Dikkat; Merdiven Var

Hukuk Fakültesini bitirip Yüksek Lisans yapan öğrencimizin asıl amacı Adli Tıp uzmanı olmakmış. Fakat Adli Tıp uzmanlığı için Tıp Fakültesi bitirmek gerekiyormuş. Hukuku zor bitirmişken bir daha Tıp eğitimini nereden alsın?. “Ne yapabilirim” araştırırken Köy Üniversitelerinden birinde ADLİ BİLİMLER ANA BİLİM DALI bulunduğunu öğrenmiş.

Böylece Adli Bilimler Doktora programına katılabilmiş.

Tez doktoruyla yaptıkları mantılı börekli sofra sohbetleri eşliğinde şu karara varmışlar:

Adli Fizik ve Risk Değer Analizi dalı en az ürün verilen alanlarmış, bu dalda bir tez çalışması daha iyi olur, kabul görme şansı artarmış.

Öğrencimizin mahkeme ve avukat stajı sırasında Cezaevlerinde ve Emniyet Müdürlüklerinde MERDİVENDEN DÜŞME’ye bağlı olarak çok sayıda ağır yaralanma, travma ve hatta ölüm vakalarına rastlanması dikkatini çekermiş. Acaba bu nasıl oluyor? Adli fizik, künt kuvvetin keskin enstrümanlar tarafından üretilen kuvvetler üzerindeki etkilerini araştırır. Mekanik atölye ile işbirliği içinde, belirli bir durumu geniş bir senaryo içinde yeniden oluşturmak mümkün. Buna göre merdivenden düşmenin nasıl sendromlara yol açacağı da canlandırmalarla ortaya konabilir ve MERDİVEN YAPISININ cezaevlerinde, tutuklu ve gardiyanlar açısından taşıdığı RİSK ANALİZ edilebilir.

Doktora hocasının buna pek aklı yatmamışsa da hangi keklerin hangi geleneksel içeceklerle uygun gideceği üzerine uzun sohbetler eşliğinde yaptıkları tartışmalar sonucu “ideolojik yönlendirmelere karşı çok dikkatli olma” şerhiyle birlikte ikna olmuş.

Öğrencimiz daha önce staj yaptığı avukat ve hakimler yardımıyla, mahkeme kalemlerinde tanıştığı mübaşirlerle da yardımlaşarak, 1980 ile 2000 yılları arasındaki dönemdeki Mahkeme Dosyalarını tarayarak, duruma uygun tam 136 VAK’A bulmuş.

Bu VAK’A’ların 17 tanesi ölümle, 48’i ağır yaralanma ve kırıklarla, diğerleri ileri derecede yaralanma ve kısmi sakatlıklarla sonuçlanmış; 25’inde psiko-patalojik sonuçlara yol açmış. Öğrencimiz tüm bu raporların veriliş tarihlerini, yerlerini, bağlantılı olayları tek tek kaydetmiş. Sonra aralarında ilişki ve neden-sonuçları analiz etmeye çalışmış.

  • Merdivenden düşme olayları genellikle ve tabi doğal olarak Cezaevi ve Emniyet Amirliklerindeki görevle doktor ve revirde, gardiyan ve polis memurlarının şahitliklerinde TUTANAĞA bağlanmaktaymış. Bazı durumlarda bir veya iki tutuklunun tanık olduğu da söz konusu.

  • Bu tutanak ve doktor raporları birbirini teyit etmekteymiş. Doktorlar düşmeye veya sert bir cisime çarpma sonucu oluşan kırıklar, yaralanmalar, travmalardan bahsediyor.

-Yalnızca ölümle sonuçlanan 6 OLAY hakkında, ölenlerin yakınları bunu kuşkulu bulup DÖVÜLME ve İŞKENCE sonucu meydana geldiğine dair mahkeme açmışlarsa da, bu iddiayı ortaya atanların genellikle TERÖR suçlarına bulaşmış ve İDEOLOJİK-ÖRGÜTSEL SUÇLARLA alakalı olmaları nedeniyle siyasi maksatlı olabileceği; kendi aralarındaki şiddetten kaynaklanmış olma ihtimali daha fazla imiş. Nitekim ADLİ TIP’ten gelen raporlar da ölümlerin işkence ile hatta bazı ölümlerin DÜŞME ve ÇARPMA sonucu olmadığını ortaya koymuş.

