Dünya Bankası’nın son raporu, gıda enflasyonunun küresel bir sorun olduğunu gösteriyor. Rapora göre, dünyada gıda fiyatlarının en çok arttığı ülkeler arasında Türkiye de bulunuyor. Türkiye, gıda enflasyonunda yüzde 76 ile Venezuela, Lübnan ve Arjantin’in ardından dördüncü sırada yer alıyor. Bu durum, Türkiye’nin gıda güvenliği açısından karşı karşıya olduğu zorlukları ortaya koyuyor.
Gıda enflasyonu, gıda fiyatlarının genel fiyat seviyesine göre değişim oranını ifade eder. Gıda fiyatları, arz ve talep dengesinin yanı sıra iklim koşulları, tarım politikaları, enerji maliyetleri, döviz kurları ve spekülatif hareketler gibi birçok faktörden etkilenir. Gıda enflasyonu yüksek olan ülkelerde, gıda harcamaları toplam harcamaların büyük bir bölümünü oluşturur. Bu nedenle, gıda fiyatlarındaki artışlar, hanehalklarının satın alma gücünü azaltır, tüketim alışkanlıklarını değiştirir ve yaşam kalitesini düşürür.
Gıda enflasyonu aynı zamanda bir sosyal adalet sorunudur. Çünkü gıda fiyatlarındaki artışlar, gelir dağılımındaki eşitsizlikleri daha da artırır. Düşük gelirli haneler, gelirlerinin büyük bir kısmını gıdaya harcadıkları için, gıda fiyatlarındaki artışlardan daha fazla etkilenirler. Bu durum, yoksulluk ve açlık riskini yükseltir. Öte yandan, yüksek gelirli haneler, gelirlerinin küçük bir kısmını gıdaya harcadıkları için, gıda fiyatlarındaki artışlardan daha az etkilenirler. Bu durum, gelir grupları arasındaki refah farkını büyütür.
Gıda enflasyonu ayrıca bir siyasi istikrar sorunudur. Çünkü gıda fiyatlarındaki artışlar, halkın memnuniyetsizliğini ve hoşnutsuzluğunu artırabilir. Gıda fiyatlarındaki ani ve sert dalgalanmalar, sosyal huzursuzluklara ve protestolara neden olabilir.
Dünya Banka’sının listesi:
- Venezuela – Yüzde 318
- Lübnan – Yüzde 239
- Arjantin – Yüzde 150
- Türkiye – Yüzde 76
- Mısır – Yüzde 74
- Surinam – Yüzde 65
- Sierra Leone – Yüzde 63
- Gana – Yüzde 49
- Haiti – Yüzde 38
- İran – Yüzde 37