DİSK: Üyemiz işçiler arasında Covid-19 oranı Türkiye ortalamasının 3 katı

Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu AraÅŸtırma Merkezi DÄ°SK-AR’ın 27 Nisan’da yayımlanan üçüncü Covid-19 raporuna göre, DÄ°SK üyesi işçiler arasında pozitif vaka oranı Türkiye ortalamasının 3,2 katı.

Covid-19 salgınının çalışma yaÅŸamında ciddi sonuçlar doÄŸurduÄŸu, zorunlu ve acil iÅŸler dışında üretimin devam ettiÄŸi vurgulanan raporda, “Bu durum işçileri salgınla karşı karşıya bırakıyor, işçiler saÄŸlıkları ile iÅŸleri arasında tercih yapmaya zorlanıyor. İşçilerin çalışmaya zorlanması salgının işçiler arasındaki etkisini artırıyor” deniyor.

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Aile, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, koronavirüse karşı işyerlerinde alınan önlemlerle ilgili yazılı bilgi paylaşımında bulunmuştu.

Ancak DÄ°SK raporunda Covid-19’a karşı iÅŸyerlerinde alınan önlemlerin yetersizliÄŸi vurgulanarak, “zorunlu ve acil olmayan iÅŸlerin durdurulması işçilerin saÄŸlığının korunmasının yegâne yoludur” ifadesi kullanılıyor.

Salgının yayılmasını önlemede etkili bir yöntem olarak görülen sokağa çıkma yasağının 31 ilde üçüncüsünün uygulandığı 23-26 Nisan tarihlerinde birçok fabrika ve işyerinde üretim devam etti.

İçiÅŸleri Bakanlığı’nın yayımladığı genelgede belirlenen bazı alanlar yasağın dışında kaldı.

Bunlar zorunlu ihtiyaçların yanı sıra “önceden sözleÅŸmeye/ taahhüde baÄŸlanmış ve belirlenen süre içerisinde yetiÅŸtirilmesi gereken ihracata konu; mal, malzeme, ürün, araç-gereç üreten iÅŸ yerlerini”, dağıtım, taşımacılık, otel, konaklama, büyük inÅŸaatlar ile madenler gibi birçok sektörü içeriyordu.

CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan da Türkiye’de koronavirüs salgını baÅŸladıktan sonra yaptığı açıklamada “Ãœretimin ve ihracatın devamı en önemli önceliÄŸimiz” mesajı verdi.

ErdoÄŸan, Pazartesi günü kabine toplantısının ardından yaptığı açıklamada, “1 Mayıs sebebiyle üç gün süreyle sokaÄŸa çıkma sınırlandırması uygulayacağız. Hafta sonu sokaÄŸa çıkma sınırlandırmasını bayram sonrasına kadar sürdürmeyi düşünüyoruz” diye konuÅŸtu.

DİSK üyesi işçiler arasında vaka oranı genel ortalamanın 3,2 katı

24 Nisan tarihli verilere dayanarak hazırlanan ‘Covid-19 DÄ°SK Raporu-3’te, DÄ°SK üyesi işçilerin en az 535’inin Covid-19 testinin pozitif çıktığı, salgının baÅŸlangıcından bugüne kadar 4 üyesinin yaÅŸamını yitirdiÄŸi, en az 628 kiÅŸinin de karantina altında olduÄŸu belirtiliyor.

DÄ°SK’in üye sayısı 185 bine yakın. Raporda 60 binden fazla DÄ°SK üyesinin salgından doÄŸrudan etkilendiÄŸi belirtilerek ÅŸu bulgulara yer veriliyor:

• En az 13 bin 754 DİSK üyesi işçinin çalıştığı 56 işyerinde üretime ara verildi veya üretim durduruldu.

• En az bin 249 DÄ°SK üyesi işçi, Ä°ÅŸ SaÄŸlığı Yasası’nın 13. maddesi uyarınca, çalışmaktan kaçınma hakkını kullandı; bu hakkı kullanan 11 iÅŸyerinin 8’i BirleÅŸik Metal-Ä°ÅŸ sendikasının örgütlü olduÄŸu iÅŸyerleri. (20 Nisan tarihli 2. raporda bu hakkı kullanan işçi sayısı 1.249 idi).

• DİSK üyesi sendikaların örgütlü olduğu en az 131 işyeri kısa çalışma ödeneğine başvurdu. Başvuru kapsamdaki DİSK üyesi işçi sayısı en az 34 bin oldu.

• Covid-19 nedeniyle 80 işyerinde işçiler ücretli izin kullandı.

İşçilerin yüzde 87’si risk altında olduÄŸunu düşünüyor

BirleÅŸik Metal-Ä°ÅŸ AraÅŸtırma Merkezi’nin (BÄ°SAM) metal sektörü için hazırladığı Nisan ayı salgın raporuna göre metal işçilerinin yüzde 2.8’i virüs nedeniyle karantina altında, her 5 işçiden birinin yakınlarında pozitif vaka var.

