Nagasaki’ye Atılan Son Atom Bombası 78 Yıl Sonra Anılıyor

6 Ağustos 2023

Japonya’nın Nagasaki kenti, bugün dünyanın en büyük felaketlerinden birinin 78. yıl dönümünde yas tutuyor. 9 Ağustos 1945’te ABD Hava Kuvvetleri’nin şehre attığı “Şişman Adam” lakaplı atom bombası, en az 70 bin kişinin ölümüne ve Japonya’nın teslim olmasına neden olmuştu. Bu saldırı, savaşta kullanılan son atom bombası olarak tarihe geçti.

Nagasaki’ye atılan bombanın hikayesi, bir dizi aksaklık ve tesadüf sonucunda şekillendi. ABD, Hiroşima’ya attığı ilk atom bombasından sadece üç gün sonra, ikinci bir bomba için hazırlıklara başladı. Hedef olarak Japonya’nın güneyindeki Kokura kenti seçildi. Ancak Kokura’da yoğun bulutlar ve duman vardı. Bu yüzden B-29 tipi bombardıman uçağı Bockscar, ikinci hedef olan Nagasaki’ye yöneldi.

Nagasaki de bulutlarla kaplıydı. Bockscar pilotu Charles Sweeney, yakıtının azalması nedeniyle bombayı bırakmak için son bir şans daha verdi. Tam o sırada bulutlar aralandı ve Nagasaki’nin endüstriyel bölgesi göründü. Sweeney, bombayı bıraktı ve hızla uzaklaştı. Saat 11.02’de “Şişman Adam” lakaplı bomba, Nagasaki’nin üzerinde patladı.

Patlama, Hiroşima’dakinden daha güçlüydü. Yaklaşık 4,5 kilometrelik bir alanda her şey yok oldu. Şehrin merkezindeki Urakami Katedrali gibi tarihi yapılar da harabeye döndü. Bombanın etkisiyle binlerce insan anında öldü veya ağır yaralandı. Radyasyon nedeniyle de binlerce kişi daha sonraki yıllarda hayatını kaybetti.

Nagasaki’ye atılan atom bombası, Japonya’nın teslim olmasını hızlandırdı. Japon İmparatoru Hirohito, 15 Ağustos’ta halka seslenerek savaşı bitirdiklerini ilan etti. Ancak bu karar, Japon ordusu içinde de bölünmelere yol açtı. Bazı subaylar, imparatorun kararını değiştirmek için darbe girişiminde bulundu ancak başarısız oldu.

Nagasaki’ye atılan atom bombası, sadece Japonya’nın değil, dünyanın da kaderini değiştirdi. Atom silahlarının insanlık üzerindeki yıkıcı etkisi gözler önüne serildi. Birleşmiş Milletler’in kurulması ve nükleer silahların kontrolü için uluslararası anlaşmalar yapılması gibi gelişmeler yaşandı.

Bugün Nagasaki’de düzenlenen anma törenine Japon Başbakanı Fumio Kishida da katıldı. Kishida, atom bombası kurbanlarını saygıyla andığını ve nükleer silahsızlanma için çalışacağını söyledi. Törende ayrıca barış zili çalındı ve bir dakikalık saygı duruşunda bulunuldu.

Nagasaki’de yaşanan felaketin unutulmaması için çeşitli çalışmalar da yapılıyor. Şehirdeki Atom Bombası Müzesi, saldırının tanıklarının anlatımları ve eşyalarını sergiliyor. Ayrıca şehirdeki Urakami Katedrali’nin yeniden inşa edilmesi ve patlamada hasar gören bir tramvayın restore edilmesi gibi projeler de gerçekleştirildi.

Nagasaki, atom bombası saldırısının izlerini silmeye çalışırken, aynı zamanda barışın sembolü olmaya devam ediyor. Şehir, dünyanın dört bir yanından gelen ziyaretçileri ağırlıyor ve nükleer silahların kaldırılması için çağrıda bulunuyor. Nagasaki’nin mesajı, 78 yıl sonra da güncelliğini koruyor: “Asla tekrarlanmasın.”

NHY/ BBC Türkçe, Cumhuriyet