Son yıllarda Flinders Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen kapsamlı bir araştırma, sirkadiyen ritmi bozan gece ışığı maruziyetinin ve gündüz yetersiz ışığın erken ölüm riskini artırabileceğini ortaya koymuştur. Bu çalışma, modern yaşam koşullarının biyolojik saatimiz üzerindeki etkilerini detaylı bir şekilde incelemektedir.
Çalışma, 89.000 bireyin katılımıyla yaklaşık 13 milyon saatlik ışık sensörü verisinin analizine dayanmaktadır. Yapılan analizler, katılımcıların ışık maruziyetlerini, uyku düzenlerini ve bu unsurların sağlık üzerindeki etkilerini incelemiştir. Bulunan sonuçlar, geceleri parlak yapay ışığa maruz kalan bireylerde ölüm riskinin %15 ila %40 arasında arttığını göstermektedir. Aynı zamanda, gündüz yeterince doğal ışık alamayanların, daha fazla ışık maruziyeti olanlarla karşılaştırıldığında erken ölüm riskinin %36 daha yüksek olduğu saptanmıştır.
Sirkadiyen Ritmin Önemi
Sirkadiyen ritim, vücudun biyolojik süreçlerini 24 saatlik döngülerle düzenleyen bir mekanizmadır. Dışsal ışık kaynaklarının yoğunluğu ve doğal ışığın eksikliği, bu ritmi olumsuz etkileyebilir. Araştırmacılar, sirkadiyen ritmin bozulması ile metabolik sendrom, diyabet, obezite ve kardiyovasküler hastalıklar arasında bağlantılar kurmaktadır. Ayrıca, gece vardiyası çalışanları, yaşlılar ve kronik hastaları olan bireyler, bu rahatsızlıklara karşı daha savunmasız gruplar olarak tespit edilmiştir.
Bu çalışma, bireylerin sağlıklı bir sirkadiyen ritim için küçük fakat etkili değişiklikler yapabileceğini vurgulamaktadır: Gece saatlerinde loş ve sıcak tonlu ışık kullanımı, gündüz saatlerinde doğal ışığa daha fazla maruz kalma ve düzenli uyku saatleri bu değişikliklerin başında gelmektedir. Araştırma sonuçları, bireysel alışkanlıkların yanı sıra şehir planlaması gibi toplumsal düzeyde de değişikliklerin gerekli olduğunu göstermektedir.
