Birleşmiş Milletler (BM) Kadın Birimi Program Analisti Betül Bodur, 2023 yılı Kadın Cinayetleri raporuna göre, kadınların yüzde 60,2’sinin yakın partnerleri veya aile üyeleri tarafından öldürüldüğünü açıkladı. Rapora göre, ev, kadınlar ve kız çocukları için en tehlikeli yer olarak kaydediliyor.
TBMM Kadına Karşı Şiddet ve Ayrımcılığı Araştırma Komisyonu’nda sunum yapan BM Kadın Birimi Program Analisti Betül Bodur, küresel çapta kadın cinayetlerine ilişkin çarpıcı veriler paylaştı. Bodur, 2023 yılında her 10 dakikada bir kadının yakın partneri veya aile üyesi tarafından öldürüldüğünü belirterek, “2023’te 51 bin 100 kadın, yakın partnerleri veya aile üyeleri tarafından öldürüldü” dedi.
Kadın Cinayetlerinde Bölgesel Dağılım
BM Kadın Birimi’nin raporuna göre, 2023 yılında Afrika’da 21 bin 700, Asya’da 18 bin 500, Amerika’da 8 bin 300, Avrupa’da 2 bin 300 ve Okyanusya’da 300 kadın, yakın partnerleri veya aile üyeleri tarafından öldürüldü. Raporda, kadın cinayetlerinin yüzde 45’inin yakın partnerler, yüzde 55’inin ise diğer aile üyeleri tarafından işlendiği belirtildi.
Bodur, “Kadın ve erkek cinayet mağdurlarının yakın partner veya aile üyeleri tarafından öldürülme oranı, erkeklerde yüzde 11,8 iken kadınlarda yüzde 60,2. Bu nedenle ev, kadınlar ve kız çocukları için en tehlikeli yer olarak kaydediliyor” ifadelerini kullandı.
Türkiye’de Çocuk Yaşta Evlilikler ve Şiddet
BM Nüfus Fonu’nun sunumunda, Türkiye’deki çocuk yaşta evlilikler ve şiddet verileri de paylaşıldı. 2021 Türkiye Aile Araştırması raporuna göre, her dört kadından biri (yüzde 24,2) 18 yaşından önce evlendiriliyor. 20-24 yaş grubundaki kadınların yüzde 15’i 18 yaşından önce evlendirilirken, bu kadınların üçte biri çocuk yaşta anne oluyor.
Suriyeli kadınlar arasında ise 20-24 yaş grubundakilerin yüzde 44,8’i 18 yaşından önce, yüzde 9,2’si ise 15 yaşından önce evlendirildi. Roman kadınlarda ise 20-24 yaş grubundakilerin yüzde 48’i 18 yaşından önce, yüzde 9’u ise 15 yaşından önce evlendirildiği belirtildi.
Şiddete Maruz Kalanların Profili
UNFPA – TKDF Ev İçi Şiddet Acil Yardım Hattı’nın 2007-2021 yılları arası verilerine göre, şiddete maruz kalanların yüzde 80’i kadın. Şiddet mağdurlarının yüzde 42’si 31-55 yaş aralığında, yüzde 73’ü ise evli. Evli kadınlar, bekar veya dul/boşanmış kadınlara göre daha fazla fiziksel şiddete maruz kalıyor.
Suriyeli mültecilerden gelen çağrıların yüzde 87’si 2012 yılından sonra gerçekleşirken, pandemi sonrasında şiddete maruz kalan mültecilerin oranında yüzde 8’lik bir artış gözlendi.
Kadın-Erkek Eşitliği İçin 134 Yıl Gerekiyor
BM raporunda, kadın-erkek eşitliğinin sağlanması için 134 yıla ihtiyaç olduğu belirtildi. Devletlerin yüzde 18’inde vatandaşlık ve cinsiyetle ilgili ayrımcılık devam ederken, yüzde 54’ünde cinsel saldırı suçu, açık rıza eksikliği üzerinden tanımlanmıyor. Ancak, ülkelerin yüzde 72’si en geç evlilik yaşını 18 olarak belirlemiş durumda.
BM raporu, kadınların en çok evde öldürüldüğünü ve çocuk yaşta evliliklerin yaygınlığını bir kez daha gözler önüne serdi. Kadına yönelik şiddet ve cinayetlerin önlenmesi için devletlerin acil önlemler alması ve mevzuatlarını güçlendirmesi gerekiyor.
Uzmanlar, kadın-erkek eşitliğinin sağlanması ve şiddetin önlenmesi için toplumsal bilincin artırılması, eğitim programlarının yaygınlaştırılması ve yasal düzenlemelerin etkin bir şekilde uygulanması çağrısında bulunuyor. Kadınların güvenliği ve haklarının korunması, küresel çapta acil bir öncelik olarak öne çıkıyor.
