kişi. Bu nüfusun 6,8 milyonu 20-24 yaş aralığında. Artık nüfusumuzun yüzde 8’i üniversite çağında, çünkü nüfusumuz yaşlanıyor. Peki üniversite çağındaki nüfusun yüzde kaçı üniversiteye gidiyor? Toplam 6.8 milyon üniversite çağı nüfusumuza, 180 bin yabancı öğrenciyi eklesek, yaklaşık 7 milyon ediyor. % 100 üniversiteye gidiyor desek bile, 8 milyona ulaşamıyoruz!”
Her iki yazar da bir plansızlığın altını çiziyorlar, haklı oldukları epey nokta var ancak ben bir basiretsizlikvari türünden bir planlama beceriksizliği, bir plan yapamazlık durumundan çok daha fazlasının olduğunu düşünüyorum. “Üniversite açmak”ın80’lerden sonra üniversiteyi dönüştürmenin ve resmi ideoloji/piyasa içinde zapturapt altına almanın bir aracı olarak “plan”landığı düşüncesindeyim. Aşağıdaki tablolar tetkik edildiklerinde de söylemek istediklerimi daha net ifade etmiş olacağım. Özetle tekrar edeyim ben freni patlamış giden bir üniversite sisteminden ziyade, üniversitelerin resmi ideolojiye eklemlenmek piyasaya teslim edilmek üzere dönüştürüldüğünü düşünüyorum. Bu üniversite bir akademi olmayacak belki ama resmi ideolojiyi, yeni Türkiye’yi yeniden üretecek, piyasaya açılmış ve üzerinden “kar edilen” bir üniversite olacaktır.
Duanızı okumadan sınava girmeyiniz
İşte size “Yeni Türkiye’nin resmi ideolojisine ve piyasaya teslim edilmeye çalışılan” ve hiç de plansız programsız sayılmayacak şekilde dönüştürülmeye çalışılan üniversite. İki soru yapanın bile özel okulların ve AKP üniversitelerinin boş kontenjanlarını doldurduğu, bilim kurumlarına girmek için gazetelerin dua tavsiyeleri yayınladıkları bir üniversite. Siz şimdi Akit gazetesinden falan bir haber paylaşacağımı düşünüyorsunuz değil mi, yok, CNN Türk haberidir aşağıdaki haber. Bu haberi veren diğer gazeteleri de dipnota ilave ediyorum, bakarsınız.[6]
SINAV İÇİN SIRAYA OTURUNCA OKUNACAK DUA
“Rabbişrahlisadri. Ve yessirli emri. Vahlulukdetenmin lisani. Yefgahü kavli ” (10 Kere)
ANLAMI: “Ya Rabbi! Göğsümü ve gönlümü genişlet, işimi kolaylaştır. Dilimin bağını çöz, sözümü anlaşılır eyle.”
SINAV BAŞLAYINCA OKUNACAK DUA
“Ya HayyuYâKayyûm, Birahmetikeesteğisû.” (10 kere)
ANLAMI:”EyHayy ve Kayyum olan Allah’ım, Senin Rahmetine Sığınıyorum.”
SINAVDA UNUTKANLIĞA KARŞI EDİLECEK DUA
Bismillahirrahmanirrahim, Ferdün, Hayyün, Kayyûmun, Hakemun, Adlün, Kuddûsün. İyyâkena’büdü ve iyyâkenesta’în. İnnâfetahnâ leke fethan mubînâ.” On dokuz defa okunacak.
– Bu dua her an, her zaman, mubah olan herhangi bir işe başlarken okunur. Mesela Kur’an-ı kerim öğrenmeye başlarken, yazı yazarken, sınava girerken, dine aykırı olmayan her işe başlarken söylemek iyi olur. Yapılan işin kolay gelmesi, zor gelmemesi ve hayırla neticelenmesi için dua etmiş oluyoruz
“Rabbi yessirvelâtuassir Rabbi temmimbi’l-hayr”
Keyifli günler…
[1] NTV (haber)“Baraj kaldırıldı: İki doğru cevaba üniversite” 12.02.2022
[2] Barış Pehlivan İtiraf dosyası 15.02.2022
[3] Özel okul ücretlerine bu linke tıklayarak bakabilirsiniz
[4] Mustafa Kömüş, “Üniversiteler yine boş kaldı”, BirGün 03.10.2021
[5]Lale Akarun, “Üniversite Baraj Puanları Neden Kaldırılıyor?” Yetkin Report, 22.02.2022,
[6] CNN “Sınav duası Türkçe, Arapça okunuşu: Sınava girmeden ve girerken okunacak dualar neler?”,
SABAH “SINAV BAŞARI DUASI ile kalem duası oku! YKS, AYT, TYT ve sınavda başarı için okunacak dualar, sureler, sınava girene okunacak zihin açıklığı ve YKS’de başarı duası okunuşu,
MİLLİYET “SINAV DUASI/ OKUNUŞU VE ANLAMI || YKS sınavına gireceklere okunacak dualar! Sınavda ve sınava girmeden okunacak dualar neler?”,
HABERTÜRK “Sınavda okunacak dualar neler? İşte YKS sınav öncesi başarı duası”,
FOTOMAÇ “SINAV DUASI | Sınavdan önce hangi dualar okunur, zihin açıklığı için okunan dualar nedir? Sınavlarda bilmediklerinizi bildirten başarı duası”
Türkiye siyasî hayatı ve kurumlarının yapısı, tarihsel dönüşümü, işlev ve işleyişlerini konu edinen çeşitli makale ve kitapların yazarlık ve editörlükleri yanında muhtelif gazete, dergi ve haber platformlarındaki güncel yazılarına da halen devam etmektedir.
Mete Kaan Kaynar, Ankara Dayanışma Akademisi Kooperatifi (ADA), Bilim, Sanat Eğitim, Araştırma ve Dayanışma Derneği (BİRARADA), Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğitim-Sen) 5 Nolu Şube ve Özgür Üniversite gibi kuruluşların gönüllüsü, Devrim Deniz, Umut Nazım ve Ekin Eylem’in babasıdır.
