Siyasi partiler, toplumların değişen dinamiklerine ve beklentilerine göre şekillenir. Türkiye’nin en köklü partilerinden biri olan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), uzun bir geçmişe sahip olmasına rağmen, bugünkü toplumsal beklentilere ve siyasal gerçeklere yeterince yanıt verememektedir. Bunun temel nedenlerinden biri, parti içindeki “lider” anlayışının yanlış bir şekilde otoriteyle ve kişisel karizmayla özdeşleştirilmesidir. Oysa CHP’nin ihtiyacı olan şey, toplumun beklentilerine cevap verebilecek bir liderden ziyade, partiyi organize edebilen, stratejik düşünebilen ve kolektif bir vizyonla hareket edebilen etkin bir yönetim kadrosudur.
Liderlik ve Yönetim Arasındaki Fark
Liderlik ve yöneticilik kavramları, genellikle birbirine karıştırılmaktadır. Geleneksel olarak siyasette, lider figürü büyük bir önem taşır; karizmatik liderler, kitleleri harekete geçirme yetenekleriyle ön plana çıkar. Ancak bu liderlik anlayışı, partilerin başarılı bir şekilde yönetilmesi için yeterli değildir. Bir liderin karizması, parti tabanını motive edebilir, ancak partiyi başarıya taşıyan asıl unsur, iyi bir yönetim kadrosunun varlığıdır. Yönetim, bir partinin iç işleyişini düzenleyen, kaynaklarını etkili bir şekilde yönlendiren ve krizleri doğru yönetebilen kişilerden oluşur.
CHP’deki sorun, çoğunlukla lider figürlerinin kendilerini partinin merkezine koyması ve karar alma süreçlerinin kolektif bir şekilde işlemesini engellemesinden kaynaklanmaktadır. Oysa başarılı bir yönetici, partinin tüm unsurlarını bir araya getiren, ekip çalışmasını teşvik eden ve partinin stratejik hedeflerini toplumun beklentilerine uygun şekilde belirleyen kişidir. CHP’de son yıllarda yaşanan iç tartışmalar ve başarısızlıklar, partinin lider merkezli bir anlayışla değil, yöneticilik odaklı bir yapıyla ilerlemesi gerektiğini göstermiştir.
Stratejik Yönetim: CHP’nin İhtiyacı Olan Şey
CHP’nin günümüzde liderden çok yöneticilere ihtiyaç duyduğu açıktır. Bu, özellikle Türkiye gibi dinamik bir siyasi ortamda daha da önem kazanmaktadır. Max Weber gibi sosyologlar, siyasette karizmatik otoritenin bazen kurumsal yapıyı zayıflatabileceğini ve karar alma süreçlerini kişiselleştirebileceğini vurgulamışlardır. CHP’nin tarihi boyunca liderlerin karizmasına dayalı siyaset anlayışı, partiyi zaman zaman ileri taşımış olsa da, kalıcı başarılar elde etmek için daha kapsayıcı bir yönetim anlayışı gerekmektedir. Bu anlayış, partinin tüm kaynaklarını etkili bir şekilde kullanabilen ve partinin politikalarını toplumun ihtiyaçlarına göre şekillendirebilen bir yönetim kadrosunu içerir.
Başarılı bir yönetici, parti içi demokrasiyi güçlendiren ve karar alma süreçlerinde tüm kesimlerin görüşlerini dikkate alan kişidir. Bu yöneticiler, kişisel karizmalarından ziyade stratejik düşünme yetenekleriyle öne çıkarlar. Özellikle yerel seçimlerde kazanılan başarılar, CHP’nin yerel yönetimlerde ekip çalışmasıyla ve stratejik bir yönetim anlayışıyla başarıya ulaşabileceğini göstermiştir. İstanbul ve Ankara gibi büyükşehirlerde elde edilen zaferler, partinin genel yönetiminde de benzer bir modelin uygulanabileceği umudunu doğurmuştur. Burada, bireysel bir liderden ziyade, yerel yönetim kadrolarının kolektif başarıları ön plana çıkmıştır.
