BM’den ülkelerine dönen Suriyelilere ilişkin endişe verici uyarı

14 Şubat 2024

Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiserliği, ülkelerine dönen Suriyelilerin yaşadığı zorluklara dair bir rapor yayımladı. Bu rapor, Suriye’ye dönen kişilerin karşılaştığı insan hakları ihlallerine dikkat çekiyor ve bu durumun “endişe verici” olduğunu vurguluyor.

Suriye’ye dönen kişilerle yapılan görüşmelere dayanan raporda, Suriye hükümeti ya da silahlı gruplar tarafından uygulanan keyfi gözaltı, işkence, cinsel şiddet ve insan kaçırma gibi ihlallerin belgelendiği ifade ediliyor. Raporda, ülkelerine dönen Suriyelilerin, Suriye’de yaygın olan suçlar karşısında daha savunmasız olduğu ve para, eşya ve mülk gasbı gibi suçlarla karşı karşıya kaldığı belirtiliyor.

BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, bu endişe verici tablonun ülkelerine dönen Suriyelilerin sayısının arttığı bir dönemde ortaya çıktığını belirtiyor. Türk, Suriye’ye sınır dışı edilenlerin durumunun uluslararası hükme uyup uymadığı konusunda ciddi soru işaretlerine neden olduğunu vurguluyor.

Türk, Suriye’ye dönüşlerin tamamının gönüllü olması gerektiğini ve güvenli, onurlu ve sürdürülebilir bir dönüş için gerekli şartların sağlanması gerektiğini ifade ediyor. Ancak raporda, birçok Suriyelinin ekonomik zorluklar, istismar ve mülteci karşıtı söylemler nedeniyle ülkelerine dönmeye karar verdiği belirtiliyor.

Özellikle kadınların bazen eşleri ya da diğer erkek akrabaları tarafından Suriye’ye dönmeye zorlandığına dair bulguların endişe yarattığı ifade ediliyor. Raporda, bu durumun kadına yönelik bir şiddet biçimi olarak görülebileceği ve kadınların yeniden Suriye’ye gönderilerek cinsel sömürü ve taciz gibi istismarlara maruz kaldığı vurgulanıyor.

BM’nin bu uyarısı, ülkelerine dönmeyi planlayan veya zorlanan Suriyelilerin yaşadığı risklere dikkat çekiyor ve uluslararası toplumu bu konuda daha fazla duyarlılık göstermeye çağırıyor.