Ä°ran’ın resmi para birimi riyal, ABD ile Ä°ran arasında doÄŸrudan bir askeri çatışma riskinin artmasıyla deÄŸer kaybetmeye devam ediyor.
Riyal, Ä°ran Merkez Bankası tarafından resmi olarak tanınmayan serbest piyasada keskin bir devalüasyon yaÅŸadı. 6 Ekim’de 1 dolar 498 bin riyal deÄŸerindeyken, 29 Ocak öğleden sonra ise 582 bin 500 riyal ile son 11 ayın en düşük seviyesine geriledi.
Analistler, İran ve ABD arasında doğrudan bir askeri çatışmaya dair endişelerin, riyalin sadece birkaç ay içinde yüzde 17 zayıflamasında ana etken olduğuna inanıyor.
Ä°ranlı hane halkı, Aralık 2023’te yüzde 40’ın biraz üzerinde seyreden ve nisan ayındaki yüzde 55,5’lik zirve seviyesinden gerileyen enflasyonla mücadele ederken bir yandan da dolar satın alarak tasarruflarının eriyip gitmemesi için uÄŸraşıyor.
Ä°ran Merkez Bankası ise defalarca serbest piyasanın döviz kurunu kabul etmediÄŸini belirtti. Merkez Bankası, Ä°ran Döviz Merkezi tarafından belirlenen ve 6 Ekim 2023’ten bu yana yüzde 4,1 artarak dolar karşısında 429 bin 210 riyale ulaÅŸan kuru resmi kur olarak kabul ediyor.
İran parlamentosu tarafından iki yıl önce onaylanan yasaya göre, serbest piyasada döviz alım satımı yapmak kaçakçılık olarak kabul ediliyor ve cezalandırılıyor.
Olası bir savaÅŸ korkusu döviz piyasasından Tahran Borsası’na da sıçradı ve endeks (TEDPIX) pazartesi öğleden sonra erken saatlerde yaklaşık yüzde 1 ve son 40 günde toplamda yüzde 4’ten fazla deÄŸer kaybetti.
Bu arada Ä°ran’daki hükümet yetkilileri finans piyasalarındaki çalkantının sosyal medyadaki yasadışı döviz simsarlarının faaliyetlerinden kaynaklandığını iddia etmeye ve kamuoyuna iÅŸlerin yakında yoluna gireceÄŸi konusunda güvence vermeye devam ediyor.
