Sözde açık siyaset, gerçekte kısıtlanmış ifade özgürlüğü: 4 Yılda 52 bin kişi ‘Cumhurbaşkanına Hakaret’ten yargılandı

14 Mart 2024

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Hiç çekinmeyin yüzümüze hakikatleri haykırın. Haykırın ki hatamızı görüp kendimizi düzeltelim” ifadeleri, eleştirilere açık bir siyasetçi profili çizdiği algısını oluştursa da Adalet Bakanlığı verileri, durumun aslında tam tersi olduğunu gösteriyor.

BirGün’den Mustafa Bildircin’in hazırladığı habere göre, 2019-2022 döneminde on binlerce kişi, ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ suçlamasıyla yargılandı.

2018 yılında gerçekleştirilen referandumla geçilen Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin ardından, TCK’nin 299 ve 301’inci maddeleri uyarınca çok sayıda kişi soruşturma geçirdi. Bu maddeler, “Devletin Egemenlik Alametlerine ve Organlarının Saygınlığına Karşı Suçlar” başlığı altında düzenlenmiş olup, ifade özgürlüğünün önündeki en büyük engeller olarak değerlendiriliyor.

2022 yılı, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin geçildiği yılların en yüksek sanık sayısına sahip yılı oldu. TCK’nin 299 ve 301’inci maddeleri kapsamında sadece 2022 yılında 7,600 dosya açıldı ve dosyalardaki sanık sayısı 7,712 olarak belirlendi.

Yıllar itibarıyla bakıldığında, Cumhurbaşkanına hakaret suçlamasıyla yargılanan kişi sayısında ciddi bir artış yaşandı. 2019 yılında 13,731 kişi hakim karşısına çıkarılırken, bu sayı 2022 yılında 16,753’e yükseldi.

Bu yargılamaların içinde dikkat çeken bir nokta ise 18 yaşın altındaki çocukların da bulunmasıdır. Yalnızca 2022 yılında, Cumhurbaşkanına hakaret, devletin egemenlik alametlerini aşağılama ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni aşağılama suçlarından dava açılan çocuk sayısı 75 bine ulaştı.

Bu veriler, siyasi iktidarın muhalif görüşleri bastırmak ve ifade özgürlüğünü kısıtlamak için yasal mevzuatı kullanma eğiliminde olduğunu göstermektedir. Eleştiriye açık bir siyasi atmosfer oluşturma iddialarına rağmen, uygulamada ifade özgürlüğüne getirilen kısıtlamaların devam ettiği görülmektedir.