Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan son verilere göre, gelir dağılımındaki eşitsizliği gösteren Gini katsayısı, 0,433 olarak kaydedildi. Bu rakam, son 10 yılın en yüksek seviyesi olup, ekonomist Mahfi Eğilmez’e göre, gelir dağılımındaki adaletsizliğin ciddi bir artışa işaret ediyor.
Gini katsayısı, gelir dağılımındaki eşitsizliği ölçen bir gösterge olarak kullanılır ve 0 ile 1 arasında bir değer alır. TÜİK’in verilerine göre, Türkiye’de Gini katsayısı 2019’da 0,408 iken, 2020’de 0,433’e yükselerek gelir dağılımındaki adaletsizliğin arttığını gösterdi.
Mahfi Eğilmez, bu yükselişin temel nedenini, 2021 Eylül ayından itibaren devam eden faiz düşürme politikası olarak açıklıyor. Bu politika, enflasyonu artırarak gelir dağılımında bozulmaya yol açtı.
Gelir dağılımındaki bozulma, Eğilmez’e göre, en varlıklı kesimin daha da zenginleştiği, ancak alt kesimlerin gelirinde azalmaya neden olduğu bir tabloyu yansıtıyor. Bu durum, orta sınıfın küçülmesine ve toplumun ekonomik ve sosyal omurgasının zayıflamasına sebep oluyor.
Türkiye’deki orta sınıfın yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Orta sınıfın güçlü olduğu ülkelerde demokrasi ve refahın daha sağlam olduğunu görüyoruz. Türkiye’de orta sınıfın zayıflamasının kutuplaşma ve siyasi istikrarsızlığı artırdığını gibi demokrasinin de zayıflamasın neden oluyor.
Orta sınıfın tanımı ve ölçütleri, geliri yeterli ve istikrarlı, eğitim seviyesi yüksek olan ve siyasi-sosyal haklara sahip olan kesimi içerir. Bu bağlamda, Türkiye’deki eğitim seviyesinin düşüklüğü ve siyasi haklardaki eksiklik, orta sınıfın zayıflığına işaret ediyor.
Siyasi ve sosyal hakların durumu da büyük önem taşıyor. Uluslararası raporlara göre, Türkiye’nin siyasi ve sosyal haklarda zayıf bir performans sergilediği görülüyor. Eğilmez, bu durumun orta sınıfın memnuniyetsizliğinin ve güvensizliğinin bir nedeni olduğunu vurguluyor.
Sonuç olarak, Türkiye’de orta sınıfın zayıflaması, gelir dağılımındaki bozulma, eğitim seviyesindeki düşüklük ve siyasi haklardaki eksiklik demokrasi ve refah için ciddi tehditler oluşturuyor.