Avrupa BirliÄŸi (AB), 2015 yılında Türkiye’de yaÅŸayan Suriyeli mültecilere destek olmak amacıyla 6 milyar Euro’luk bir mali yardım paketi saÄŸlamıştır. Bu fon, Türkiye’deki mültecilerin eÄŸitim, saÄŸlık, koruma ve temel ihtiyaçlarını karşılamak için ayrılmıştır. Ancak, Avrupa Sayıştayı’nın (ECA) raporlarına göre, bu fonların kullanımı ve denetimi konusunda bazı eleÅŸtiriler bulunmaktadır.
ECA’nın raporuna göre, tahsis edilen 5,98 milyar Euro’nun yaklaşık %40,8’i insani yardımlara, %59,1’i ise kalkınma yardımlarına harcanmıştır. Temel ihtiyaçlar için en büyük harcama kalemi oluÅŸturulmuÅŸ ve 1 milyar 892,8 milyon Euro harcanmıştır. EÄŸitim için yapılan harcamalar 1 milyar Euro ile ikinci sırada yer alırken, sosyo-ekonomik destek için 907,1 milyon Euro harcanmıştır.
AB Sayıştayı, özellikle Milli EÄŸitim Bakanlığı tarafından saÄŸlanan bilgilerin yetersizliÄŸi nedeniyle, fonların etkili bir ÅŸekilde kullanılıp kullanılmadığını belirlemekte zorlandığını ifade etmiÅŸtir. AB, Milli EÄŸitim Bakanlığı’ndan para iadesi talep etmiÅŸ, ancak bu talep reddedilmiÅŸtir. Sayıştay, mülteciler için inÅŸa edilen yeni okullarda verilen eÄŸitimin etkisini ve eÄŸitim alanlar üzerindeki etkilerini ölçmek için yeterli veri saÄŸlanmadığını belirtmiÅŸtir.
AB’nin yürütme organı olan Avrupa Komisyonu, “Türkiye’deki mültecilerin kaliteli kapsayıcı eÄŸitimini desteklemek” için en az 530 milyon Euro tahsis etmiÅŸti. Ancak, AB destekli okulların listesi, mülteci öğrencilerin devam durumu ve eÄŸitim almayan çocukların okul sistemine yeniden entegre edilip edilmediÄŸi gibi bilgilere ulaşılamamıştır.
Bu durum, AB’nin mülteci yardımının etkisini ve sürdürülebilirliÄŸini ölçme konusunda zorluklar yaratmaktadır. AB Sayıştayı üyesi Bettina Jakobsen, veri eksikliÄŸi nedeniyle projelerin etkisini veya sürdürülebilirliÄŸini ölçmenin mümkün olmadığını belirtmiÅŸtir. Sayıştay, mültecilere yönelik eÄŸitim önlemleri ve iÅŸ kurmaları konusunda destek saÄŸlanmasına raÄŸmen, bu desteklerin uzun vadeli etkilerinin takibinin yapılmadığını saptamıştır.
AB’nin Türkiye’ye saÄŸladığı mülteci yardımının kullanımı ve denetimi konusunda belirsizlikler bulunmaktadır. AB Sayıştayı’nın eleÅŸtirileri, fonların dağıtımı ve kullanımının ÅŸeffaflığı, etkisi ve sürdürülebilirliÄŸi konularında daha fazla çalışma yapılması gerektiÄŸini göstermektedir.
NHY/ Euronews, ntv, bianet
