CHP Milletvekili Utku Çakırözer’in düzenli olarak yayımladığı Basın Özgürlüğü Raporu, Türkiye’de gazetecilere yönelik baskının Kasım ayında zirve yaptığını ortaya koydu. Rapora göre, ay boyunca gazeteciler 87 kez hakim karşısına çıkarken, 17 gazeteci gözaltına alındı ve 3 gazeteci tutuklandı. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), muhalif kanallara ceza yağdırmaya devam etti. Çakırözer, Kasım ayını “basın özgürlüğü ve halkın haber alma hakkı açısından en karanlık aylardan biri” olarak tanımladı.
Gözaltılar ve Davalar
Raporda, gazetecilere yönelik baskıların yaygınlaştığı vurgulandı. BirGün yazarı Gözde Bedeloğlu, MHP Milletvekili Sermet Atay’ın şikayeti üzerine para cezasına çarptırıldı. Halktv.com.tr Yazı İşleri Müdürü Dinçer Gökçe ve gazetepencere.com Yazı İşleri Müdürü Nilay Can’ın da aralarında bulunduğu 17 gazeteci, farklı gerekçelerle gözaltına alındı.
2022’de Türk Ceza Kanunu’na eklenen “Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” suçlaması kapsamında Fatih Altaylı, İsmail Saymaz ve Evren Demirdaş hakkında soruşturma başlatıldı. Ayrıca, belediyelere kayyum atanması ve Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü gibi konularda haber yapan gazetecilerin engellenmesi dikkat çekti.
RTÜK’ten Muhalif Medyaya Cezalar
RTÜK, Kasım ayında Halk TV, Sözcü TV, Tele 1 ve Flash Haber gibi kanallara toplamda 13 ayrı yaptırım uyguladı. Halk TV’ye “Bahçeli’ye dosyayı Erdoğan vermiş” ve “Erdoğan görüntüleri izletmiş” alt yazıları nedeniyle idari para cezası verilirken, Tele 1’deki bir program sunucusunun yorumları nedeniyle kanalın gelirinin yüzde 3’ü oranında ceza kesildi.
RTÜK ayrıca, CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın’ın siyasi eleştirilerini içeren yayınlar nedeniyle Halk TV, NOW TV ve Tele 1’e ağır yaptırımlar uyguladı. Bunun yanı sıra, tarikatlarda küçük yaşta evlilik ve şiddet konularının işlendiği Kanal D’ye de program durdurma ve para cezası verildi.
Raporda, sosyal medya platformları ve haber sitelerine yönelik erişim engellerinin devam ettiği belirtildi. Dünyaca popüler Wattpad, Roblox ve Discord gibi platformlara getirilen erişim engelleri Kasım ayında da sürdü. Ayrıca, gazetecilerin yolsuzluk ve kamu yararını ilgilendiren konularda yaptığı haberler mahkeme kararlarıyla erişime kapatıldı.
Halkın Haber Alma Hakkı Tehdit Altında
Raporu değerlendiren Utku Çakırözer, basın özgürlüğü olmadan demokrasiden ve hukuk devletinden söz edilemeyeceğini vurguladı. “Gazetecilerin cezaevinde olmadığı bir Türkiye için mücadele edeceğiz” diyen Çakırözer, Kasım ayında yaşanan ihlallerin basın özgürlüğü açısından karanlık bir tablo çizdiğini belirtti.
Basın üzerindeki baskıların artarak devam etmesi, Türkiye’de ifade özgürlüğünün geleceği konusunda ciddi endişeler yaratıyor. Gazetecilerin özgürce çalışabilmesi ve halkın haber alma hakkının korunması, demokratik bir toplumun temel taşlarından biri olarak her zamankinden daha fazla savunulmayı bekliyor.
