Yeni yayımlanan Küresel Organize Suçlar Raporu, dünya genelinde organize suçların yayılma hızı ve ülkelerin bu suçlarla mücadele biçimlerini mercek altına aldı. Raporda Türkiye, stratejik konumu nedeniyle uyuşturucu ticareti, insan kaçakçılığı ve yasa dışı silah satışları gibi organize suç faaliyetlerinin merkezi bir transit ülkesi olarak dikkat çekiyor. Ancak Türkiye’nin organize suçlarla mücadelesi, özellikle suç örgütlerine sağlanan kolaylıklar ve tartışmalı vatandaşlık politikaları nedeniyle eleştirilerin hedefinde.
Organize Suçlar ve Türkiye: Kritik Bir Geçiş Noktası
Türkiye, coğrafi konumu itibarıyla hem Avrupa hem de Orta Doğu’ya açılan bir kapı olarak, organize suç ağlarının geçiş güzergâhlarının merkezinde yer alıyor. Özellikle Afganistan’dan Avrupa’ya uzanan uyuşturucu rotalarında Türkiye’nin önemli bir transit ülke olarak kullanıldığı raporda vurgulanıyor. İnsan kaçakçılığı ve yasa dışı silah ticareti de Türkiye’nin karşı karşıya kaldığı büyük sorunlar arasında. Türkiye’nin bu suçlarla mücadele ettiği belirtilse de, özellikle yeraltı dünyasının faaliyetleri ve devletle olan ilişkileri üzerine ciddi eleştiriler bulunuyor.
Vatandaşlık Politikası ve Organize Suç İlişkisi
Türkiye’nin organize suçlara karşı mücadelesiyle ilgili en büyük eleştirilerden biri, suç örgütlerine mensup kişilere ve liderlerine vatandaşlık verilmesi. Yıllar içinde, farklı ülkelerden gelen ve organize suçlara karışmış kişilere Türk vatandaşlığı verildiği yönündeki iddialar, bu mücadeleyi daha da zayıflatan bir unsur olarak öne çıkıyor. Türkiye’nin ekonomik kaygılarla yürürlüğe koyduğu “vatandaşlık için yatırım” programı, birçok kişinin, özellikle kara para aklayan suç örgütleri mensuplarının vatandaşlık almasına olanak sağladı.
Bu politika, hem ulusal hem de uluslararası çevrelerce eleştirildi. Organize suç bağlantılı kişilere vatandaşlık verilmesi, bu kişilerin Türkiye’yi bir üs olarak kullanmalarına ve buradan uluslararası suç ağlarını yönetmelerine yol açtı. Küresel raporda, bu tür politikaların suçlular için kaçış ve saklanma kolaylığı sağladığı, yargılamadan kaçan suçluların Türkiye’yi güvenli liman olarak gördükleri ifade ediliyor.
Türkiye’nin Suçla Mücadelede Zorlukları
Raporda Türkiye’nin organize suçlarla mücadelesinin zaman zaman yetersiz kaldığına dikkat çekiliyor. Özellikle sınır güvenliğinde yaşanan zafiyetler ve devlet içindeki bazı çıkar gruplarının suç örgütleriyle ilişkisi, mücadelenin etkinliğini gölgeliyor. Türkiye’deki yeraltı dünyası, yerel ve uluslararası bağlantılarla geniş bir etki alanına sahip. Türk mafyası, Balkanlar ve Orta Doğu’daki suç örgütleriyle yakın ilişkiler kurmuş durumda ve bu yapılarla mücadeledeki eksiklikler, Türkiye’yi bir suç merkezi haline getirme riski taşıyor.
Raporda Türkiye’nin sınır güvenliği konusunda attığı bazı adımların önemli olduğu belirtilse de, kaçakçılık ve suç trafiğini durdurmak için daha fazla çaba sarf edilmesi gerektiği vurgulanıyor. Özellikle göçmen kaçakçılığı ve insan ticareti konularında yeterli kontrol sağlanmadığı, bu suç ağlarının ülkenin ulusal güvenliğini tehdit ettiği raporda öne çıkan eleştirilerden biri.
Yolsuzluk ve Yargı Sistemindeki Eksiklikler
Türkiye’de organize suçlarla mücadelenin bir diğer zayıf noktası, yolsuzluk ve hukuk sistemindeki zaaflar. Raporda, suç örgütlerinin devlet içindeki bazı bağlantılar sayesinde ceza almadan faaliyetlerini sürdürebildiği, güvenlik güçlerinin zaman zaman bu yapılarla iş birliği içinde olduğu iddia ediliyor. Ayrıca, yargı sistemindeki politik müdahaleler, organize suçlarla etkin mücadelenin önünde bir engel olarak görülüyor.
Yargı sisteminin bağımsızlığına gölge düşüren bu müdahaleler, suç örgütlerinin adalet karşısında hesap vermesini zorlaştırıyor. Vatandaşlık alan suçluların yargıdan kaçma imkânına sahip olması ve bazı davalarda yeterince güçlü bir yargı sürecinin işletilememesi, suçluların Türkiye’de rahatça faaliyet göstermesine olanak sağlıyor.
Küresel Organize Suçlar Raporu, Türkiye’nin organize suçlarla mücadelesindeki eksiklikleri ve suç örgütleriyle mücadele stratejilerinin gözden geçirilmesi gerektiğini net bir şekilde ortaya koyuyor. Özellikle vatandaşlık politikalarının suç örgütlerine alan açması, güvenlik zafiyetleri ve yargı sistemindeki sorunlar Türkiye’nin suç ağlarıyla mücadelesini zayıflatan başlıca unsurlar olarak dikkat çekiyor. Türkiye’nin bu sorunlarla etkin mücadele edebilmesi için hem içerde yolsuzlukla mücadeleye ağırlık vermesi hem de uluslararası iş birliğini güçlendirmesi gerekiyor. Aksi takdirde organize suçlarla mücadelede daha büyük zorluklar ve tehditlerle karşı karşıya kalması kaçınılmaz olacaktır.
