Türkiye siyasetinde tarikat ve cemaatlerin her zaman etkisi vardı. Seçim dönemlerinde Süleyman Demirel’den Turgut Özal’a, Erbakan’dan Tansu Çiller’e birçok politikacı oyları garantilemek için bu cemaatlerin kapısını çalmış, desteÄŸini almıştır. Özellikle saÄŸ siyasetteki cemaat- parti iliÅŸkisi kritik birçok seçime etki etti ve ediyor.
AKP döneminde ise bu cemaatler görünür hale geldi. AKP – Fetullah Gülen Cemaati koalisyonunda birçok tarikat ve cemaat öne çıkarken, kimisi ise Fetullahçılar’ın gazabına uÄŸramıştır iktidar dalaÅŸlarında. Hatırlarsınız AKP- Fetullah Gülen Cemaati Koalisyonu döneminde Ä°smailaÄŸa Cemaat’inin hocalarından Ahmet Mahmut Ãœnlü tutuklanmıştı. Ahmet Mahmut Ãœnlü yani nam-ı diÄŸer Cübbeli Ahmet Hoca.
AKP kuruluÅŸu itibariyle bir cemaatler konfederasyonunun üst yapısıdır. AKP, ” hüzünlü gurbetçi Hoca Efendi Hazretleriyle” yani Fetullahçılarla kavgaya tutuÅŸunca bu defa diÄŸer cemaatler yükseliÅŸe geçti.
Hatırlayınız, Fetullahçıların darbe giriÅŸimi sonrası, kaçırılıp boynuna kemer baÄŸlandığı iddia edilen Genelkurmay BaÅŸkanı Hulusi Akar ile Cübbeli Ahmet Hoca’nın o fotoÄŸrafını… Yenikapı’da düzenlenen “Demokrasi ve Åžehitler Mitingi”inde Genelkurmay BaÅŸkanı Hulusi Akar ile Cübbeli Ahmet Hoca’nın samimi fotoÄŸrafı dikkat çekmiÅŸti.
Ahmet Mahmut Ãœnlü yani Cübbeli, “yanında bir boÅŸluk oluÅŸtu ben de kendisine bir selam vereyim dedim. Malzeme arıyorlar ya. Haber yapmışlar.” diyerek kamuoyu tepkisini geçiÅŸtirse de iÅŸin aslının o kadar masum olmadığı aÅŸikar. Özellikle bu süreçte tarikat ve cemaatlerin, devlet içinde koltuk kapma yarışını düşünürsek sanırım durumu açıklamaya yeter.
Recep Tayyip ErdoÄŸan’ın, Gülen Cemaati’ne ‘Ä°nlerine gireceÄŸiz inlerine’ diyerek kılıç çekmesinden sonra Ä°smailaÄŸa Cemaati gözle görünür bir yükseliÅŸ yaÅŸadı ve yaşıyor. Bir de Fetullah Gülen’in, Cübbeli’yi tutuklatması, aralarındaki husumet meselesi var. Velhasıl Fetullahçılar’ın tasfiye süreci Cübbeli Ahmet Hoca’ya yaradı. AKP iktidarının Gülen Cemaati’yle iliÅŸkilerinin kopmasının ardından Ä°smailaÄŸa Cemaatiyle daha yakınlaÅŸtığı görülüyor. AKP ile Gülen Cemaati’nin çatışmasının baÅŸlangıcından itibaren, 7 Åžubat MÄ°T krizi ( Hakan Fidan’ın ifadeye çaÄŸrılması) sürecinden beri diÄŸer tarikat ve cemaatlerin öne çıkarıldığı bir süreç baÅŸladı. Fetullahçıların tasfiye sürecinden sonra ise bu cemaatler devlet içinde kadrolaÅŸarak yeni bir güç elde etmeye baÅŸladılar.
Geçen haftaki yazımda Menzil tarikatının kadrolaÅŸmasını ve tarikat yapısını yazmıştım. Bu hafta ise yükseliÅŸe geçen Ä°smailaÄŸa Cemaat’ini tanıyalım.
CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan’ın 17-25 Aralık operasyonları öncesi Pensilvanya’ya selam gönderip,neredeyse her konuÅŸmasında “okyanus ötesine selam” derken, ” bu hüzünlü gurbet bitsin artık” diyerek Fetullah Gülen’e Türkiye’ye dönmesi çaÄŸrısında bulunurken sonrasında iÅŸler sarpa sardı, kılıçlar çekildi. O günden sonra Ä°smailaÄŸa Cemaati ön plana çıkmaya baÅŸladı.
