Japon bilim insanları, tırtıllar üzerinde yaptıkları bir araştırmada, sadece erkekleri öldüren yeni bir virüs keşfetti. Virüs, “seksüel dimorfik” olarak adlandırılan ve erkek ve dişilerde farklılaşan genleri hedef alıyor.
Virüs, “Minami Kyushu Üniversitesi”nden araştırma teknisyeni Misato Terao tarafından tesadüfen keşfedildi. Terao, üniversitenin terasında hava alırken, tırtılların bitkileri daha farklı şekilde kemirdiğini fark etti. Tırtılları laboratuvarda inceleyen Yoshinori Shintani, böceklerin hepsinin dişi olduğunu fark etti.
Shintani, 13 nesil boyunca tırtılları çiftleştirerek, virüsün sadece erkekleri öldürdüğünü doğruladı. Virüs, erkeklerin gelişimini ve üreme yeteneğini bozuyor.
Araştırmacılar, virüsün ılıman iklimlerde daha yaygın olabileceğini düşünüyor. Virüsün, tırtıl popülasyonlarında cinsiyet dengesizliğine neden olabileceği ve zararlı böceklerin kontrolünde kullanılabileceği belirtiliyor.
Virüs nasıl çalışıyor?
Virüs, tırtılların hücrelerinde bulunan ve erkek ve dişilerde farklılaşan genleri hedef alıyor. Bu genler, tırtılların gelişimi ve üremesi için önemli rol oynuyor. Virüs, bu genleri bozarak, tırtılların erkek olarak gelişmesini engelliyor.
Virüs, erkeklerin gelişimini ve üreme yeteneğini bozuyor. Erkek tırtıllar, virüsün etkisiyle daha yavaş büyüyor ve daha az besin alabiliyor. Bu da, erkeklerin üreme şansını azaltıyor.
Virüs, tırtıl popülasyonlarında cinsiyet dengesizliğine neden olabilir. Virüslü tırtıl popülasyonlarında, dişi tırtılların oranı artıyor. Bu da, zararlı böceklerin kontrolünde kullanılabilecek bir yöntem olarak değerlendiriliyor.
Virüsün geleceği
Araştırmacılar, virüsün ılıman iklimlerde daha yaygın olabileceğini düşünüyor. Virüsün, tırtıl popülasyonlarında cinsiyet dengesizliğine neden olabileceği ve zararlı böceklerin kontrolünde kullanılabileceği belirtiliyor.
Virüs, tarım sektöründe zararlı böceklerin kontrolünde kullanılabilecek bir yöntem olarak değerlendiriliyor. Virüsün, ilaçlama gibi geleneksel yöntemlere göre daha az maliyetli ve çevre dostu bir yöntem olabileceği düşünülüyor.
Kaynak: “The Journal of Virology” dergisinde 11 Kasım 2023 tarihinde yayınlanan “A sex-specific baculovirus that targets sexually dimorphic genes in the silkworm” başlıklı makaledir.
