Sosyal Medya Araştırması: Türkiye’de Katılımcıların Yüzde 63,2’si Kendini Özgür Hissetmiyor

Areda Survey’in Türkiye genelinde 3.307 katılımcıyla gerçekleştirdiği son araştırma, sosyal medyada ifade özgürlüğü konusundaki endişelerin arttığını gösteriyor. Araştırma sonuçlarına göre, sosyal medya kullanıcılarının yüzde 63,2’si kendisini sosyal medyada özgür hissetmiyor. Bu durum, küresel sosyal medya kullanım trendleri ve diğer ülkelerdeki benzer çalışmalarla karşılaştırıldığında dikkat çekici bir tablo sunuyor.

Türkiye’de Sosyal Medya Kullanımına Dair Endişeler

Araştırmanın bulgularına göre, sosyal medya kullanıcılarının büyük bir kısmı (yüzde 63,2) sosyal medya platformlarında düşüncelerini özgürce paylaşmaktan endişe duyuyor. Bu oran, 2021’de yüzde 34,5 iken, 2022’de yüzde 43’e, 2024’te ise yüzde 63,2’ye yükselmiş durumda. Aynı dönemde, sosyal medyada endişe duymadan paylaşım yapanların oranı 2021’de yüzde 65,5 iken, 2024 yılında bu oran yüzde 36,8’e gerilemiş.

Cinsiyet dağılımına göre, erkekler sosyal medyada endişe duyanların yüzde 66,9’unu oluştururken, kadınlar bu oranın yüzde 59,5’ini oluşturuyor. Kadınların yüzde 40,5’i sosyal medya paylaşımlarında endişe yaşamadığını belirtirken, erkeklerde bu oran yüzde 33,1.

Yaş grupları arasında ise, en yüksek endişe oranı yüzde 68,1 ile 55 yaş ve üzerindeki katılımcılarda görülüyor. Bu grubu, yüzde 62,2 ile 18-34 yaş arası gençler takip ediyor. 35-54 yaş grubunda ise endişe oranı yüzde 60,6. Sosyal medya paylaşımlarında endişe yaşamadığını belirtenler arasında en yüksek oran yüzde 39,4 ile 35-54 yaş grubunda bulunuyor, bunu yüzde 37,8 ile 18-34 yaş arası gençler takip ediyor. 55 yaş ve üzerindeki kullanıcıların yüzde 31,9’u ise sosyal medyada daha rahat hissediyor.

Küresel Perspektifte Sosyal Medya Endişeleri

Küresel çapta sosyal medya kullanıcılarının ifade özgürlüğü üzerindeki endişeleri, ülke bazında değişiklik gösterebilir. Örneğin, ABD’de Pew Araştırma Merkezi’nin verilerine göre, sosyal medya kullanıcılarının yaklaşık yüzde 59’u çevrimiçi platformlarda kişisel verilerinin güvende olduğundan endişe ediyor. Avrupa’da ise, Avrupa Birliği’nin (AB) veri koruma düzenlemeleri ve sosyal medya üzerindeki etkisi, kullanıcıların ifade özgürlüğü üzerindeki endişelerini hafifletmiş gibi görünüyor. AB ülkelerindeki kullanıcıların yaklaşık yüzde 50’si sosyal medya platformlarında ifade özgürlüğü konusunda daha rahat olduklarını bildiriyor.

Asya ve Latin Amerika ülkelerinde ise sosyal medya üzerindeki endişeler genellikle hükümet sansürü ve veri güvenliğiyle ilişkilidir. Örneğin, Çin’de sosyal medya kullanıcılarının yüzde 70’ten fazlası, hükümet denetimi ve sansür nedeniyle ifade özgürlüğünden endişe duyuyor. Brezilya ve Arjantin gibi Latin Amerika ülkelerinde ise sosyal medya kullanıcılarının yaklaşık yüzde 55’i kişisel verilerinin korunması ve çevrimiçi ifade özgürlüğü konusunda endişelerini dile getiriyor.