Hatırlayınız, 10 AÄŸustos CumhurbaÅŸkanlığı seçimine bir gün kala sosyal medyaya dikkat çekici bir fotoÄŸraf karesi düştü. O dönem BaÅŸbakan olan Tayyip ErdoÄŸan’ın, Ä°smailaÄŸa Cemaati’nin lideri Mahmut UstaosmanoÄŸlu’nu ziyaret ederken çekilmiÅŸ bir fotoÄŸraf. Tayyip ErdoÄŸan CumhurbaÅŸkanı koltuÄŸuna oturduktan sonra BaÅŸbakan olan DavutoÄŸlu, Mahmut UstaosmanoÄŸlu’nun oÄŸlu ile yan yana poz verdi. Tarikat ve cemaatlerin Türkiye’deki etki gücü düşünüldüğünde, Tayyip ErdoÄŸan’ın, Ä°smailaÄŸa cemaati lideri ile fotoÄŸraf vermesinin bir anlamı var.
Mahmut UstaosmanoÄŸlu’nun kardeÅŸi Ä°smail UstaosmanoÄŸlu öldüğünde, Fatih- ÇarÅŸamba’daki Yavuz Sultan Selim Camii avlusunda cenaze töreninde, başında takke ile DavutoÄŸlu saf tuttu. Yine bu süreçte Abdullah Gül’ün, Mahmut UstaosmanoÄŸlu’nu ziyaret ettiÄŸi fotoÄŸraflar medyada yer aldı.
Peki, kimdir bu İsmailağa Cemaati? Devletin en üst kademesindeki isimlerin ziyaret ettiği Mahmut Ustaosmanoğlu kim? Ekonomik güçleri nedir?
Ä°smailaÄŸa Cemaati, Mahmut UstaosmanoÄŸlu’nun, Ä°stanbul Fatih’de bulunan ÇarÅŸamba semtindeki Ä°smailaÄŸa Cami merkezli oluÅŸturduÄŸu, NakÅŸibendiliÄŸin Halidiye koluna baÄŸlı bir cemaattir.
Manevi olarak cemaatin lideri, cemaat müritleri tarafından Efendi hazretleri olarak anılan, 1954 yılından emekli olduÄŸu 1997 yılına kadar Ä°smailaÄŸa Camii’nin imamlığını yapmış olan Mahmut UstaosmanoÄŸlu’dur.
Mahmut UstaosmanoÄŸlu, 1929’da Trabzon’un Of kazasının Miço ( TavÅŸanlı) köyünde doÄŸdu. “Mahmut Hoca” olarak bilinen Ä°smailaÄŸa Cemaati’nin şeyhi Mahmut UstaosmanoÄŸlu, Ahıskalı Ali Haydar Edendi ile Zahid Kotku’nun talebesidir. Mahmut Hoca, icazet aldığı Zahit Kotku’nun cenaze namazını da kıldırır.
Cemaatin kökü, semtteki Ä°smet Efendi tekkesine dayanıyor. Tekkenin ÅŸeyhi Ahıskalı Ali Haydar Efendi’nin onardığı Ä°smailaÄŸa cami, Mahmut OsmanoÄŸlu 1960’lı yıllarda ÅŸeyhlik makamına geçip burada imam olduktan sonra cemaatin merkezi haline geldi. Ä°smailaÄŸa Cemaati, Fatih’de geniÅŸ bir hakimiyet bölgesi oluÅŸturdu.
Cemaatin erkek üyeleri arasında uzun sakallar, cübbeli ve şalvarlı kıyafetler ve sarıklar, kadın üyelerinde ise kara çarşaf yaygındır. Cemaatin yarısının ise modern kıyafetler giydiği söyleniyor.
Cemaatin önde gelen isimlerinden Hasan Kılıç’ın oÄŸlu Hüsnü Kılıç: “Cemaat üyelerinin sayısı 100 bine yakın. Çok sayıda iÅŸ adamı ve akademisyen de var.” Marmara Ãœniversitesi Ä°lahiyat ve Edebiyat bölümlerinden mezun olan Kılıç, Arma Yayıncılık’ın sahibi.
Menzil tarikatı gibi İsmailağa cemaatininde dergileri, yayınevleri, televizyonları var.
Cemaat içinde Rize ve Trabzonluların yoÄŸun olduÄŸu biliniyor.  NakÅŸibendiliÄŸin bir kolu olduÄŸundan Kürtleri de içinde barındırabilen bir cemaat. Cemaatin Ä°BDA/ C’ye yakın olduÄŸuna dair iddialarda var. Cemaat bu iddiayı yalanlasa da Mahmut Efendi’ye Ä°BDA’cıların saygı duyduÄŸunu belirtiyorlar. Nitekim, NakÅŸi kaynaklı Ä°BDA/C’nin bu cemaate yakın olması pek tuhaf bir durum deÄŸil. Cemaatin içerisinde çok sayıda Ä°BDA’cı olduÄŸu söyleniyor.