İşçilerin yüzde 60’ı iÅŸyerinden kaynaklı olarak (iÅŸe gidiÅŸ-geliÅŸ dahil) virüse karşı risk altında olduÄŸunu, yüzde 27’si ise kısmen risk altında olduÄŸunu düşünüyor.

Mart ayında araÅŸtırmaya katılan işçilerin yüzde 61’i üretim sürecinde iÅŸ arkadaşıyla arasındaki mesafenin 1 metreden az olduÄŸunu söylemiÅŸti. Bu oran Nisan 2020’de yüzde 37’ye geriledi. Ancak işçilerin yüzde 85’i halen iÅŸ arkadaşı ile 2 metreden daha az bir mesafede çalışıyor.

Kısmen yeterli tedbir alındığını düşünenlerin oranı yüzde 40’tan yüzde 49’a çıktı. AraÅŸtırmaya göre bu rakamlar işçilerin iÅŸyeri temelinde alınan tedbirlerle sorunun çözüleceÄŸine inanmadığını gösteriyor.

Çalışmaktan kaçınma hakkı

BirleÅŸik Metal-Ä°ÅŸ sendikası, İşçi SaÄŸlığı ve GüvenliÄŸi Yasası’nın 13. maddesi gereÄŸince, üyesi işçilerin saÄŸlıklarının tehlikede olduÄŸu düşüncesiyle birçok fabrikada çalışmayı reddetme hakkını en fazla kullanan sendikalardan biri oldu.

Sendika BaÅŸkanı SerdaroÄŸlu, (21 Nisan tarihi itibarıyla) sendikanın 4 ÅŸubesine baÄŸlı 18 iÅŸyerinde Covid-19 salgını görüldüğünü, bu fabrikaların 11’inde işçilerin 1 hafta ile 14 gün arasında çalışmaktan kaçınma haklarını kullanıp kendilerini evlerinde karantinaya aldıklarını söyledi.

Sendikaların öneminin bir kez daha bu salgın döneminde ortaya çıktığını söyleyen SerdaroÄŸlu, “Sendikal örgütlülüğün olmadığı iÅŸyerlerinde çalışmaktan kaçınma hakkının hayata geçirildiÄŸine tanıklık etmedik” diyor.

OSB’lerde koronavirüs testi yapılacak

Koronavirüs salgınında vaka sayısında ülke genelinde ilk sıralarda yer alan Kocaeli’de tüm Organize Sanayi Bölgesi (OSB) çalışanları için koronavirüs testi yapılması kararı alındı.

Kocaeli Gazetesi’nde yer alan habere göre, Kocaeli Sanayi Odası ve SaÄŸlık Bakanlığı iÅŸbirliÄŸi ile baÅŸlatılan proje kapsamında, pilot bölge olarak seçilen kentte “OSB’lerde çalışan tüm işçiler virüs taramasından” geçirilecek.

Haberde, Ä°stanbul’dan sonra vaka sayısında en fazla artış görülen Kocaeli’de faaliyet gösteren OSB’lerin baÅŸkanlarının, üretimin durmaması ve pozitif vakaların belirlenmesi için üretimin sürdüğü iÅŸyerlerinde test yapılması talebinde bulunduÄŸu ve çaÄŸrıya olumlu yanıt veren SaÄŸlık Bakanlığı’nın kesintisiz üretim için yeni bir projeyi hayata geçirme kararı aldığı belirtiliyor.

Koronavirüs tespiti için PCR testinin yapılacağı merkezin Gebze Teknik Ãœniversitesi’nde kurulduÄŸu ve koronavirüs belirtileri olan ya da olmayan OSB çalışanlarına test yapılacağı, test sayısının günlük 4 bin olacağı belirtildi.

Gazete, Gebze Ticaret Odası Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Nail Çiler’in, “Bundan sonra ticareti nasıl geliÅŸtirebileceÄŸimize cevap arayacağız. Bunu yaparken de yetiÅŸmiÅŸ elemanlarımızı kaybetmememiz lazım. Bunun için bu merkezin Gebze’de kurulmasını çok önemsiyorum” sözlerine yer verdi.

DHA’ya konuÅŸan ve bunun önemli bir proje olduÄŸunu söyleyen Gebze Organize Sanayi Bölgesi Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Vahit Yıldırım, “Birçok belirsizlik vardı. Ä°ÅŸletmelerimiz ve çalışanlarımızla ilgili ve kimde ne vardı ÅŸeklinde herkes birbirine şüpheyle bakıyordu. En azından bu soru iÅŸareti kafamızdan silinmiÅŸ olacak” diyor.