Alman Ekonomi Bakanlığı için hazırlanan bir raporda, Rusya’ya yönelik yaptırımların delinmesinde Türkiye’nin etkili bir rol oynadığı belirtildi. Münih Üniversitesi’ne bağlı Leibniz Ekonomi Araştırmaları Enstitüsü (ifo) tarafından hazırlanan rapora göre, Avrupa Birliği’nin uyguladığı yaptırımların hedef ülkeler arasında Türkiye’nin de bulunduğu üçüncü ülkeler tarafından atlatıldığı vurgulandı.
Rapora göre, AB’nin yaptırım uyguladığı ürünlerin bir kısmı Türkiye üzerinden Rusya’ya ihraç ediliyor ve Türkiye, bu ticarette Çin’den sonra ikinci sırada yer alıyor. Raporda, yaptırım uygulanan ürünlerin yüzde 13’ünün Türkiye aracılığıyla Rusya’ya gönderildiği ifade edildi. Bu oranın, Ukrayna savaşı öncesindeki 2021 yılında yüzde 3 civarında olduğuna dikkat çekildi.
Aynı zamanda, yaptırım uygulanan ürünlerin yüzde 61’inin Rusya’ya Çin’den ithal edildiği belirtildi. Rapora göre, 2021 yılında bu ürünlerin ithalatında Çin’in payı yüzde 35 olarak kaydedilmişti.
Raporda, Türkiye ve Ermenistan’dan Rusya’ya yapılan ihracattaki ani ve güçlü artışın, yaptırımların aşıldığı şüphesini güçlendirdiği vurgulandı. İfo Uluslararası Ekonomi Merkezi Müdür Yardımcısı Feodora Teti, özellikle Türkiye’den Rusya’ya yapılan ihracattaki hızlı artışın, yerli üretimin güçlenmesiyle açıklanamayacağını belirtti.
Ayrıca, Türkiye’nin Moskova Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği’nin 2023 yılı raporuna göre, Türkiye’nin Rusya’ya ihracatının 2021 yılında 5,8 milyar dolar, 2022 yılında ise yüzde 61,8’lik bir artışla 9,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiği kaydedildi. Bu dönemde, Türkiye’nin toplam ihracatı içerisinde sekizinci sırada yer alan Rusya’nın payının yüzde 3,7 olduğu belirtildi.
Alman Ekonomi Bakanlığı için hazırlanan raporda ayrıca, AB’den Rusya’ya ihracatın Ukrayna savaşının başlamasından bu yana yüzde 37 düştüğüne de vurgu yapıldı. Teti, bu düşüşte, AB’den Rusya’ya gönderilen ürünlerin sadece yüzde 32’sine yaptırım uygulanmasının etkili olduğunu ifade etti.