Küresel Borçlar Rekor Kırdı: 2024’te 318 Trilyon Dolara Ulaştı
Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) tarafından yayımlanan “Küresel Borç Monitörü” raporuna göre, küresel borçlar 2024 yılında 318 trilyon dolara yükselerek yeni bir rekor kırdı. Türkiye’de ise hanehalkı, şirketler ve kamu borçlarının GSYH’ye oranında düşüş yaşandı.
Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF), küresel borçlara ilişkin güncel verileri içeren “Küresel Borç Monitörü” raporunu yayımladı. Rapora göre, küresel borçlar 2024 yılında yaklaşık 7 trilyon dolar artışla 318 trilyon dolara ulaştı. Bu artış, 2023 yılında ABD Merkez Bankası’nın (Fed) gevşeme politikalarıyla 16 trilyon doların üzerine çıkan borçlanma artışının gerisinde kaldı.
Gelişmekte Olan Piyasalar Borç Artışında Öne Çıktı
Küresel borç artışının yaklaşık yüzde 65’i gelişmekte olan piyasalardan kaynaklandı. Gelişmiş ekonomilerin toplam borcu 214,3 trilyon dolar olarak hesaplanırken, gelişmekte olan piyasalardaki borç 103,7 trilyon dolar olarak kaydedildi.
Borçların dağılımına bakıldığında, hanehalkı borçları 60,1 trilyon dolar, finansal olmayan şirketlerin borçları 91,3 trilyon dolar, kamu borçları 95,3 trilyon dolar ve finansal şirketlerin borçları ise 71,4 trilyon dolar olarak gerçekleşti.
Küresel Borcun GSYH’ye Oranı Yükseldi
Küresel borcun GSYH’ye oranı 2024 yılında 1,5 puan artarak yüzde 328’e ulaştı. Bu artış, pandeminin küresel borç oranını 35 puan yükselttiği 2020 yılından bu yana kaydedilen ilk yıllık artış oldu. Borçlardaki artışın yanı sıra, ekonomik büyüme ve enflasyondaki yavaşlama da borç oranları üzerinde yukarı yönlü baskı oluşturdu.
Finans sektörü dışındaki borç oranlarındaki artış, en hızlı İsveç, Nijerya, Çin, İsrail ve Suudi Arabistan’da gerçekleşirken, Arjantin, Türkiye, Hollanda, Yunanistan ve İrlanda’da keskin düşüşler yaşandı.
Türkiye’de Borçların GSYH’ye Oranı Düştü
Türkiye’de ise 2024 yılının son çeyreğinde borçların GSYH’ye oranında düşüş gözlendi. Hanehalkı borçları yüzde 11,3’ten yüzde 10’a, finansal olmayan şirketlerin borçları yüzde 47,5’ten yüzde 39,7’ye, kamu borçları yüzde 33,8’den yüzde 26,6’ya ve finansal şirketlerin borçları ise yüzde 17,3’ten yüzde 16,3’e geriledi.
2025’te Borçlanmada Yavaşlama Bekleniyor
Raporda, küresel borç birikiminin 2025’in ilk yarısında daha da yavaşlayacağı öngörülüyor. Küresel ekonomik politika belirsizliğinin rekor seviyelerde olması ve borçlanma maliyetlerinin hala yüksek seyretmesi, özel sektörün kredi talebini olumsuz etkileyebilir.
Toplam GSYH’ye oranları dikkate alındığında, 2024’ün son çeyreğinde hanehalkı borçları yüzde 60,7’den yüzde 60,3’e, finansal olmayan şirketlerin borçları yüzde 91,7’den yüzde 91,5’e düşerken, kamu borçları yüzde 96,3’ten yüzde 98,5’e yükseldi. Finans sektörüne ait borçlar ise yüzde 77,7 seviyesinde sabit kaldı.
Küresel Borçlar Artmaya Devam Ediyor
Küresel borçlar, 2024 yılında rekor seviyelere ulaşarak ekonomik belirsizlikleri artırdı. Gelişmekte olan piyasaların borçlanmadaki payı artarken, Türkiye gibi ülkelerde borçların GSYH’ye oranında düşüş yaşandı. Ancak, küresel ekonomideki belirsizlikler ve yüksek borçlanma maliyetleri, önümüzdeki dönemde borç dinamiklerini olumsuz etkileyebilir.
Uzmanlar, borçlanmadaki artışın sürdürülebilir olmadığını ve ekonomik politikalarda dikkatli adımlar atılması gerektiğini vurguluyor. Küresel borçların geleceği, ekonomik büyüme, enflasyon ve politika belirsizliklerine bağlı olarak şekillenecek.