Kurtarıcı Arayışından Çıkış
CHP’de lider değişikliği tartışmaları sıkça gündeme gelirken, asıl önemli olanın liderin karizmasından çok, partinin nasıl yönetildiği olduğu unutulmaktadır. Parti başkanları, toplumu kurtaracak birer kahraman gibi değil, partiyi stratejik olarak yönlendirecek, krizleri yönetebilecek ve parti içinde demokratik süreçleri işler hale getirecek kişiler olmalıdır. Bu anlayış, partinin enerjisini daha verimli kullanmasına ve toplumla daha sağlam bağlar kurmasına olanak tanıyacaktır.
James MacGregor Burns’ün “dönüştürücü liderlik” kavramına göre, liderler sadece karizma ve vizyonla değil, kolektif dönüşümü teşvik eden bir rol üstlenmelidir. CHP’de de benzer bir dönüşüme ihtiyaç vardır. Parti, toplumun değişen taleplerine ve toplumsal cinsiyet, ekonomi, çevre gibi alanlardaki dönüşümlere uygun politikalar üretmeli, bunu yaparken de liderlikten çok yönetim becerilerini öne çıkarmalıdır.
Partinin uzun yıllardır içinde bulunduğu krizlerin temelinde, liderlerin kendilerini kurtarıcı olarak görmeleri ve partiyi bir vizyon yerine kişisel başarıya odaklı bir anlayışla yönetmeye çalışmaları yatmaktadır. Oysa CHP, Türkiye’nin sorunlarına kalıcı çözümler getirebilecek bir ekip ruhu ve stratejik yöneticilik anlayışıyla hareket etmelidir. Parti başkanları, kendilerini partinin tek hakimi olarak görmekten ziyade, partinin farklı unsurlarını bir araya getiren ve bu unsurları organize eden birer yönetici olarak görmelidir.
Yeni Dönem ve CHP’nin İhtiyacı
CHP, toplumsal değişimlere cevap verebilecek bir yönetim modeline geçiş yapmak zorundadır. Bu yeni modelde, partiyi bir arada tutan ve partinin kaynaklarını doğru yönlendiren stratejik yöneticiler ön plana çıkmalıdır. Parti içi demokrasi, tüm üyelerin katılımını sağlayacak şekilde genişletilmeli ve bu katılım, partinin politika üretme süreçlerinde etkin rol oynamalıdır. Parti içindeki farklı sesler, bir zenginlik olarak görülmeli ve bu sesler, partinin geleceğine yön verecek stratejilere dönüştürülmelidir.
Henry Mintzberg’in yöneticilik teorilerine göre, iyi bir yöneticinin sadece karar alıcı değil, aynı zamanda organize edici ve stratejik düşünen biri olması gerekir. CHP, lider merkezli bir anlayıştan bu yönetici profilini benimseyen bir yapıya geçiş yaparak, hem parti içi demokrasiyi güçlendirebilir hem de topluma daha etkin hizmet edebilir.
CHP’nin gelecekteki başarısı, lider figürlerinin karizmasından çok, parti içindeki yönetim kadrosunun stratejik yeteneklerine bağlıdır. Partinin kaynaklarını en iyi şekilde yönlendirebilen, krizleri etkili bir şekilde yönetebilen ve toplumsal talepleri politik stratejilere dönüştürebilen yöneticilere ihtiyaç vardır. CHP, lider merkezli bir anlayışı terk ederek, kolektif akla ve demokratik yönetim süreçlerine dayalı bir yapıya geçiş yapmalıdır. Bu stratejik değişim, sadece partinin iç işleyişini değil, aynı zamanda toplumla olan ilişkisini de dönüştürecek ve CHP’yi daha güçlü bir siyasi aktör haline getirecektir.
CHP’nin bir kurtarıcı lider değil, stratejik yöneticilere ihtiyaç duyduğu gerçeği, partiyi daha sürdürülebilir bir başarı yoluna sokacaktır. Hem iç yapısında hem de toplumla kurduğu ilişkide daha etkili ve demokratik bir anlayış benimsemek, CHP’nin geleceğini şekillendirecek en önemli adım olacaktır.
