Okul kültürü, okulun aktivite alanlarını belirleyen, yapılan etkinliklerin içeriğini şekillendiren, okulun faaliyetlerini biçimlendiren ve destekleyen bir olgudur. Okul kültürü kavramı, örgüt kültürü teriminin kullanıldığı işletmelerden eğitime aktarılmıştır. Okul kültürü, okulda bütünleşmeyi sağlayan, çalışanların iş kalitesini belirlemeye yarayan, değer, inanç, gelenek, tören, hikâye ve diğer kültürel sembollerin tümü ile ifade edilmiştir. Okulda nelerin önemli, nelerin önemsiz olduğu, kurum çalışanlarının nasıl hareket edeceği, eğitim ve öğretimde öğrenci ve öğretmenden neler beklendiğini okul kültürü belirlemektedir.( Vikipedi)
Normlar, değerler, inançlar ve gelenekler, okul kültürünü oluşturan kavramlardır. Bu kavramlar, okuldaki tüm elemanların düşüncelerini, tutum ve davranışlarını etkiler, bireyler arasındaki bağları kuvvetlendirir ve okulu özel yapar (Deal ve Peterson, 1998).
Bir okulda gelişmenin sağlanabilmesi için olumlu bir okul kültürünün yaratılması kaçınılmaz bir zorunluluktur. Bunun sağlanabilmesi için okul yönetimlerine çok iş düşmektedir. Okul yönetimlerinin benimseyeceği demokratik ve gelişmeyi destekleyen tutumlar öğretmenleri cesaretlendireceğinden öğretmenler, olumlu okul kültürünün oluşumuna katkısı olabilecek bilgi, beceri ve yeteneklerini çekinmeden ortaya koyabilirler.
Okul kültürü, okulun ve içindeki tüm ögelerin; öğretmenlerin, öğrencilerin ve destek çalışanlarının yönünü belirler. Çünkü okul kültürü ve o okulun kurumun performansı arasında güçlü bir bağ vardır. Okul müdürler ancak kültürü oluşturan öğeleri tanımladıktan ve okul kültürünün soyut, belirsiz bir kavram değil tasarlanabilecek, yönetilebilecek bir ufuk olarak gördüklerinde okulları için anlamlı vizyon geliştirmeyi başlayabilirler.
Kapsamlı bir okul kültürünün o okulun nasıl bir insan yetiştirmeyi hedeflediğini o insanın topluma nasıl katkıda bulunacağı ve bu insanı hangi eğitim ve öğretim uygulamalarıyla eğiteceğini açıklaması gerekir.
Bir okulun kültürü, o okulda görev yapan insanlar arasındaki etkileşimlerin niteliğini belirler. Güçlü bir kültürde, o okulun öğretmenleri ve diğer tüm çalışanları arasında birbiriyle örtüşen ve birbirine destekleyen etkileşimler vardır.
Usable Knowledge’ kaynaklarına göre iyi bir okul kültürü, iç içe geçmiş beş unsurdan oluşur:
1-İyi bir okul kültüründe eğitimcilerin savunduğu, sıklıkla ifade ettiği temel inançlar ve varsayımlar vardır. Bu temel inanç ve değerler, akademik ölçütlerden değil, daha iyi bir toplumun değerlerinden söz eder. Sosyo-kültürel gelişime, insani değerlere ve toplumun birlikteliğine vurgu yapar. Öğretmenler, bu inanışa göre hareket eder, sınıf içi uygulamalarının, öğrencilerle kurdukları günlük iletişimlerin hatta teneffüs sohbetlerinin bile bu temel değerlere katkıda bulunması gerektiği bilirler.
2-Bu temel inanç ve değerler okuldaki eğitimciler tarafından çocukların geleceğine atıfta bulunacak şekilde ifade edilir. Örneğin “Bizim okulumuzda bütün öğrencilerin başarma potansiyeli vardır.” ya da “Bizim mezunumuz, toplumuna katkıda bulunur.” ya da “Bizim öğrencilerimiz her zaman aralarında dayanışma gösterir.” gibi.
3-Kültür, o okulun davranış normlarını da belirler. Yani o okuldaki öğrenciler nasıl davranmaları gerektiğini ve kendilerinden ne beklendiğini bilirler. Derslerde öğrenciler eleştirel fikirlerini ne kadar ifade edebilir, öğretmenler bir kriz durumunda nasıl davranmalı, nasıl sorumluluk almalıdır gibi soruların yanıtları bellidir.
4-Kalıplar ve davranışlar okulun uygulamalarını şekillendirir. Fen eğitime önem veren bir okulda her yıl bir fen fuarı düzenlenir ya da seçilen öğrencilerle yoğun çalışmalar yapılır. Spor önceliği olan bir okulda spor alanları ve etkili Beden Eğitim öğretmenleri vardır.
5-Somut kanıt ya da okulunuzdaki kişilerin davranışlarını gösteren fiziksel, görsel, işitsel ya da diğer duyusal işaretler. Mesela; Bölgenin lise kayıtlarını dikkat çekici biçimde gösteren posterler ya da müfredat takımlarının buluştuğu sabahlarda okulun başlamasından bir saat önce park alanının dolu olması.
Okul kültürünü etkileyen etmenleri dikkate alarak oluşturulan kültür güçlü ve etkili olacaktır. Güçlü ve etkin kültürlere sahip okullar ise öğrencileri öğrenmeye, öğretmenleri de öğretmeye daha çok teşvik etmekte isteklerini ve başarılarını artırmaktadır.
- Kürt Mevsimlik İşçiler ve Sosyal Sorunlar - 26 Temmuz 2024
- Türkiye’de LGS Yerleştirme Sonuçları: Nitelikli Okullar ve Öğrencilerin Geleceği - 22 Temmuz 2024
- Köpek Katliamını Öngören Tasarı Meclis’te: İnsanlığa ve Hukuka Sığmaz - 18 Temmuz 2024
