ABD’de uygulanan öjenik programla siyahlar kısırlaştırıldı

26 Temmuz 2020

Irkçılık tartışmalarının odağındaki Amerika Birleşik Devletleri’nde, 1929-1974 yılları arasında uygulanan bir kısırlaştırma programının siyah ırkı hedef aldığı ortaya çıktı.

American Review of Political Economy’de yayınlanan bir araştırmaya göre, Kuzey Karolina eyaletinde yaklaşık 45 yıl süren program, Birleşmiş Milletler’in (BM) ‘soykırım’ tanımlamasına giriyor.

Öjenik felsefesi altında, sözde sağlıklı bireyler yetiştirmek maksadıyla geçmişte Avrupa’da da uygulanan program kapsamında, zihinsel engelli veya ebeveyn olmaya uygun görülmeyenler kısırlaştırılarak çocuk sahibi olmaları engellendi. Kuzey Karolina’da söz konusu dönemde en küçüğü 10 yaşında çocuk olmak üzere, kimi zorla kimi gönüllü olarak 7 bin 600 kadın ve erkek kısırlaştırıldı.

Araştırmanın mercek altına aldığı 1958-1968 yıllarında, eyalete bağlı 100 kentte 2 bin 100’den fazla operasyon yapıldı. İncelemelere göre kısırlaştırma oranı işsiz siyah vatandaşlar arasında daha yaygınken, beyaz veya diğer ırklar arasında aynı oran gözetilmedi.

Raporu kaleme alanlardan Duke Universitesi Profesörü William Darity, siyahların bu öjenik uygulamaya orantısız olarak tabi tutulmasının, BM nezdinde soykırım sayılacağını söyledi.

Soykırım, BM Genel Kurulu tarafından kabul edilen Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi’nde ‘ulusal, etnik, ırksal ya da dinsel bir öbeğin tümünü ya da bir bölümünü yok etme niyeti’ olarak tanımlanıyor. Sözleşmede, belli bir grup arasında zorla dayatılan önlemlerle doğumların engellenmesi de soykırım olarak kabul ediliyor.

Kuzey Karolina eyaletinde, öjenik uygulamanın hayattaki mağdurlarına tazminat ödenmesi için 2010 yılında bir vakıf kurulmuştu.