Depremde 137 Kişinin Yaşamını Yitirdiği Binalar Ruhsatsız ve Projesiz İnşa Edilmiş!

14 Ağustos 2023

Diyarbakır’da, 6 Şubat’ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerde yıkılan ve 137 kişinin hayatını kaybettiği Hisami ve Dündar apartmanlarına ilişkin kapsamlı bilirkişi raporu hazırlandı. Rapora göre, binaların ruhsatsız ve projesiz inşa edildiği, malzeme ve işçilik hataları olduğu, belediye ve diğer kurum yetkililerinin denetim yapmadığı ortaya çıktı.

Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’nın, depremde yıkılan binalardaki kusurların tespitine ilişkin başlattığı soruşturma, “Deprem Soruşturma Bürosu”nda görevli bir cumhuriyet başsavcı vekili ve üç savcı tarafından sürdürülüyor. Savcılığın kapsamlı bir rapor için talebi üzerine İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörlüğünce görevlendirilerek kente gelen 6 kişilik bilirkişi heyeti, yıkılan Hisami ve Dündar apartmanlarıyla ilgili incelemelerini tamamladı. Alınan örneklerin ardından bilirkişi raporu hazırlandı.

Raporda, merkez Yenişehir ilçesinde 48 kişinin yaşamını yitirdiği Sözel Apartmanı ile ilgili olarak, “Bina yapı ruhsatı ile ruhsat ekindeki mimari ve betonarme projelerde bina kat sayısı bodrum artı zemin artı 4 normal kat olmak üzere toplam 6 katlı olarak belirtilmesine karşın dava dosyasında yer alan, binanın yıkılmadan önceki durumunu gösteren fotoğrafa göre binanın onaylı mimari ve betonarme projelerine aykırı olarak bodrum artı zemin artı 9 kat artı teras katı şeklinde toplam 12 kat olarak inşa edilmiştir.” denildi.

Raporda, merkez Bağlar ilçesinde 60 kişinin yaşamını yitirdiği Yoldaş Apartmanı ile ilgili olarak ise, “Yapının belediye arşiv dosyasının bulunmadığı, dolayısıyla yapı ruhsatının ve ruhsat ekinde olması gereken mimari, statik betonarme ve tesisat projelerinin mevcut olmadığı belirtildi. Binanın 1975 deprem yönetmeliğinde tanımlanan en düşük beton sınıfı dikkate alındığında dahi beton karot numunelerinin söz konusu sınıfı sağlamadığı, betonarme imalatlarının TS500 ile 1975 deprem yönetmeliğindeki konstrüktif koşullara uygun olarak yapılmadığı, bodrum katında kolon kesmeye yönelik bulguya rastlanılmadığı ifade edildi.” ifadelerine yer verildi.

Raporun sonuç kısmında ise şu tespitler yapıldı: “Hisami Apartmanı’nın projesine aykırı olarak inşa edilmesi, malzeme özelliklerindeki yetersizlikler, uygulama ve işçilik hataları, binanın denetimsiz olarak yapılmış olması nedeniyle yıkılmış olduğu görüşüne varılmıştır. Binanın projesine aykırı olarak inşa edilmesi nedeniyle inşaat sahibi arsa sahibi ve inşaat müteahhidinin, binanın projesine aykırı olarak yapılmasına müsaade eden gerekli yasal işlemleri yapmayan ilgili belediye ve varsa diğer kurum yetkililerinin sorumlu olduğu görüş ve kanaatlerine ulaşılmıştır. Yoldaş Apartmanı’nın ruhsatsız ve projesiz inşa edilmesi, malzeme özelliklerindeki yetersizlikler, uygulama ve işçilik hataları, binanın denetimsiz olarak yapılmış olması nedeniyle yıkılmış olduğu görüşüne varılmıştır. Binanın projesiz, ruhsatsız ve denetimsiz yapılması nedeniyle inşaata izin veren arsa sahibi ve inşaatı yapan bina müteahhidinin, binanın projesiz, ruhsatsız ve denetimsiz olarak yapılmasına müsaade eden gerekli yasal işlemleri yapmayan ilgili belediye ve varsa diğer kurum yetkililerinin sorumlu olduğu görüş ve kanaatlerine ulaşılmıştır.”

Raporda ayrıca, depremde yıkılan binaların bulunduğu alanların 1. derece deprem bölgesi olduğu, ancak binaların bu yönetmeliklere uygun olarak inşa edilmediği de vurgulandı.

Soruşturma kapsamında, yıkılan binaların arsa sahipleri, müteahhitleri, belediye yetkilileri ve diğer ilgili kişi ve kurumlara yönelik ifade alma işlemleri devam ediyor. Sorumluların tespit edilmesi halinde “taksirle birden fazla kişinin ölümüne neden olmak” suçundan 2 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası istemiyle dava açılması bekleniyor.

Depremde yaşamını yitirenlerin yakınları ise adalet taleplerini sürdürüyor. Depremzedeler adına konuşan Mehmet Şimşek, “Bizim tek istediğimiz adalet. Bu binaları yapanlar, denetleyenler, izin verenler cezalandırılsın. Bizim canımız yandı, başkalarının yanmasın.” dedi.

NHY/ AA, Evrensel,