Ahmet Mahmut Ünlü (Cübbeli Ahmet Hoca), Abdülmetin Balkanlıoğlu, Mustafa Özşimşekler, Hüsamettin Vanlıoğlu, Mehmet Talu, Mahmud Eren, Muhammed Yelkenci, Abdullah Hiçdönmez, Fatih Kalender, İsmail Hünerlice gibi isimler cemaatin tanınmış hocalarıdır.
Merkezleri Fatih’deki ÇarÅŸamba Mahallesi’nde olan cemaat, ilk olarak adını Ä°smailaÄŸa Camisi’nde iÅŸlenen cinayet ve medyada sık sık boy gösteren “Cübbeli Ahmet Hoca” lakaplı Ahmet Mehmet Ãœnlü’nün icraatıyla duyurdu.
1998 yılında Mahmut UstaosmanoÄŸlu’nun damadı ve cemaatin önde gelen hocalarından olan Hızır Ali MuratoÄŸlu’nun Ä°smailaÄŸa camiinde öldürülmesi ve 2006 yılında yine cemaatin önde gelen hocalarından emekli imam Bayram Ali Öztürk’ün öldürülmesi cinayetleriyle gündeme gelmiÅŸtir. Dua sırasında bıçaklanan Bayram Ali Öztürk, bıçaklı saldırıda hayatını kaybederken, saldırgan ise çıkan arbedede linç edilerek öldürülür. Bayram Ali Öztürk, Mahmut UstaosmanoÄŸlu’nun talebelerindendir.
Ä°smailaÄŸa Cemaati, AKP kurulana kadar Milli Görüş Hareketi’ni yani Necmettin Erbakan’ı desteklemiÅŸtir. Abdullah Gül ve Recep Tayyip ErdoÄŸan’ın Refah Partisi’nden ayrılıp AKP’yi kurmasından sonra ise AKP’yi desteklemiÅŸtir.
AraÅŸtırmacı yazar Faik Bulut, Numan KurtulmuÅŸ’un AKP’ye geçme sürecine dikkat çekiyor. Faik Bulut; “Aslında her ÅŸey Numan KurtulmuÅŸlarla baÅŸladı. Cemaatle ilk problemler çıkarken Refah Partisi’nden kopuÅŸ olmasına raÄŸmen Milli Görüş geleneÄŸinden gelen kiÅŸiler transfer edildi. Milli Görüş çizgisinde olan kesimleri ve eskiden Milli Görüş’ü destekleyen cemaatleri kendisine çekerek hem Gülen Cemaati’ni kuÅŸatmış hem de doÄŸan boÅŸluÄŸu doldurmuÅŸ oluyor. Cemaatler sadece gönül bağıyla deÄŸil rant karşılığı destek verirler. Genel olarak söylemek gerekirse Ä°smailaÄŸa Cemaati’nin etki gücü geniÅŸliyor. Sadece Ä°smailaÄŸa deÄŸil, diÄŸer cemaatleri de yanına alarak devlet kademesinde bir yer veriyor; ya da ekonomik olarak onlara kolaylıklar saÄŸlıyor.”
Ä°smailaÄŸa Cemaati’nin, Milli Görüş’ten bu yana saÄŸ siyaset içerisinde çok ciddi ağırlıkları var. Ä°smailaÄŸa Cemaati’nin, Patrikhane’ye karşı konumlandığı belirtilir.
RedHack’in Enerji Bakanı Berat Albayrak’a ait olduÄŸunu açıkladığı maillerin içinde Ä°smailaÄŸa cemaatinden olduÄŸunu belirten bir kiÅŸi, bu mailden beÅŸ gün sonra 13 Ocak 2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan kararnameyle Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı’na atanan 3 müşavirden biri oluyor.
Menzil tarikatı gibi Ä°smailaÄŸa Cemaati’de devlet içinde kadrolaşıyor. AKP, Gülen Cemaati’nin tasfiyesinin ardından doÄŸan boÅŸluÄŸu Menzil, Ä°smailaÄŸa ve diÄŸer tarikatlarla dolduruyor.
- Karanlığın Gölgesinde Kadınlar - 12 Ocak 2025
- Okyanusta Bir Damla - 3 Ocak 2025
- HTŞ’nin Cicim Ayları - 15 Aralık 2024
