Musa Anter: Kürt bilgesi ve direniş gazetecisi

Kürt bilgesi ve gazeteci Musa Anter, 20 Eylül 1992 tarihinde Diyarbakır’da uğradığı silahlı saldırıda öldürüldü. Failler bulunmadığı gibi katliama dair dava geçen yıl zaman aşımından düşürüldü.

Anter, 1920 yılında Mardin’in Nusaybin ilçesinde doğdu. İlkokulu Mardin’de, ortaokul ve liseyi Adana’da okudu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirdi.

Askerlik görevini tamamladıktan sonra Diyarbakır’da gazetecilik yapmaya başladı. 1950’li yıllarda Demokrat Parti’ye muhalif bir gazeteci olarak tanındı. 1960 ihtilali sonrasında 11 yıl hapis yattı.

1970’li yıllarda “Kürt Sorunu” üzerine çalışmalar yapan Anter, 1974’te “Özgür Gündem” gazetesini kurdu. Gazete, Kürt halkının sesi olmaya devam etti.

1980 darbesinden sonra yeniden tutuklanan Anter, 1984’te tahliye edildi. 1986’da “Yeni Ülke” gazetesini kurdu. Gazete, Kürt halkının özgürlük mücadelesini desteklemeye devam etti.

Anter, 20 Eylül 1992 tarihinde Diyarbakır’da uğradığı silahlı saldırıda öldürüldü. Saldırıda Anter’in yanında bulunan gazeteci ve yazar Orhan Miroğlu da yaralandı.

Anter’in öldürülmesinin ardından soruşturma 17 yıl sonra yeniden başlatıldı. JİTEM itirafçısı Abdülkadir Aygan’ın Anter’in öldürülmesi talimatını JİTEM tarafından Mahmut Yıldırım’ın verdiğini itiraf etmesi üzerine, Yeşil kod adlı Mahmut Yıldırım, Hamit Yıldırım, Abdülkadir Aygan ve emekli Albay Savaş Gevrekçi hakkında dava açıldı.

Ancak dava, zaman aşımı nedeniyle düşürüldü.

Anter’in gazetecilik anlayışı

Anter, “direniş gazeteciliği” anlayışıyla tanınıyordu. Anter’e göre gazetecilik, sadece haber yapmak değil, aynı zamanda zulme karşı mücadele etmekti.

Anter, gazetecilik yaparken Kürt halkının haklarını ve özgürlük mücadelesini savundu. Anter’in yazıları ve açıklamaları, Türkiye’de Kürt sorununun tartışılmasına önemli katkılarda bulundu.

Anter, öldürülmesinin ardından da Kürt halkının özgürlük mücadelesinin sembolü olmaya devam ediyor. Anter’in adı, Kürt halkının özgürlük mücadelesinde bir direniş sloganı haline geldi.

Anter’in mirası

Anter’in ölümünden sonra, onun anısını yaşatmak için birçok etkinlik düzenlendi. Anter’in adı, Kürtçe ve Türkçe yayın yapan birçok gazete ve dergide yaşatılıyor.

Diyarbakır’da Anter’in anısına bir park ve bir kültür merkezi açıldı. Anter’in hayatını anlatan “Apê Musa” adlı bir film de çekildi.

Anter’in mirası, Kürt halkının özgürlük mücadelesinde önemli bir yere sahip. Anter, Kürt halkının özgürlük mücadelesinin öncülerinden biri olarak hatırlanmaya devam edecek.

Anter’in öldürülmesinin zaman aşımından düşürülmesi

Anter’in öldürülmesine ilişkin dava, 2022 yılında zaman aşımından düşürüldü. Anter’in oğlu Dicle Anter, davayı AYM’ye taşıdı. AYM, henüz başvuruyu sonuçlandırmadı.

Anter’in öldürülmesinin zaman aşımından düşürülmesi, Türkiye’de faili meçhul cinayetlerin aydınlatılmaması konusundaki endişeleri artırdı.