Türkiye ekonomisi Kasım 2023’te zorlu bir dönemden geçti. TEPAV’ın Ä°stihdam Ä°zleme Bülteni’ne göre, toplam sigortalı çalışan sayısı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2,6, bir önceki aya göre ise yüzde 0,6 azalarak 23 milyon 86 bine geriledi. Bu durum, iÅŸgücü piyasasında ciddi bir daralmaya iÅŸaret ediyor.
Bültenin detaylarına baktığımızda, toplam sigortalı çalışanların yüzde 71’ini oluÅŸturan sigortalı ücretli çalışan grubunda da benzer bir eÄŸilim görülüyor. Bu grupta yıllık istihdam yüzde 5, aylık istihdam ise yüzde 0,9 oranında azalmış. Bu azalmanın en önemli nedenleri arasında ekonomik aktivitedeki yavaÅŸlama, enflasyon ve kur baskısı, pandemi sürecinin olumsuz etkileri ve siyasi belirsizlik sayılabilir.
Öte yandan, esnaf-çiftçi grubunda da durum pek farklı değil. Bu gruptaki yıllık değişim yüzde 4,3 azalış yönünde olmakla beraber alt sınıflarda değişimler farklılık gösteriyor. Esnaf sayısında yüzde 4,1, çiftçi sayısında ise yüzde 5,1 azalma görülüyor. Esnaf sayılarında son sekiz aydaki daralma devam ederken çiftçi sayısındaki azalma da tarım sektörünün sorunlarını gözler önüne seriyor.
Kamu sektöründe ise sigortalı çalışan sayısı yıllık olarak yüzde 12 artmış. Bu artışın arkasında kamu istihdamını artırma politikaları ve özel sektörden kamu sektörüne geçişler olabilir. Ancak bu artışın sürdürülebilirliği ve maliyeti konusunda soru işaretleri var.
Sektörel bazda ise imalat ve toptan-perakende ticaret sektörleri istihdamı Kasım ayında daralmış. Bu sektörlerdeki istihdam kaybının ekonomik büyümeye olumsuz etkisi büyük olacaktır. İnşaat sektöründe ise istihdam güçlü seyrini korumuş. Ancak bu sektörün de kredi koşullarının sıkılaşması ve talebin azalması nedeniyle zorlanacağı öngörülüyor.
Deprem illerinde ise işyeri sayısı gerilemiş. Adana ve Osmaniye dışında tüm deprem illerinde işyeri sayısı azalmış. Bu durum, depremin ekonomik faaliyet üzerindeki olumsuz etkisini gösteriyor.
Kasım ayında istihdam piyasasında yaşanan daralma Türkiye ekonomisinin içinde bulunduğu zorlu durumu ortaya koyuyor. Ekonomik toparlanma için acil ve etkili tedbirler alınması gerekiyor. Aksi takdirde, işsizlik ve yoksulluk daha da artacak ve sosyal sorunlar derinleşecektir.
NHY/ TEPAV, İstihdam İzleme Bülteni Kasım 2023
