Meclis AKP’ye çalışıyor

12 Ağustos 2022

Denge ve Denetleme Ağı’nın raporuna göre, Meclis’in 27’nci döneminde yalnızca AKP tarafından verilen 263 kanun teklifi kanunlaştı.

Denge ve Denetleme Ağı’nın meclis.org Programı, Meclis çalışmalarının son 1 yılını incelediği “TBMM 27’nci Dönem 5’inci Yasama Yılı Performans Değerlendirme Raporu” başlıklı raporu yayınladı. Rapora göre Meclis’in 27’nci döneminde 4534 Kanun Teklifinin 263’u kanunlaştı. Bu dönemde AKP’nin verdiği 263 kanun teklifinin dışında hiçbir siyasi partinin kanun teklifi kabul edilmedi. Rapora göre 5’inci yasama yılında dokunulmazlıkların kaldırılmasına yönelik 256 fezleke verildi. Bu fezlekelerin 214’ü Halkların Demokratik Partisi, (HDP), 18’i Demokratik Bölgeler Partisi (DBP), 10’u Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), 7’si ise Türkiye İşçi Partisi (TİP) milletvekillerinin dokunulmazlıklarının kaldırılmasına yönelikti.

18 TORBA KANUN

Yayınlanan rapora göre 5’inci yasama yılında 83 kanun kabul edildi. Kabul edilen 83 kanunun 18’i torba kanun olarak geçti. Torba kanunlar en az 199 kanun maddesinde değişiklik yapılmasına neden olurken 27’nci dönem boyunca değişikliğe uğramış kanun sayısı 282 oldu.

En çok kanunda değişiklik öngören torba kanun 7417 sayılı “Devlet Memurları Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” oldu. Bu kanun 38 farklı kanunu etkiledi.

AKP’NİN KANUN TEKLİFLERİ

Rapora göre 5’inci yasama yılında iktidar ve muhalefet partileri toplamda 789 kanun teklifi verdi. En çok kanun teklifi veren üç parti ise sırasıyla 431 ile CHP, 155 ile HDP ve 71 kanun teklifi ile AKP oldu. AKP dışında hiçbir siyasi parti tarafından verilen kanun teklifi Genel Kurul’da görüşülmedi. AKP’nin verdiği 71 kanun teklifinin 35’i kabul edilirken geriye kalan 36 kanun teklifinin komisyonlardan geçerek gelecek dönemde görüşüleceği öngörülüyor.

HDP’LERE 214 FEZLEKE

Söz konusu raporda yasama dokunulmazlığına ilişkin gelişmeler de incelendi. Rapora göre, 5’inci yasama yılı boyunca Milletvekillerinin dokunulmazlığının kaldırılmasına yönelik 256 fezleke verildi. Verilen fezlekelerin 214’ü HDP, 18’i DBP, 10’u CHP’, 7’si TİP, 1’i AKP’, 1’i İyi Parti, 5’i bağımsız milletvekillerine ait.

BİN 422 ÖNERGE CEVAPLANDI

Raporda ayrıca soru önergeleri, araştırma önergeleri ve komisyonlarına ilişkin veriler de yer aldı. Rapora göre 5’nci yasama yılı boyunca milletvekilleri tarafından toplam 15 bin 969 yazılı soru önergesi yönlendirildi. Bu önergelerden bin 422’si zamanında, 4 bin 715’i ise süresi geçtikten sonra cevaplandı. Cevaplanmadan gelen kâğıtlarda ilan edilen önerge sayısı 7 bin 334’ü buldu.

Rapora göre 27’nci dönem boyunca milletvekilleri başkanlığı toplam bin 476 meclis araştırma önergesi verdi. Bu önergelerin 23’ünün açılması kabul edilirken geriye kalan bin 453 önerge “gündemde” olarak görülüyor.

KANUNUN KABUL SÜRESİ

Raporda dikkat çeken bir diğer nokta ise kanun tekliflerinin yasalaşma süresi oldu. Rapora göre Meclis’in 5’inci yasama yılında bir kanunun ortalama kabul süresi 20,6 takvim günü olarak tespit edildi. Bu süre kod kanunlarda 23 ile 25 gün, torba kanunlarda 20,2 gün, çerçeve kanunlarda 18,5 gün olarak belirlendi. Bu süreyi Fransa, Belçika, Birleşik Krallık, Avustralya ve Güney Kore parlamentolarındaki son bir yıldaki ortalama kanun kabul süreleriyle kıyaslayan rapora göre Fransa’da ortalama kanun geçiş süresi 305 gün, Birleşik Krallık’ta 294,5 gün olarak tespit edildi. (MA)