Türkiye’de gelir dağılımı ve sosyal eşitsizlik: Derinleşen sosyal adalet krizi

14 Nisan 2024

Türkiye, gelir dağılımı eşitsizliğinde Avrupa’da ilk sırada yer alıyor. Gini katsayısına göre, Türkiye’nin gelir dağılımı eşitsizliği, Avrupa’da en yüksek seviyede bulunuyor ve dünyadaki 130 ülke içinde 28. sırada yer alıyor. Bu durum, toplumsal barış ve sosyal adalet için ciddi bir engel teşkil ediyor. Zira, yoksulluk derinleşirken, zenginler servetlerini hızla artırıyor ve işçilerin milli gelirden aldığı pay azalırken, şirketlerin payı artıyor.

Bu eşitsizlik, toplumun farklı kesimleri arasında yaşam standartlarındaki uçurumu daha da belirginleştiriyor. Bir yanda, emekliler ve düşük gelirli vatandaşlar, artan yaşam maliyetleri ve banka borçları nedeniyle geçim sıkıntısı çekiyor ve icra dosyaları ile karşı karşıya kalıyorlar. Diğer yanda ise, hükümete yakın bazı kesimler, lüks ve şatafat içinde bir yaşam sürdürüyor. AKP İzmir Milletvekili ve Dijital Mecralar Komisyonu üyesi Şebnem Bursalı’nın Monaco Yat Kulübünde yediği istakozun fotoğrafını paylaşması, bu kontrastı gözler önüne seren bir örnek olarak gündeme geldi.

Türkiye’de bir yetişkinin yıllık ortalama kazancı 85 bin TL iken, en yoksul yüzde 50’nin ortalama geliri yıllık 20.260 TL’dir. Buna karşılık, en zengin yüzde 10, tüm gelirin yüzde 54,5’ini alarak 463.020 TL kazanıyor. Bu rakamlar, gelir dağılımındaki adaletsizliği ve toplumun büyük bir kısmının yaşadığı ekonomik zorlukları açıkça ortaya koyuyor.

Özellikle emeklilerin durumu, gelir eşitsizliğinin somut bir yansıması olarak dikkat çekiyor. Emekli maaşlarına bloke ve haciz konulması, Yargıtay tarafından nafaka dışında kanuna aykırı bulunmuş olsa da, emeklilerin yaşadığı mali zorluklar devam ediyor. Bankaların emekli maaşlarına bloke koyma hakkı olmamasına rağmen, emeklilerin borçları ve yaşam maliyetleri nedeniyle yaşadıkları sıkıntılar, toplumsal adaletin sağlanması gerektiğini gösteriyor.

Bu durum, Türkiye’de sosyal adaletin sağlanması ve gelir dağılımı eşitsizliğinin azaltılması için acil önlemler alınması gerektiğini gösteriyor. Gelir dağılımı eşitsizliğinin azaltılması, sadece ekonomik bir zorunluluk değil, aynı zamanda toplumsal barış ve huzur için de kritik bir öneme sahip. Türkiye’nin geleceği için, gelir dağılımı adaletinin sağlanması ve toplumun her kesiminin insan onuruna yakışır bir yaşam sürdürebilmesi için somut adımlar atılmalıdır.

NHY/ Euronews, BBC News Türkçe, Sözcü