  • Yine de Merdivenden Düşme olaylarında açıklanmaya muhtaç yanlar da varmış: Örneğin raporların bir çoğunda çarpma veya düşme sonucu olamayacak (örneğin ayak tabanlarının patlamış olması gibi) sonuçları kuşkulu görmüş. Veya merdivenden düşen kişinin kol ve bacakları sağlamken sadece yüzünün ğözünün dağılmış olması gibi…

  • Bu durumun iyice anlaşılması için orjinal ebatlarda bir CEZAEVİ MERDİVENİ inşa ettirip, değişik kilo ve boylarda, mumdan yapılmış mankenlerin merdivenlerden düşme sonucu ne gibi çarpmalara maruz kalacağı ve bunun etkileri klinik olarak gözlenmesinin iyi olacağını düşünmüş.

  • Öte yandan cezaevi veya emniyet müdürlüğü merdivenlerinden sadece MAHKUM veya TUTUKLULARIN düşmesi, gardiyan, müdürler, 2., 3. müdürler, emniyet amirlerinden hiç kimsenin merdivenlerden düşmemesini de ilginç bulmuş. Durumu daha iyi anlamak için merdivenden düşme olaylarına tanık olan memurlarla da görüşmek istemiş. Fakat hiçbir kurumdan izin alamamasını manidar bulmuş,

Tezini taslak halinde hocasına ileten öğrencimiz çok sağlam bir zılgıt yemiş hocasından. İdeolojik ve siyasi etkilere çok açık tez hazırladığını, burada sadece Merdivenlerin fiziki olarak ne gibi tehlikeler yarattığı ve ne gibi önlemler alınması üzerinde odaklanması gerektiğini; vakaların hukuki boyutta bile tartışılmasının AYRI BİR KONU OLDUĞUNU, disiplinler arası karşılaştırmalı analizde bile böyle hatalar yapılmaması gerektiğini sert biçimde ihtar etmiş.

Üstelik bu kez makam odasında ve resmi bir biçimde söylemiş bunu.

Sonuçta uzun ve zahmetli bir uğraştan sonra doktora tezi şöyle bitmiş;

“Adli Fizik ve Risk Değerli açısından 1980 – 2000 Yılları Arasındaki Merdiven Düşme Olaylarının Karşılaştırmalı Analizi”

SONUÇ/ÖZET

“MERDİVENDEN DÜŞME olarak adlandırılan 136 vak’a, çeşitli adli istatistik verileri ile da karşılaştırılarak ÖLÜME SEBEBİYET VERME bakımından incelenmeye değer görülmüş; her bir olaydaki merdivenlerin yüksekliği genişliği, basamak adetleri, hangi materyallerden yapıldığı [beton, çelik konstrüksiyon, ahşap veya taş] ve çeşitli biçimleri de göze alınarak; düşen kişilerin yaş, kilo, cinsiyet, öğrenim, sosyal durumu ve kriminalite ile merdiven tarafından tetiktleyebilecek psikolojik, fiziksel bir hastalığı [kalp, tansiyon] olup olmadığı; dengeyi etkileyecek ortopedik ve nörolojik sorunları olup olmadığına bakılarak tek tek vak’a analizleri yapılmıştır. Buna göre ülkemizdeki cezaevi ve emniyet amirliklerindeki merdivenlerde meydana gelen kazaların, ulusal ve uluslararası trafikteki yollardan sonra en çok ölüm ve yaralanmaya sebebiyet verdiği söylenebilir.

Bu durumun daha çok kapalı yerlerde uzun süre kalmaktan mütevellit koridorlarda ve aniden karşılarına çıkan merdivenlerden ÖZELLİKLE İNMEYE uyum sağlayamayışlarının neden olduğu görülmektedir. Bazı vakalarda bu durumu siyasileştirerek çıkar sağlamak isteyenler görülmekteyse de, yasalarımızın, iç tüzük ve talimatnamelerin açık biçimde işkence ve kötü muameleye izin vermemesi ve ilgili kaynaklarda belirtildiği üzere bu yaklaşım marjinal gözükmektedir.

Cezaevi ve emniyet amirliklerindeki merdivenlerin RİSK FAKTÖRÜNÜN azaltılması için basamakların plastik ile kaplanmasının ve merdiven girişlerinde hem görevlileri hem tutukluları uyarmak üzere “DİKKAT MERDİVEN” levhalarının asılması çözücü olabilir. Mahkum nakillerinin merdivenden yürütmek yerine ASANSÖRE BİNDİRME şeklinde yapılabileceği de değerlendirilebilir.” (Doktora öğrencisi Ç.S)

Öğrencimizin tezi kabul edildi ve hakemli bir dergide yayınlandı.

O şimdi Adli Tıp Uzmanı…

Adli Tıp Kurumunda yeterince bekletildiği ve uygun yatırımlar yapıldığı takdirde esrarların KINA’ya, eroinlerin de KARBONAT poşetlerine nasıl dönüştüğüne dair bilimsel bir tez üzerine çalışıyor.

Recep MARAŞLI
Latest posts by Recep MARAŞLI (see all)