Göç Yollarında 70 Bin Can: Küresel Sistem ve İnsanlık Dramı

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), 18 Aralık Uluslararası Göçmenler Günü vesilesiyle yayımladığı açıklamada, 2014 yılından bu yana 70 binden fazla göçmenin hayatını kaybettiğini duyurdu. Bu çarpıcı veri, insanlık tarihinin en büyük trajedilerinden biri olan göçmen krizinin vahametini bir kez daha gözler önüne serdi. DSÖ, uluslararası toplumu göç yollarında yaşanan ölümleri durdurmaya çağırarak, güvenli, düzenli ve onurlu göç politikalarının acilen hayata geçirilmesi gerektiğini vurguladı. Ancak bu trajedinin kökenleri, küresel sermayenin yarattığı derin yapısal sorunlarda ve ekonomik-siyasi istikrarsızlıklarda saklı.

Küresel Sermaye ve Göçün Karanlık Anatomisi

Göçmen krizini yalnızca bireysel ya da yerel bir sorun olarak görmek, bu devasa insani felaketi anlamakta yetersiz kalır. Göçlerin temelinde, küresel kapitalizmin yarattığı ekonomik eşitsizlikler ve istikrarsızlıklar yatıyor. Afrika’dan Orta Doğu’ya, Güney Asya’dan Orta Amerika’ya kadar birçok bölge, Batılı güçlerin ekonomik ve siyasi çıkarları uğruna ya talan edilmiş ya da askeri müdahalelerle kaosa sürüklenmiştir.

Batılı çokuluslu şirketlerin doğal kaynaklar üzerindeki kontrolü, yerel ekonomileri çökertirken, sömürgeci uygulamalar modern biçimlerde devam ettirilmiştir. Orta Doğu’da petrol ve stratejik hâkimiyet, milyonlarca insanın savaşlara ve zorunlu göçe maruz kalmasına yol açarken, Afrika’nın maden zengini bölgelerinde yaşanan ekolojik yıkımlar ve ekonomik talan, halkların yaşadığı topraklarda bir gelecek bulamamasına neden olmuştur.

Bu istikrarsızlaştırma süreci, sadece devletlerin değil, bireylerin ve toplulukların hayatlarını kökten değiştirmiştir. İnsanlar, açlık, şiddet, savaş ve işsizlik gibi nedenlerle yollara düşmek zorunda kalırken, gittikleri ülkelerde genellikle dışlanma, sömürü ve ölümle karşı karşıya kalmaktadır.

Göçmenler Nerelerde ve Neden Ölüyor?

Göç yollarında ölüm, çoğunlukla denizlerde, çöllerde ve sınır geçişlerinde yaşanıyor. Birleşmiş Milletler’in verilerine göre, 2014’ten bu yana en fazla ölüm, Akdeniz’de gerçekleşti. Avrupa’ya ulaşmaya çalışan göçmenler, insan kaçakçılarının ellerine düşerken, dayanıksız teknelerle çıktıkları bu yolculuklar sık sık trajik bir şekilde son buluyor. Sadece 2023 yılında, Akdeniz’de 3 binden fazla göçmen yaşamını yitirdi.

Benzer şekilde, Amerika Birleşik Devletleri’ne ulaşmak için Meksika sınırını geçmeye çalışan binlerce göçmen de, çöllerde susuzluk ve sıcağa maruz kalarak ölmektedir. Asya’da ise, Myanmar’daki Rohingya Müslümanları, zorunlu göç sırasında hem ülkelerinde şiddete uğramakta hem de denizlerde yaşamını yitirmektedir.

Bir İnsanlık Dramı: Sayılar ve Ötesi

Göç yollarında ölen 70 bin insan, yalnızca birer istatistik değil. Her biri bir hayat, bir hikâye ve bir gelecek taşıyordu. Ancak, bu trajedi, uluslararası toplumun kör edici sessizliği ve ayrımcı politikaları nedeniyle giderek büyüyen bir yara haline geldi. Göçmenlerin çoğu, yalnızca daha iyi bir hayat umuduyla yola çıkarken, insanlık dışı muamelelere maruz kalıyor.

Göçmen kamplarında yaşanan insanlık dışı koşullar, çocukların eğitimsiz bırakılması, kadınların cinsel şiddete uğraması ve iş gücü olarak sömürülmeleri, bu krizin diğer boyutlarıdır. Güvenli bir göç süreci sağlanmadığı sürece bu durum devam edecek ve her geçen yıl daha fazla insan hayatını kaybedecektir.

DSÖ ve Çağrının Önemi

DSÖ’nün, “Hiçbir yolculuk trajediyle sonuçlanmamalı” çağrısı, göçmenlerin insan haklarına dikkat çekmek açısından önemli bir adım olsa da, sorunun çözümü için yeterli değil. Göçmenlerin güvenliğini sağlamak için öncelikle küresel sermayenin yarattığı eşitsizliklerin ve savaşların sona erdirilmesi gerekiyor.

Göçmenlerin ölümü, sadece göçmenlerin sorunu değil, tüm insanlığın ortak sorunudur. Bu kriz, kapitalizmin yarattığı eşitsizliğin, savaşların ve iklim değişikliğinin bir sonucudur. Uluslararası toplum, artık gerçek bir çözüm üretmek zorundadır. Aksi takdirde, bu insanlık dramı büyümeye devam edecek ve tarih, sessiz kalanları affetmeyecektir.


Kaynakça
1. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) – Göçmenlerle ilgili açıklamalar, 2024.
2. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) – Akdeniz’deki göçmen ölümleri ve uluslararası raporlar.
3. Uluslararası Göç Örgütü (IOM) – Göç istatistikleri ve analiz raporları.
4. BBC News – Akdeniz’de göçmen trajedileri üzerine kapsamlı haberler.
5. Evrensel ve Cumhuriyet Gazetesi – Türkiye’den göçmen krizi ve insani durum raporları.
6. Amnesty International – Göçmen hakları üzerine araştırmalar ve yıllık raporlar.
7. “Kapitalizm ve Göç” – Küresel ekonomik sistemin göç üzerindeki etkilerine dair akademik makaleler.