Suriye’de rejim değişikliğinin ardından ülkenin yeni liderliği ile siyasi ilişkileri yeniden başlatma amacı taşıyan Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock’un ziyareti, kadın hakları konusunda endişeleri ortaya çıkardı. Baerbock’un Şam’daki temaslarında yaşanan olaylar, ülkedeki yeni İslamcı yönetimin kadınlara yaklaşımı hakkında önemli sorulara yol açtı.
Baerbock’a El Sıkışmama ve Sosyal Medyada Sansür
Alman Dışişleri Bakanı’nın Şam’daki temaslarında, fiili lider Ahmed el-Şeraa’nın (eski adıyla Ebu Muhammed el-Culani) Baerbock’un elini sıkmayı reddetmesi dikkat çekti. Bu davranışın dini gerekçelerle olduğu ileri sürüldü. Daha da dikkat çekici olan, Baerbock’un ziyaretine dair fotoğrafların sosyal medyada sansürlenmesi oldu.
İslamcı isyancı grup Heyet Tahrir el-Şam’a (HTŞ) yakın bir sosyal medya kanalı olan Almharar, Baerbock ve diğer delegasyon üyelerinin yer aldığı resmi görüntüleri yayımlarken, Alman bakanın yüzünü bulanıklaştırdı. Fransa delegasyonundan bir erkeğin yüzünün ise açıkça gösterilmesi dikkat çekti. Benzer şekilde, iki kadın tercümanın yüzleri de sansürlendi. Bu durum, kadınlara yönelik ayrımcı yaklaşımın açık bir örneği olarak değerlendiriliyor.
Kadın Hakları ve İslamcı Yorumlar
Kuran, kadın ve erkek arasında el sıkışmayı açıkça yasaklamazken, HTŞ gibi gruplar dini metinlerden farklı ve katı yorumlar çıkarıyor. Bu tür gruplar, el sıkışmanın “ahlaki yozlaşmaya yol açabileceği” iddiasıyla reddediyor. Afganistan ve İran gibi ultra muhafazakâr İslam ülkelerinde ise kadınlara yönelik zorunlu kıyafet uygulamaları sıkı bir şekilde uygulanıyor.
Baerbock’un ziyareti öncesinde, Suriye’nin eski lideri Beşar Esad döneminde kadınların kıyafetleri üzerinde baskı olmadığı biliniyordu. Eski liderin eşi Esma Esad da başörtüsüz bir şekilde kamusal alanlarda bulunuyordu. Devlete bağlı haber ajansı SANA’nın Baerbock’un fotoğraflarını sansürlemeden yayımlaması ise dikkat çekti ve yeni liderliğin farklı bir ideolojiye sahip olduğunu düşündürdü.
Yeni Lider Ahmed el-Şeraa Ne Kadar Ilımlı?
Ahmed el-Şeraa, HTŞ liderliği sırasında katı bir İslamcı ideolojiye sahipken, son dönemde ılımlı bir görüntü çizmeye çalışıyor. Turbanını ve savaşçı lakabını terk eden el-Şeraa, geçmişteki radikal tutumlarından vazgeçtiğini açıkladı. Yakın zamanda HTŞ’yi feshedip dört yıl içinde seçim düzenleme sözü verdi. Ancak kadın hakları konusundaki tutumu, bu vaatlerin ne kadar samimi olduğunu sorgulatıyor.
Kadın Hakları ve Siyasi İlişkilerin Yeniden Başlaması
Avrupa Birliği adına Suriye ile yeniden diyalog kurmaya çalışan Baerbock, kadın haklarının korunmasını siyasi ilişkilerin yeniden başlaması için bir ölçüt olarak görüyor. Ancak Şam’daki temaslarında karşılaştığı bu tür uygulamalar, Suriye’nin kadın hakları konusundaki yaklaşımının hâlâ büyük bir sorun olduğunu gösteriyor.
Yıllarca Esad rejiminin halkına karşı yürüttüğü savaş nedeniyle uygulanan AB ve ABD yaptırımları, Suriye’nin siyasi ve ekonomik durumunu ağırlaştırmış durumda. Kadın hakları gibi temel konularda ilerleme sağlanamazsa, Avrupa ile Suriye arasındaki ilişkilerin geleceği belirsiz kalabilir.
Baerbock’un ziyareti, Suriye’nin yeni liderliğinin gerçek anlamda bir değişim ve ılımlılık sergileyip sergileyemeyeceği konusunda önemli bir test olarak değerlendiriliyor.
- NHY / n-tv.de