Kanayan bir yara, çocuk işçiliği…

Çocuk işçiliği, dünyanın en büyük sorunlarından biridir. Çocuk işçi olarak çalışan çocukların sayısı son yıllarda artmıştır.

Dünya Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Günü’nde yayınlanan bir rapora göre, dünyada her 10 çocuktan biri çocuk işçidir. Bu da toplamda 160 milyon çocuğa denk gelmektedir. Çocuk işçiliği en çok Sahraaltı Afrika bölgesinde görülmektedir. Bu bölgede son dört yılda 16,6 milyon çocuk daha çocuk işçi olarak çalışmaya başlamıştır. Asya ve Pasifik bölgesi ise çocuk işçilerin sayısının en çok azaldığı bölgedir.

Çocuk işçiliği, çocukların sağlığını, güvenliğini ve eğitim hakkını tehlikeye atan bir insan hakları ihlalidir. Çocuk işçilerin büyük bir kısmı tehlikeli işlerde çalışmaktadır. Çalışan çocukların yaklaşık yüzde 30’u eğitim dışında kalmaktadır. Çocuk işçiliği, yoksulluğun hem nedeni hem de sonucudur. Ailelerin geliri azaldıkça, çocuklarını çalıştırmak zorunda kalabilirler. Bu da çocukların okula gitmesini engelleyerek, gelecekteki fırsatlarını kısıtlayabilir.

Çocuk işçiliğinin ortadan kaldırılması için uluslararası toplumun ortak bir çaba göstermesi gerekmektedir. Birleşmiş Milletler, 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’nde çocuk işçiliğinin tamamen sona erdirilmesini hedeflemektedir. Bu amaçla, hükümetler, işçi ve işveren kuruluşları, BM kuruluşları, sivil toplum ve bölgesel kuruluşlar arasında işbirliği yapılması önemlidir. Çocuk işçiliğini önlemek için alınabilecek bazı önlemler şunlardır:

  • Kapsayıcı sosyal koruma sistemleri oluşturmak ve ailelere maddi destek sağlamak
  • Eğitime erişimi kolaylaştırmak ve okul devamını teşvik etmek
  • Tarım ve sanayide insana yakışır iş koşulları sağlamak
  • Çocuk haklarını korumak ve ihlalleri raporlamak
  • Çocukların katılımını ve seslerini güçlendirmek

Çocuk işçiliği, hem bireysel hem de toplumsal açıdan zararlı bir olgudur. Çocukların potansiyellerini gerçekleştirmeleri ve mutlu bir yaşam sürmeleri için, çocuk işçiliğine karşı mücadele etmek hepimizin sorumluluğudur.

Türkiye de çocuk işçiliği

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Çocuk İşgücü Araştırma sonuçlarına göre, Türkiye’de 6-17 yaş arasında 893 bin çocuk işgücü bulunmaktadır . Bu çocukların %5,9’u ekonomik faaliyette çalışmakta, %4,4’ü ise tarım, sanayi ve hizmet sektörlerinde istihdam edilmektedir. Çalışan çocukların %56’sı erkek, %44’ü ise kız çocuğudur. Çalışan çocukların büyük bir kısmı (%67) okula devam etmemekte veya hiç okula gitmemiştir.

Çocuk işçiliğinin temel nedenleri arasında yoksulluk, gelir dağılımındaki adaletsizlik, eğitim imkanlarının yetersizliği, göç ve kentleşme sorunları, ailelerin bakış açısı ve işverenlerin ucuz işgücü talebi sayılabilir.

Çalışan çocuklar; ailelerinin geçimine katkıda bulunmak için, çok az bir ücret karşılığında, çoğu zaman tehlikeli koşullarda, saatlerce çalışmak zorunda kalmaktadır. Bu durum; çocukların sağlıklarını, güvenliklerini, eğitimlerini ve geleceklerini riske atmaktadır.