ABD’de uygulanan öjenik programla siyahlar kısırlaÅŸtırıldı

Irkçılık tartışmalarının odağındaki Amerika BirleÅŸik Devletleri’nde, 1929-1974 yılları arasında uygulanan bir kısırlaÅŸtırma programının siyah ırkı hedef aldığı ortaya çıktı.

American Review of Political Economy’de yayınlanan bir araÅŸtırmaya göre, Kuzey Karolina eyaletinde yaklaşık 45 yıl süren program, BirleÅŸmiÅŸ Milletler’in (BM) ‘soykırım’ tanımlamasına giriyor.

Öjenik felsefesi altında, sözde saÄŸlıklı bireyler yetiÅŸtirmek maksadıyla geçmiÅŸte Avrupa’da da uygulanan program kapsamında, zihinsel engelli veya ebeveyn olmaya uygun görülmeyenler kısırlaÅŸtırılarak çocuk sahibi olmaları engellendi. Kuzey Karolina’da söz konusu dönemde en küçüğü 10 yaşında çocuk olmak üzere, kimi zorla kimi gönüllü olarak 7 bin 600 kadın ve erkek kısırlaÅŸtırıldı.

AraÅŸtırmanın mercek altına aldığı 1958-1968 yıllarında, eyalete baÄŸlı 100 kentte 2 bin 100’den fazla operasyon yapıldı. Ä°ncelemelere göre kısırlaÅŸtırma oranı iÅŸsiz siyah vatandaÅŸlar arasında daha yaygınken, beyaz veya diÄŸer ırklar arasında aynı oran gözetilmedi.

Raporu kaleme alanlardan Duke Universitesi Profesörü William Darity, siyahların bu öjenik uygulamaya orantısız olarak tabi tutulmasının, BM nezdinde soykırım sayılacağını söyledi.

Soykırım, BM Genel Kurulu tarafından kabul edilen Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması SözleÅŸmesi’nde ‘ulusal, etnik, ırksal ya da dinsel bir öbeÄŸin tümünü ya da bir bölümünü yok etme niyeti’ olarak tanımlanıyor. SözleÅŸmede, belli bir grup arasında zorla dayatılan önlemlerle doÄŸumların engellenmesi de soykırım olarak kabul ediliyor.

Kuzey Karolina eyaletinde, öjenik uygulamanın hayattaki mağdurlarına tazminat ödenmesi için 2010 yılında bir vakıf kurulmuştu.