Okulların açılmasıyla birlikte, öğrencilerin beslenme durumu da gündeme geldi. Milli EÄŸitim Bakanlığı’nın (MEB) okullarda bir öğün ücretsiz yemek dağıtacağını açıklaması, hem sevinç hem de eleÅŸtiri yarattı. Peki, okullarda ücretsiz yemek dağıtılması ne kadar gerekli ve yeterli? Bu konuda görüşlerini almak için, Ankara Ãœniversitesi Tıp Fakültesi Halk SaÄŸlığı Anabilim Dalı Öğretim Ãœyesi Doç. Dr. BaÅŸak Akkan ile konuÅŸtuk.
Doç. Dr. Akkan, okullarda ücretsiz yemek dağıtılmasının, çocukların saÄŸlıklı beslenmesi ve eÄŸitim baÅŸarısı açısından çok önemli olduÄŸunu vurguladı. “Okullarda bir öğün ücretsiz yemek bir lütuf deÄŸil, bir hak” diyen Akkan, şöyle devam etti:
“Çocukların saÄŸlıklı beslenmesi, fiziksel ve zihinsel geliÅŸimleri için hayati önem taşır. Çocuklar, büyüme ve geliÅŸme döneminde oldukları için, yetiÅŸkinlere göre daha fazla enerji ve besin ögesine ihtiyaç duyarlar. Bu ihtiyaçlarını karşılayamadıkları takdirde, büyüme geriliÄŸi, zayıflık, anemi, bağışıklık sisteminin zayıflaması, enfeksiyonlara yatkınlık, öğrenme güçlüğü, dikkat eksikliÄŸi, hiperaktivite gibi sorunlar yaÅŸayabilirler.”
Akkan, Türkiye’de çocukların beslenme durumunun pek de iç açıcı olmadığını belirtti. Türkiye Nüfus ve SaÄŸlık AraÅŸtırması’na (TNSA) göre, 0-5 yaÅŸ grubunda yetersiz beslenmeden kaynaklanan büyüme geriliÄŸi oranının %10, aşırı kiloluluk oranının ise %12 olduÄŸunu söyledi. 6-18 yaÅŸ grubunda ise aşırı kiloluluk oranının %20’ye yaklaÅŸtığını ifade etti.
Akkan, çocukların beslenme durumunu etkileyen pek çok faktör olduÄŸunu ancak bunların başında gelir düzeyi ve eÄŸitim seviyesinin geldiÄŸini kaydetti. “Gelir düzeyi düşük ailelerde çocukların yeterli ve dengeli beslenmesi daha zor oluyor. Bu ailelerde çocuklar daha çok ucuz ve kalitesiz gıdalarla besleniyor. Bu da hem yetersiz hem de aşırı beslenmeye yol açabiliyor” dedi.
Akkan, eÄŸitim seviyesinin de çocukların beslenme alışkanlıklarını ÅŸekillendirdiÄŸini vurguladı. “Ebeveynlerin eÄŸitim seviyesi arttıkça, çocukların saÄŸlıklı beslenmesine daha çok önem veriyorlar. Ebeveynlerin eÄŸitim seviyesi düştükçe ise çocukların fast food, ÅŸekerli içecekler, cips gibi saÄŸlıksız gıdalar tüketmesi artıyor” diye konuÅŸtu.
Akkan’a göre, okullarda ücretsiz yemek dağıtılması bu sorunlara bir nebze de olsa çözüm olabilir. “Okullarda ücretsiz yemek dağıtılması hem gelir düzeyi düşük ailelerin hem de eÄŸitim seviyesi düşük ailelerin çocuklarına fayda saÄŸlayabilir. Çünkü bu sayede çocuklar en azından bir öğün dengeli ve saÄŸlıklı beslenebilirler. Ayrıca okullarda ücretsiz yemek dağıtılması, çocukların eÄŸitim baÅŸarısını da artırabilir. Çünkü aç kalan veya saÄŸlıksız beslenen çocukların derslere odaklanması ve öğrenmesi daha zor olur” dedi.
Akkan, okullarda ücretsiz yemek dağıtılmasının, çocukların beslenme eÄŸitimi almasının ve okul kantinlerinin denetlenmesinin de önemli olduÄŸunu belirtti. “Okullarda ücretsiz yemek dağıtılması tek başına yeterli deÄŸil. Çocuklara saÄŸlıklı beslenmenin önemi ve nasıl yapılacağı da öğretilmeli. Ayrıca okul kantinlerinde satılan gıdaların kalitesi ve fiyatı da kontrol edilmeli. Okul kantinlerinde saÄŸlıksız gıdaların satışı yasaklanmalı veya sınırlandırılmalı. Bunun yerine taze meyve, süt, yoÄŸurt, peynir, ekmek gibi saÄŸlıklı gıdaların satışı teÅŸvik edilmeli” diye ekledi.
