Dünya Çevre Günü vesilesiyle, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres, fosil yakıt şirketlerinin reklamlarına yönelik bir yasak çağrısında bulundu. Bu çağrı, iklim krizinin yıkıcı etkileriyle mücadelede önemli bir adım olarak görülüyordu. Guterres, kömür, petrol ve doğal gaz şirketlerini, iklim değişikliği konusunda gerçeği çarpıtan ve halkı yanıltan “iklim kaosunun mafya babaları” olarak nitelendirdi. Tütün reklamlarının halk sağlığına olan etkileri nedeniyle yasaklanmasına benzer bir şekilde, fosil yakıtların reklamlarının da yasaklanması gerektiğini vurguladı.
Guterres’in bu çağrısı, küresel ısınmanın önemli bir bölümünden sorumlu olan fosil yakıt endüstrisine yönelik bugüne kadar yapılmış en sert eleştirilerden biri olarak kabul ediliyordu. Bu eleştiri, gezegenimizin rekor düzeyde ısındığını gösteren yeni çalışmaların ardından geldi. Avrupa Birliği’nin iklim hizmetlerinden elde edilen veriler, son 12 ayın her birinin, yılın o dönemi için yeni bir küresel sıcaklık rekoru kırdığını doğruluyordu. Yüksek sıcaklıkların insan kaynaklı iklim değişikliğinden kaynaklandığı, ancak aynı zamanda El Nino hava olayının da bu sıcaklık artışlarına son yıllarda kısmen katkı sağladığı belirtiliyordu.
2023 yılında yapılan bir analize göre, küresel yüzey sıcaklığı 1850-1900 ortalamasının 1,43 santigrat derece üzerinde gerçekleşti ve bunun 1,31 derecesi insan kaynaklıydı. Bu analiz, 1,5 derecelik küresel ısınmaya sürüklenmeden önce ne kadar karbondioksit salınabileceğini belirten kalan karbon bütçesinin, sadece 200 gigaton civarında olduğunu, yani mevcut emisyonların yaklaşık beş yıllık değerinde olduğunu gösteriyordu. Bu durum, iklim değişikliğiyle mücadelede acil eylem gerektiğinin altını çiziyordu.
BM Genel Sekreteri’nin bu çağrısı, tüm ülkeleri, medya ve teknoloji kurumlarını fosil yakıtların reklamlarından acilen uzaklaşmaya ve iklim değişikliği konusunda daha hızlı siyasi eylem ve fosil yakıt endüstrisine yönelik “baskı” yapmaya davet ediyordu. Bu, sadece çevre politikaları açısından değil, aynı zamanda sosyal ve ekonomik politikaların şekillendirilmesinde de önemli bir rol oynayabilirdi.
Dünya Çevre Günü, bu tür önemli konuların gündeme getirilmesi ve küresel çapta farkındalık yaratılması için mükemmel bir fırsat sunuyordu. Fosil yakıtların reklamlarına getirilecek bir yasak, iklim değişikliğiyle mücadelede atılacak somut adımlardan biri olabilirdi ve gelecek nesiller için daha sürdürülebilir bir dünya yaratma yolunda önemli bir kilometre taşı olabilirdi.
NHY, Çevre
