Türkiye’de doÄŸurganlık oranları son yıllarda dikkat çekici bir ÅŸekilde geriliyor ve bu durum, ülkenin gelecekteki demografik yapısı üzerinde önemli etkiler yaratacak. Türkiye Ä°statistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2000’lerin başında kadın başına düşen doÄŸurganlık oranı 2.38 iken, 2023 yılı itibarıyla bu oran 1.76’ya kadar düştü. Bu düşüş, nüfusun yaÅŸlanması ve ekonomik, sosyal ve kültürel dinamiklerin deÄŸiÅŸmesiyle yakından ilgili.
DoÄŸurganlık oranlarının düşmesi, Türkiye’nin nüfus yapısının yaÅŸlanmasına yol açıyor. Genç nüfus oranının azalması ve yaÅŸlı nüfusun artması, ülkenin sosyal güvenlik sistemine, saÄŸlık hizmetlerine ve iÅŸ gücü piyasasına önemli baskılar getirecek. Nüfus bilimciler, bu durumun gelecekte ekonomik büyümeyi de olumsuz etkileyebileceÄŸini belirtiyor. Çalışma çağındaki nüfusun azalması, üretkenlikte düşüşe ve ekonomik durgunluÄŸa yol açabilir.
Uzmanlar, doğurganlık oranlarındaki bu düşüşün çeşitli nedenlerini sıralıyor. Kentsel yaşamın yaygınlaşması, kadınların eğitim seviyelerinin artması ve iş gücüne katılım oranlarının yükselmesi, ailelerin çocuk sahibi olma kararlarını etkiliyor. Ayrıca, ekonomik belirsizlikler ve yaşam maliyetlerinin artması da çiftlerin çocuk sahibi olma konusundaki tereddütlerini artırıyor. Aile yapısındaki değişiklikler, evlilik yaşının yükselmesi ve evli çiftlerin çocuk sahibi olmayı ertelemesi gibi faktörler de doğurganlık oranlarını düşüren diğer etkenler arasında yer alıyor.
Hükümet yetkilileri, doğurganlık oranlarındaki düşüşün farkında ve çeşitli teşviklerle bu eğilimi tersine çevirmeye çalışıyor. Örneğin, ailelere doğum yardımı, uzun süreli doğum izni ve çocuk bakım hizmetlerinde iyileştirmeler gibi politikalar uygulanıyor. Ancak, bu tür teşviklerin etkili olup olmadığı ve uzun vadede doğurganlık oranlarını artırıp artırmayacağı henüz belirsiz.
Gelecekte, Türkiye’nin demografik yapısındaki bu deÄŸiÅŸimlere uyum saÄŸlamak için daha kapsamlı politikaların geliÅŸtirilmesi gerekecek. EÄŸitim sisteminde, iÅŸ gücü piyasasında ve sosyal güvenlik sisteminde reformlar yapılması, yaÅŸlanan nüfusun ihtiyaçlarına cevap verebilmek için kaçınılmaz olacak. Ayrıca, genç nüfusun iÅŸ gücüne katılımını teÅŸvik edecek ve ailelerin çocuk sahibi olma kararlarını destekleyecek politikaların hayata geçirilmesi büyük önem taşıyor.
Türkiye’nin doÄŸurganlık oranlarındaki düşüş, sadece demografik bir deÄŸiÅŸim deÄŸil, aynı zamanda sosyal, ekonomik ve politik alanda geniÅŸ kapsamlı etkiler yaratacak bir dönüşüm sürecinin de habercisi. Bu dönüşüme hazırlıklı olmak ve gerekli önlemleri zamanında almak, ülkenin gelecekteki istikrarı ve refahı açısından kritik önem taşıyor.
NHY, Eda Kaya
